ExxonMobil có thể trở lại dự án Sakhalin-1 với sự chấp thuận của ông Putin và sự hậu thuẫn của Rosneft, nhưng còn tùy vào quan hệ Mỹ–Nga, tình hình các lệnh trừng phạt và các điều kiện tài chính thuận lợi.

trung quoc bat nat cac cong ty dau khi tren bien dong nhu nao 2
Một nhà máy ExxonMobil ở Mỹ (Ảnh: washingtonpost.com)

Theo tường thuật của tờ Wall Street Journal, tập đoàn năng lượng Hoa Kỳ ExxonMobil đang bí mật xúc tiến những cuộc thương thuyết nhằm chuẩn bị cho khả năng trở lại Nga, cụ thể là tái gia nhập dự án dầu khí Sakhalin-1 tại vùng Viễn Đông. ExxonMobil cùng nhiều công ty phương Tây khác đã rút lui khỏi Nga vào năm 2022 sau khi chiến sự tại Ukraine bùng nổ. Tuy nhiên, trong bối cảnh mới đây, Tổng thống Vladimir Putin đã ký sắc lệnh cho phép ExxonMobil tái nắm giữ cổ phần trong dự án Sakhalin-1. Quyết định này trùng khớp với cuộc hội kiến giữa ông Putin và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại Alaska.

Những cuộc thương lượng kín đáo đã diễn ra giữa các lãnh đạo cấp cao của ExxonMobil và công ty năng lượng quốc doanh Rosneft của Nga. Theo nguồn tin, Phó Chủ tịch cao cấp Neil Chapman đã gặp Tổng giám đốc Rosneft, ông Igor Sechin, tại thủ đô Doha của Qatar. Dù ông Sechin hiện đang chịu chế tài của Hoa Kỳ, cuộc tiếp xúc này cho thấy ExxonMobil vẫn nuôi ý định trở lại Nga.

Dẫu vậy, khả năng tái tham gia dự án Sakhalin-1 còn tùy thuộc vào nhiều điều kiện. Trước hết, cục diện chính trị và quan hệ song phương giữa Hoa Kỳ và Nga sẽ đóng vai trò quyết định, đặc biệt là khả năng Tổng thống Trump có thể hạ nhiệt cuộc xung đột hoặc nới lỏng các biện pháp chế tài.

Bên cạnh đó, ExxonMobil cũng chú trọng đến những điều khoản tài chính mà chính phủ Nga sẽ đưa ra, bởi tập đoàn này mong muốn thu hồi các tổn thất phát sinh sau khi rút lui khỏi dự án vào năm 2022.

Về phía Rosneft, công ty quốc doanh này tỏ ra sẵn sàng khôi phục vai trò đối tác của Hoa Kỳ, vì đánh giá cao nguồn vốn, kỹ thuật cùng kinh nghiệm quản trị mà ExxonMobil có thể đóng góp cho một dự án quy mô lớn như Sakhalin-1.

Hiện nay, cơ cấu sở hữu của dự án được phân chia như sau:

  • Công ty con của Rosneft, Sakhalinmorneftegaz-Shelf, đang nắm giữ 30% cổ phần trước đây của Exxon.

  • Liên danh Nhật Bản Sodeco vẫn giữ 30%.

  • Doanh nghiệp quốc doanh Ấn Độ ONGC Videsh giữ 20%.

Tầm quan trọng của Sakhalin-1 vượt xa phạm vi kinh tế, bởi đây là một trong những dự án năng lượng lớn nhất của Nga. Việc ExxonMobil có thể trở lại không chỉ mang ý nghĩa phục hồi lợi ích tài chính, mà còn là dấu hiệu cho thấy khả năng tan băng trong bang giao Mỹ–Nga.

Thiên Vân thực hiện, theo RT