Điều trị đột quỵ là một cuộc chạy đua với thời gian. Não bị thiếu máu và oxy càng lâu, số lượng tế bào não chết càng nhiều. Đối với đột quỵ do thiếu máu cục bộ, cục máu đông phải được làm tan hoặc loại bỏ, trong khi đối với đột quỵ do xuất huyết, huyết áp cao phải được hạ xuống. Các phương pháp điều trị này phải được thực hiện nhanh chóng để giảm thiểu tổn thương não.
Làm thế nào để nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ?
McLernon lưu ý rằng việc thiếu nhận biết sớm các triệu chứng đột quỵ có liên quan đến tỷ lệ tử vong cao hơn. Trong hơn hai thập kỷ, từ viết tắt FAST đã trở thành trọng tâm nâng cao nhận thức cộng đồng về đột quỵ. Nó giúp mọi người nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ và tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khẩn cấp.
FAST nêu bật các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ phổ biến nhất, nhưng một số cơn đột quỵ có biểu hiện khác nhau. Để giảm nguy cơ bỏ sót các dấu hiệu, một số chuyên gia đã bổ sung thêm các dấu hiệu khác vào BE FAST, như mô tả dưới đây:
B (Cân bằng) – đề cập đến các vấn đề về cân bằng. Mất thăng bằng hoặc phối hợp đột ngột, chóng mặt hoặc cảm giác như căn phòng đang quay cuồng.
E (Mắt) – Nhìn mờ đột ngột, mất thị lực ở một hoặc cả hai mắt, nhìn đôi hoặc khó tập trung.
F (Khuôn mặt) – Khuôn mặt yếu hoặc không đều, thường có tình trạng xệ khóe miệng hoặc một bên mắt.
A (Cánh tay) – Yếu hoặc tê ở cánh tay hoặc chân, thường ảnh hưởng đến một bên cơ thể.
S (Nói) – Khó nói, nói lắp, khó tìm từ hoặc không nói rõ ràng.
T (Thời gian) – Ghi lại thời gian các triệu chứng này xuất hiện (điều này sẽ giúp bác sĩ chẩn đoán) và gọi xe cấp cứu ngay lập tức.
Các dấu hiệu cảnh báo khác
McClernon cho biết các triệu chứng đột quỵ thường xuất hiện đột ngột và khác nhau tùy từng người. Một số người, đặc biệt là phụ nữ, có thể gặp các triệu chứng không được liệt kê trong danh sách BE FAST. Phụ nữ ít có khả năng được chẩn đoán đột quỵ hơn vì các triệu chứng của họ có thể khác với nam giới. Các triệu chứng này có thể bao gồm mệt mỏi đột ngột, lú lẫn, buồn nôn, ngất xỉu hoặc suy nhược toàn thân, thay vì liệt toàn thân hoặc nói lắp.
Các triệu chứng khác có thể bao gồm đau đầu dữ dội, không rõ nguyên nhân, nôn mửa, khó nuốt, bồn chồn hoặc mất trí nhớ đột ngột. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể ngất xỉu, mất ý thức hoặc lên cơn động kinh.
Đôi khi, các triệu chứng đột quỵ chỉ kéo dài vài phút hoặc vài giờ và biến mất hoàn toàn trong vòng 24 giờ. Điều này có thể báo hiệu một cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA), đôi khi được gọi là “đột quỵ nhỏ”.
TIA là tình trạng gián đoạn ngắn nguồn cung cấp máu lên não, gây ra các triệu chứng tạm thời. Không giống như đột quỵ, tắc nghẽn TIA thường tự khỏi trước khi xảy ra tổn thương não vĩnh viễn. Tuy nhiên, đây vẫn là một trường hợp khẩn cấp và là dấu hiệu cảnh báo một cơn đột quỵ nghiêm trọng có thể sắp xảy ra.
“Đột quỵ có thể xảy ra đột ngột và không báo trước, và việc nhận biết nhanh chóng cùng sự chăm sóc y tế ngay lập tức có thể tạo nên sự khác biệt giữa sự sống và cái chết”, McLernon kết luận. “Việc nắm rõ các dấu hiệu của BE FAST có thể cứu sống bệnh nhân, cho phép họ duy trì khả năng nói, cử động và suy nghĩ”.
