Hóa chất có thể gây ung thư, vô sinh trong sản phẩm chăm sóc cá nhân tại Mỹ
- Fox News
- •
Từ dầu gội đầu, kem chống nắng cho đến băng vệ sinh, nhiều sản phẩm chăm sóc cá nhân bày bán trên các kệ hàng tại Hoa Kỳ chứa những hóa chất có liên quan đến ung thư, vô sinh và rối loạn nội tiết—những thành phần đã bị cấm hoặc bị hạn chế ở Liên minh Châu Âu và nhiều quốc gia khác. Dù những mối liên hệ nguy hại này đã được cảnh báo trước đó, hiện chưa có một đạo luật liên bang nào buộc các công ty tại Hoa Kỳ phải công bố những thành phần có thể gây hại. Chỉ riêng tiểu bang California mới có những quy định minh bạch phần nào, trong khi phần đông người dân Hoa Kỳ vẫn không hề biết rõ những gì họ đang sử dụng và hấp thụ vào cơ thể, theo Fox News.
Đối với Tiah Tomlin-Harris, một phụ nữ đã 2 lần sống sót sau căn bệnh ung thư vú thể “ba âm tính (triple-negative),” sự thiếu minh bạch ấy là một hồi chuông cảnh tỉnh. Bà Tomlin-Harris được chẩn đoán mắc bệnh khi chưa đến tuổi 40, mà không hề có tiền sử di truyền, khiến bà bắt đầu đặt ra những câu hỏi khó: Căn bệnh này đến từ đâu? Việc xét nghiệm di truyền cho kết quả âm tính, đưa bà vào nhóm 80–90% bệnh nhân ung thư vú không liên quan đến tiền sử gia đình. Với nền tảng là một nhà hóa học trong ngành dược phẩm, bà có một cái nhìn độc đáo và tinh tường hơn về các nhãn mác và bảng thành phần.
“Tôi bắt đầu [đào sâu] tìm hiểu nguyên nhân. Điều đầu tiên tôi làm là loại bỏ mọi sản phẩm trong nhà—từ sản phẩm chăm sóc tóc đến nước rửa chén. Tôi quay về với các phương thuốc dân gian của bà ngoại—như bột nổi và giấm—vì [lúc ấy] tôi không còn biết thứ gì là an toàn nữa,” bà Tomlin-Harris chia sẻ với FOX. Trong quá trình tìm hiểu, bà phát hiện ra một sự thật đáng kinh ngạc: vô số sản phẩm mỹ phẩm và vệ sinh hằng ngày đều chứa đựng những hóa chất có thể gây hại.
Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, ông Robert F. Kennedy Jr., đã thúc đẩy việc loại bỏ các chất phụ gia độc hại trong thực phẩm chế biến, song ông vẫn chưa động đến ngành sản phẩm chăm sóc cá nhân. Ủy viên FDA Marty Makary thừa nhận cơ quan này hiện đang trong “tư duy nới lỏng quản lý,” với quan điểm rằng “[chúng tôi] đã kiểm soát quá nhiều rồi.”
Chính tư duy ấy đã thúc đẩy sự xuất hiện rầm rộ của những công cụ hướng đến người tiêu dùng, như ứng dụng Yuka và Clearya, có thể quét mã vạch để phân tích độ an toàn của thành phần. “Hầu hết mọi người đều bị sốc. Họ cứ tưởng bao bì màu xanh nghĩa là sản phẩm an toàn,” bà Julie Chapon, đồng sáng lập Yuka, cho biết.
Bà Tomlin-Harris nhấn mạnh tác động bất cân xứng đối với phụ nữ da màu, đặc biệt là phụ nữ da đen. “Chúng tôi chi tiêu cho các sản phẩm làm đẹp nhiều hơn gấp 9 lần so với bất kỳ nhóm nhân khẩu học nào khác, vậy mà những sản phẩm ấy thường chứa những thành phần độc hại nhất—như paraben, phthalate, formaldehyde, benzene. Những hóa chất này không chỉ liên quan đến ung thư. Chúng còn làm suy yếu thuốc hóa trị, gây rối loạn nội tiết, và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản—cả ở nam lẫn nữ.”
Một cuộc điều tra của Consumer Reports phát hiện chất gây ung thư trong 10 thương hiệu tóc tết phổ biến nhất, nhiều thương hiệu trong số đó được tiếp thị cho cả phụ nữ lẫn các bé gái da đen.
Bà Janet Nudelman, Giám đốc Chiến dịch Mỹ phẩm An toàn thuộc Tổ chức Phòng chống Ung thư Vú, đồng ý rằng người tiêu dùng thường bị đặt vào thế phải chọn lựa “giữa việc bảo vệ da khỏi ung thư và việc tăng nguy cơ ung thư vú,” do sự hiện diện của các thành phần độc hại. Bác sĩ Leonardo Trasande, người đã công bố nhiều nghiên cứu về hiểm họa sức khỏe từ hóa chất thông dụng, gọi hệ thống hiện nay là “bị thao túng để tạo ra những chất hoá học độc hại [làm thương tổn] nội tiết của chúng ta.” Ông Trasande cảnh báo hậu quả sẽ mang tính xã hội: chi phí chăm sóc sức khoẻ tăng cao và những vấn đề sức khỏe sinh sản lẫn phát triển kéo dài suốt đời.
Chính phủ liên bang đang phản ứng chậm chạp. Gói Dự luật Mỹ phẩm An toàn (Safer Beauty Bill) được tái trình lên Quốc hội, nhằm cấm các thành phần độc hại, tăng cường minh bạch thành phần và bảo vệ những nhóm dân số dễ bị tổn thương như nhà tạo mẫu tóc, thợ làm móng và phụ nữ da màu. Nhưng hiện tại, phần lớn người tiêu dùng vẫn phải tự bảo vệ chính mình.
Ông Makary, Ủy viên FDA, khẳng định rằng sự thay đổi sắp diễn ra: “Chúng tôi đang rà soát toàn bộ các hóa chất trong nguồn cung thực phẩm để xem làm thế nào chúng tôi có thể làm được điều đó an toàn hơn.” Tuy nhiên, các nhóm vận động cảnh báo rằng Hoa Kỳ vẫn còn tụt hậu rất xa so với Liên Hiệp Châu Âu trong việc quản lý an toàn mỹ phẩm.
Các đại diện trong ngành đã lên tiếng phản đối. Hội đồng Sản phẩm Chăm sóc Cá nhân (PCPC) tuyên bố: “PCPC và các hội viên của chúng tôi hoàn toàn cam kết duy trì những tiêu chuẩn cao nhất về an toàn, chất lượng và minh bạch.”
Nhưng với những người vận động như bà Tomlin-Harris, những lời hứa như vậy vẫn là chưa đủ. “Đây không chỉ là vấn đề của phụ nữ. Đây là vấn đề của toàn dân. Nam giới [cũng] bị ảnh hưởng. Trẻ em [cũng] bị ảnh hưởng. Toàn thể [xã hội] đang bị phơi nhiễm với những hóa chất mà chúng ta chưa bao giờ đồng ý, và chúng ta đang phải trả giá.”
Thông điệp của bà Tomlin-Harris rất rõ ràng: “Chúng ta cần sự minh bạch. Chúng ta cần quy định. Và chúng ta cần trách nhiệm giải trình từ các công ty sản xuất những sản phẩm này. Đã đến lúc thanh lọc thói quen sinh hoạt hằng ngày của chúng ta, đòi hỏi các lựa chọn an toàn hơn và ưu tiên sức khỏe lên hàng đầu.”
Từ khóa ung thư rối loạn nội tiết
