Quy tắc 3 phút rưỡi phòng ngừa đột quỵ

Giữa đêm tỉnh dậy để đi vệ sinh, nhiều người có thói quen bật dậy ngay rồi đi vội ra khỏi giường. Hành động này với người trung niên, cao tuổi hay có bệnh tim mạch có thể dẫn đến nguy hiểm chết người: tụt huyết áp, chóng mặt, thậm chí đột quỵ.

• Đột quỵ: Vì sao không nên tự ý dùng An cung ngưu hoàng hoàn

Các chuyên gia tim mạch khuyến nghị một thói quen rất đơn giản – gọi là “quy tắc 3 phút rưỡi” – để giúp cơ thể thích nghi dần khi chuyển từ trạng thái ngủ sang tỉnh, giảm nguy cơ ngất và tai biến khi thức dậy ban đêm.

Vì sao ngồi dậy đột ngột có thể gây đột quỵ

Khi ngủ, cơ thể ở trạng thái thư giãn:

• Mạch máu giãn ra, huyết áp và nhịp tim giảm xuống.
• Máu dồn xuống chi dưới.
• Phản xạ co mạch để bơm máu lên não chậm hơn so với khi tỉnh.

Nếu đột ngột ngồi dậy hoặc đứng lên, hệ thần kinh giao cảm không kịp phản ứng, máu chưa kịp dồn lên não gây thiếu máu thoáng qua. Kết quả là hoa mắt, chóng mặt, choáng, thậm chí ngất hoặc đột quỵ nếu có sẵn bệnh mạch máu não hay tim mạch.

Tình trạng này gọi là tụt huyết áp tư thế – một nguyên nhân phổ biến gây té ngã về đêm ở người lớn tuổi.

Quy tắc 3 phút rưỡi

Quy tắc này chia 3 phút rưỡi thành 3 giai đoạn đơn giản:

Tổng cộng chỉ 3–4 phút, nhưng giúp máu lưu thông ổn định, tránh hiện tượng choáng váng hay đột quỵ do đứng dậy quá nhanh.

Ai nên thực hiện quy tắc này

• Người trên 50 tuổi
• Người có tăng huyết áp, bệnh mạch vành, rối loạn nhịp tim, tiểu đường
• Người hay chóng mặt, hoa mắt khi thay đổi tư thế
• Người uống thuốc hạ áp, lợi tiểu vào buổi tối
• Người có thói quen tiểu đêm hoặc từng ngất nhẹ, té ngã khi thức dậy

Đối với người trẻ, khỏe mạnh, nguy cơ thấp hơn nhưng thức dậy từ từ vẫn là thói quen tốt, nhất là trong mùa lạnh hoặc khi mất ngủ nhiều.

Thanh Long t/h

Xem thêm

Bất kỳ ai cũng có thể bị đột quỵ; cách nhận biết các dấu hiệu

Đột quỵ là một căn bệnh phổ biến và đáng sợ. Nó có thể tấn công bất cứ ai bất cứ lúc nào và có thể khiến người bệnh bị liệt, bại liệt hoặc thậm…