Hóa chất tẩy rửa phổ biến liên quan đến gia tăng bệnh gan

Khánh Nam
•
Thứ Bảy, 22/11/2025

Theo nghiên cứu mới, phơi nhiễm một loại hóa chất thường được sử dụng trong dịch vụ giặt khô và nhiều sản phẩm tiêu dùng có liên quan đến nguy cơ mắc một bệnh gan nghiêm trọng cao gấp ba lần.

Vì sao ăn một thìa dầu mè mỗi ngày giúp giảm xơ gan hay ung thư gan?

dưỡng gan — (Ảnh: mi_viri/ Shutterstock)

Tetrachloroethylene – còn được gọi là perchloroethylene (PCE) xuất hiện trong một số loại keo dán, chất tẩy vết bẩn và sản phẩm đánh bóng thép không gỉ, có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp và da. Theo nghiên cứu của Trường Y Keck thuộc Đại học Nam California, khoảng 7% dân số Mỹ có nồng độ PCE ở mức có thể phát hiện được, và hóa chất này có liên quan đến khả năng mắc xơ hóa gan đáng kể cao gấp 3 lần ở người trưởng thành tại Hoa Kỳ.

Xơ gan là tình trạng tích tụ mô sẹo trong gan, có thể tiến triển thành ung thư gan, suy gan hoặc tử vong, theo thông cáo báo chí.

Các nhà khoa học cũng phát hiện mối quan hệ phụ thuộc liều, nghĩa là mức phơi nhiễm PCE càng cao thì nguy cơ phát triển xơ hóa gan càng lớn.

“Chúng tôi bất ngờ khi thấy có rất nhiều người có PCE trong máu như vậy và mối quan hệ với tình trạng bị sẹo gan lại mạnh đến thế”, tác giả chính Brian P. Lee, Tiến sĩ Y khoa, bác sĩ chuyên khoa gan mật và ghép gan tại Trường Y Keck thuộc Đại học Nam California, chia sẻ với Fox News Digital.

“Vì các nghiên cứu trước đây chủ yếu tập trung vào những đối tượng phơi nhiễm PCE trong môi trường nghề nghiệp (ví dụ: làm việc tại tiệm giặt khô), tôi nghĩ nhiều người sẽ bất ngờ khi biết họ cũng có thể phơi nhiễm ngay cả khi họ không làm việc trực tiếp với hóa chất này”.

Nghiên cứu cho thấy những người thuộc hộ gia đình có thu nhập cao có nguy cơ phơi nhiễm PCE cao hơn.

“Những người có thu nhập cao có thể thường xuyên sử dụng dịch vụ giặt khô dẫn đến phơi nhiễm PCE cao hơn”, bác sĩ Lee cho biết.

“Tuy nhiên, những người làm việc trong các cơ sở giặt khô cũng có thể phải đối mặt với nguy cơ cao do tiếp xúc trực tiếp và kéo dài với PCE trong trong môi trường lao động”.

Các yếu tố sức khỏe khác như uống rượu và tình trạng gan nhiễm mỡ liên quan đến béo phì dường như không góp phần gây xơ hóa gan ở mức độ đáng kể khi PCE được phát hiện trong máu.

“Bệnh nhân thường hỏi: Làm sao tôi có thể mắc bệnh gan khi tôi không uống rượu và không có bất kỳ tình trạng sức khỏe nào liên quan đến bệnh gan. Và câu trả lời có thể là do phơi nhiễm PCE”, bác sĩ Lee nói.

Nguy cơ và quy định về hóa chất PCE

Ngoài nguy cơ gây bệnh gan, phơi nhiễm PCE kéo dài còn được ghi nhận là có liên quan đến suy giảm thần kinh, thay đổi tâm trạng và hành vi, tổn thương thận, các tác động lên sự phát triển và hệ miễn dịch cũng như tăng nguy cơ ung thư, theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA).

Phơi nhiễm ngắn hạn có thể gây kích ứng đường hô hấp trên, triệu chứng thần kinh (chóng mặt, đau đầu, mệt mỏi, suy giảm chức năng) và rối loạn chức năng thận.

Phụ nữ mang thai và trẻ em đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi các tác động lên sự phát triển, theo EPA.

Hạn chế của nghiên cứu

Các tác giả đã lưu ý rằng nghiên cứu của USC có một số hạn chế.

Do là nghiên cứu này được thực hiện theo phương pháp cắt ngang và chỉ đánh giá nồng độ PCE tại một thời điểm, nên nó không thể chứng minh được mối quan hệ nhân quả giữa việc tiếp xúc với hóa chất và xơ hóa gan.

Các phát hiện cũng có thể không áp dụng cho dân số ở các quốc gia khác, vì nghiên cứu chỉ bao gồm người trưởng thành tại Hoa Kỳ, các nhà nghiên cứu cho biết.

Các tác giả thừa nhận rằng cần có thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận vai trò của độc tố môi trường đối với nguy cơ mắc bệnh gan.