Vụ bán cảng Panama của ông Lý Gia Thành: JPMorgan không ngạc nhiên nếu bị trì hoãn thêm

Theo RFI
•
Thứ Năm, 03/04/2025

Sau khi Bộ Ngoại giao Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) chính thức lên tiếng, tờ báo thân Bắc Kinh tại Hồng Kông, Đại Công Báo (Ta Kung Pao) trong nhiều ngày qua đã dẫn lời người khác để chỉ trích thương vụ bán mảng kinh doanh cảng biển ở Panama của CK Hutchison. Hôm 1/4, lần đầu tiên Đại Công Báo đăng bài xã luận trực tiếp lên tiếng cho rằng giao dịch này liên quan đến an ninh và lợi ích quốc gia, và CK Hutchison với tư cách là một doanh nghiệp quan trọng của Hồng Kông, “phải ngay lập tức hủy bỏ giao dịch sai lầm này”.

Tập đoàn của tỷ phú Lý Gia Thành chưa ký thỏa thuận cảng Panama vào tuần tới

Ly Gia Thanh — Tỷ phú Lý Gia Thành vẫy tay từ ô tô sau cuộc gặp với các cổ đông tại khách sạn Harbor Grand ở Hồng Kông vào ngày 10/5/2018. (Ảnh: ANTHONY WALLACE/AFP qua Getty Images)

Tuy nhiên, phản ứng của thị trường lại khác biệt. JPMorgan trong một báo cáo phân tích cho biết ảnh hưởng của yếu tố địa chính trị ngày càng gia tăng, nên việc CK Hutchison trì hoãn giao dịch tiềm năng không có gì đáng ngạc nhiên. Ngân hàng này dự đoán tác động đến giá cổ phiếu sẽ chỉ ở mức gây tác dụng tiêu cực nhẹ và vẫn duy trì đánh giá “tăng tỷ trọng” đối với cổ phiếu của CK Hutchison. Thực tế, đến trưa 1/4, cổ phiếu của CK Hutchison thậm chí còn tăng nhẹ 1,26%.

Hôm 31/3, Bộ Ngoại giao ĐCSTQ lần đầu tiên trích dẫn quan điểm chính thức về cách xử lý thương vụ của CK Hutchison, đồng thời dẫn lời Tổng cục Quản lý Giám sát Thị trường Quốc gia cho biết, cơ quan này sẽ “tiến hành xem xét theo pháp luật, bảo vệ cạnh tranh công bằng trên thị trường và duy trì lợi ích công cộng của xã hội”.

Trước đây, khi phản hồi các câu hỏi liên quan, người phát ngôn Bộ Ngoại giao ĐCSTQ thường chỉ trích Mỹ, nhấn mạnh rằng Trung Quốc kiên quyết phản đối hành vi cưỡng ép kinh tế, bắt nạt và chèn ép, xâm phạm quyền lợi hợp pháp của các nước khác.

Chiều cùng ngày, Văn phòng các vấn đề Hồng Kông và Ma Cao của Quốc Vụ viện cùng với Văn phòng Liên lạc Trung ương tại Hồng Kông đã lần thứ 6 đăng lại bài tổng hợp tin tức của tờ Đại Công Báo. Bài viết tiếp tục dẫn lời các nhân vật trong giới chính trị và doanh nghiệp Hồng Kông, kêu gọi CK Hutchison khi đưa ra quyết định cần cân nhắc tác động đối với Hồng Kông và Trung Quốc.

Tuy nhiên, trong hơn 2 tuần qua, Đại Công Báo chỉ trích dẫn lời người khác để khuyên nhủ hoặc phê phán CK Hutchison. Ngày 1/4, lần đầu tiên tờ báo này đăng bài xã luận tấn công trực diện. Trong bài viết có tiêu đề “Xem xét theo pháp luật là bảo vệ quyền tài phán – Giao dịch của CK Hutchison phải dừng ngay lập tức”, Đại Công Báo không nêu tên cụ thể nhưng chỉ trích rằng CK Hutchison trong quá khứ đã tận hưởng đầy đủ lợi ích từ hệ thống “một quốc gia, hai chế độ”, đồng thời thu được lợi ích to lớn từ sự phát triển của quốc gia, lẽ ra phải chủ động bảo vệ lợi ích quốc gia. Nhưng điều đáng thất vọng là các doanh nghiệp Hồng Kông liên quan lại lợi dụng việc chủ động tung tin, bôi nhọ, làm rối loạn tình hình, khiến sự việc trở nên phức tạp hơn. Cách làm “chỉ nói về giao dịch, không bàn đến an ninh quốc gia” này, “là hành vi xem nhẹ nguyên tắc ‘một quốc gia’, gây tổn hại đến ‘một quốc gia, hai chế độ'”.

