Chính quyền Philippines gần đây tuyên bố rằng trước sự phát triển quân sự của Trung Quốc gần eo biển Đài Loan, Philippines đã quyết định mở tiền đồn bảo vệ bờ biển trên hòn đảo Itbayat ở cực bắc của đất nước. Đảo Itbayat chỉ cách miền nam Đài Loan khoảng 150 km.

Quan doi My
Tháng 5/2024, Thủy quân lục chiến Mỹ và Quân đội Philippines đã tổ chức tập trận chung gần đảo Ibayat ở cực bắc của Philippines. (Ảnh chụp màn hình video)

Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines là Eduardo Ano ngày 24/5 ra thông cáo cho biết, Philippines đã mở một đồn bảo vệ bờ biển trên đảo Ibayat để thu thập dữ liệu và thông tin tình báo quan trọng, để lực lượng bảo vệ bờ biển có thể ứng phó hiệu quả với các mối đe dọa như buôn bán bất hợp pháp, cướp biển và xâm lược từ nước ngoài.

Tuy nhiên, mối quan hệ ngày càng căng thẳng gần đây giữa Trung Quốc và Philippines ở Biển Đông và mối quan hệ căng thẳng ở eo biển Đài Loan có thể là động lực lớn nhất cho quyết định này.

Itbayat
Đảo Ibayat trên bản đồ Google.

Ông Eduardo Año đã chỉ ra trong thông cáo rằng với sự phát triển chính trị của quan hệ Mỹ – Đài Loan vào năm 2022, Trung Quốc đáp trả và khu vực xung quanh Ibayat sẽ trở thành khu vực mà Trung Quốc đang tăng cường sức mạnh quân sự. Bảo vệ hòa bình, ổn định và tự do hàng hải dọc eo biển Luzon là rất quan trọng để đảm bảo an ninh quốc gia và thịnh vượng kinh tế của Philippines. Thông cáo cũng chỉ ra rằng eo biển Luzon giữa Philippines và Đài Loan là tuyến đường thủy quốc tế quan trọng và là một trong những điểm nóng của các xung đột khu vực và quốc tế.

Người phát ngôn của Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cũng cho biết, tàu Trung Quốc thường xuyên xuất hiện ở vùng biển này, do đó Trạm Ibayat sẽ có thể giám sát hiệu quả các tàu đó.

Ibayat là hòn đảo lớn nhất trong quần đảo Batanes ở cực bắc của Philippines, nằm ở eo biển Bashi nối Philippines với Biển Đông. Đây không chỉ là tuyến đường thủy quốc tế quan trọng mà còn là vùng biển có tầm quan trọng chiến lược chỉ cách miền nam Đài Loan khoảng 150 km. Hơn nữa, những căng thẳng gần đây giữa Philippines và Trung Quốc về tranh chấp chủ quyền các đảo ở Biển Đông tiếp tục leo thang nên việc mở đồn biên giới trên đảo Ibayat đương nhiên có ý nghĩa bất thường.

Đầu tháng Năm này, Philippines và Mỹ đã tiến hành các cuộc tập trận quân sự chung quy mô lớn ngoài khơi bờ biển phía bắc Philippines. Trước đó, năm 2023 Philippines và Mỹ đạt được thỏa thuận hợp tác quân sự, cho phép quân đội Mỹ sử dụng căn cứ hải quân và sân bay trên đảo Luzon.