Mỹ–Ukraine và châu Âu ráo riết đàm phán tại Genève về kế hoạch hòa bình mới
- Bảo Minh
- •
Ngày 23/11, tại Genève, phái đoàn Mỹ, Ukraine và các cố vấn an ninh châu Âu nhóm họp để thảo luận kế hoạch hòa bình 28 điểm do Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất. Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh ông Trump yêu cầu Ukraine phải chấp nhận kế hoạch trước ngày 27/11, thúc đẩy các đồng minh châu Âu nỗ lực đàm phán để giúp Kiev có được thỏa thuận “tốt hơn”.
Tiến triển tích cực trong đàm phán Mỹ–Ukraine
Phát biểu sau các cuộc gặp, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết đã đạt được “tiến triển lớn”. Ông nói Mỹ và Ukraine đã rà soát từng điều khoản, tiến hành điều chỉnh dựa trên đề xuất mới và đã “gần hơn đáng kể” so với trước đó, dù vẫn còn nhiều việc cần hoàn tất. Rubio cũng báo cáo cho Tổng thống Trump và cho biết ông Trump “hài lòng” với tiến triển này.
Ông Rubio nhận định cuộc gặp là “tốt nhất” kể từ khi quá trình đàm phán hòa bình bắt đầu dưới chính quyền Trump, đồng thời khẳng định vấn đề then chốt là bảo đảm Ukraine “cảm thấy an toàn và không bao giờ bị tấn công trở lại”.
Ukraine cũng đưa ra tín hiệu lạc quan. Trưởng đoàn đàm phán Andriy Yermak nói Kiev đã đạt “tiến triển rất tốt” và đang tiến gần hơn tới “một nền hòa bình công bằng và bền vững”. Ông cảm ơn Mỹ và trực tiếp nhắc đến nỗ lực của Tổng thống Trump.
Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết ông nhận được “tín hiệu” rằng đội ngũ của ông Trump đang lắng nghe lập trường của Ukraine, đồng thời nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết phải chấm dứt thương vong và ngăn chiến sự bùng phát trở lại.
Châu Âu phản ứng và điều chỉnh đề xuất trong kế hoạch hòa bình
Trong khi Mỹ và Ukraine đối thoại, Anh, Pháp và Đức cũng gặp phái đoàn Ukraine nhằm tìm kiếm thỏa thuận “tốt hơn” cho Kiev. Các nước châu Âu lo ngại kế hoạch của Mỹ sẽ buộc Ukraine đưa ra nhượng bộ lớn cho Nga, đặc biệt là điều khoản giới hạn quân đội Ukraine ở mức 600.000 quân.
Một quan chức Đức cho biết châu Âu đã đưa ra bản kế hoạch sửa đổi dựa trên đề xuất Mỹ. Theo bản thảo châu Âu mà Reuters nhìn thấy, giới hạn quân số được nâng lên 800.000 và đàm phán lãnh thổ phải “bắt đầu từ đường tiếp xúc”, thay vì công nhận trước một số vùng là “thực tế thuộc Nga”. Châu Âu cũng đề nghị bảo đảm an ninh tương đương Điều 5 của NATO.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen khẳng định lập trường: Biên giới Ukraine không thể bị thay đổi bằng vũ lực và EU phải đóng vai trò trung tâm trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.
Ông Trump: Kế hoạch hòa bình Nga-Ukraine vẫn chưa được hoàn thiện và sẽ được điều chỉnh
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 22/11 cho biết, trước những chỉ trích từ Ukraine, các nước châu Âu và một số nghị sĩ Cộng hòa tại Quốc hội Mỹ, cho rằng kế hoạch hòa bình 28 điểm cho xung đột Nga–Ukraine quá thiên về Moscow, ông sẵn sàng điều chỉnh đề xuất này.
Trong cuộc trao đổi với truyền thông tại Nhà Trắng, khi được hỏi liệu “28 điều kiện có phải là không thể thương lượng hay không”, ông Trump trả lời: “Không, đây không phải là phiên bản cuối cùng của tôi. Chúng tôi muốn đạt được hòa bình, lẽ ra điều này phải xảy ra từ lâu rồi”. Ông không tiết lộ những điểm có thể được điều chỉnh.
Tình hình chiến trường và áp lực với Kiev
Các cuộc đàm phán diễn ra trong khi Ukraine đang ở thế khó trên chiến trường: Nga tiếp tục tiến dần tại miền Đông và Nam; thành phố Pokrovsk đã bị chiếm một phần. Hạ tầng điện, nước, khí đốt liên tục bị tấn công bằng drone và tên lửa, khiến hàng triệu người phải chịu cảnh mất điện, mất nước và mất sưởi hàng giờ mỗi ngày.
Tổng thống Zelensky cũng đối mặt áp lực chính trị trong nước sau một vụ bê bối tham nhũng lớn liên quan đến một số bộ trưởng và cộng sự.
Bảo Minh (t/h)
Xem thêm
Từ khóa Chiến tranh Nga - Ukraine