Bài xã luận giải thích rằng tác hại của thương vụ “không phải giao dịch thông thường” này là rõ ràng. Một khi Mỹ kiểm soát 43 cảng và các tài nguyên chiến lược khác, sáng kiến “Vành đai và Con đường” của Trung Quốc, cùng với lợi ích của nhiều doanh nghiệp Trung Quốc ở nước ngoài, sẽ chịu tổn thất nghiêm trọng. Đồng thời, vị thế của Hồng Kông với tư cách là trung tâm vận tải biển quốc tế cũng sẽ bị ảnh hưởng, và các doanh nghiệp liên quan không thể đứng ngoài cuộc mà không chịu tác động.

Bài viết kết luận rằng: “Thương vụ cảng biển của CK Hutchison liên quan đến an ninh và lợi ích quốc gia. Là một doanh nghiệp quan trọng của Hồng Kông, CK Hutchison phải tôn trọng lợi ích quốc gia, gánh vác trách nhiệm cơ bản nhất và ngay lập tức chấm dứt giao dịch sai lầm này.”

Bài viết thậm chí còn gián tiếp bác bỏ quan điểm của ông Lâm Kiện Phong, một thành viên Hội đồng Hành chính có bối cảnh thương mại, người đã kêu gọi các bên “bình tĩnh, chờ đợi, không vội can thiệp”. Bài xã luận chỉ trích đây là một lập luận sai lầm và nhấn mạnh rằng việc Cục Giám sát Thị trường Trung Quốc xem xét giao dịch của CK Hutchison “chính là một hành động thực tiễn để bảo vệ an ninh quốc gia, không thể chậm trễ hay trì hoãn”, đồng thời giúp duy trì môi trường phát triển ổn định cho Hồng Kông.

Cổ phiếu của CK Hutchison đã tăng 1,26% trong nửa ngày giao dịch

Đánh giá của thị trường có chút khác biệt. Theo bài phân tích của JPMorgan đăng trên Hong Kong Economic Times hôm 1/4, ngân hàng này dự đoán rằng thương vụ dự kiến ký kết vào ngày 2/4 chỉ liên quan đến 2 cảng ở Panama. Trong khi đó, các thỏa thuận độc quyền đối với các cảng khác dự kiến có hiệu lực đến ngày 27/7. JPMorgan tin rằng trước thời hạn này, CK Hutchison sẽ cố gắng giải quyết xung đột với các bên liên quan. Nếu cần thiết phải gia hạn thời gian giao dịch, điều này cũng sẽ không gây bất ngờ.

JPMorgan phân tích rằng sự kiện này có thể dẫn đến 4 kịch bản có thể xảy ra:

Giao dịch diễn ra như kế hoạch.
Giao dịch được điều chỉnh trước khi thực hiện, chẳng hạn như chỉ bán hoạt động cảng ở kênh đào Panama, giảm vai trò của BlackRock, đảm bảo quyền lợi của các tàu Trung Quốc.
Giao dịch bị hủy bỏ hoàn toàn.
Sau khi thỏa thuận độc quyền hết hạn, một số cảng có thể được bán cho các bên mua khác hoặc doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc.

Nếu Trung Quốc muốn ngăn chặn thương vụ này, JPMorgan dự đoán chính quyền có thể sử dụng luật chống độc quyền hoặc luật an ninh quốc gia để can thiệp.

JPMorgan dự đoán rằng cổ phiếu CK Hutchison có thể chịu tác động tiêu cực ở mức độ nhẹ trước những đồn đoán mới nhất trên thị trường. Tuy nhiên, ngân hàng này vẫn giữ nguyên mục tiêu giá cuối năm là 50 HKD và xếp hạng “tăng nắm giữ”. Nếu toàn bộ thương vụ bị hủy bỏ, về mặt lý thuyết, giá cổ phiếu CK Hutchison có thể giảm xuống còn 38–39 HKD, hoặc thậm chí thấp hơn.

Theo dữ liệu công khai, trước khi CK Hutchison công bố kế hoạch bán mảng kinh doanh cảng ở nước ngoài, giá cổ phiếu của công ty này vào phiên mở cửa ngày 4/3 là 38,9 HKD.

Sau khi có nhiều thông tin khác nhau xuất hiện, sáng 1/4 cổ phiếu CK Hutchison mở cửa ở mức 44,05 HKD, sau đó dao động trong biên độ hẹp. Đến trưa, cổ phiếu chốt ở mức 44,3 HKD, tăng 1,26%.