“Việc mọi người vỗ tay tán thưởng tên phát xít này là quá kinh tởm,” ông Putin nói hôm Thứ Năm (5/10), “Đặc biệt là Tổng thống Ukraine, vốn là huyết thống Do Thái,… đứng lên vỗ tay tán thưởng tên phát xít,… kẻ đã giết người Do Thái bằng chính bàn tay của mình.” Tổng thống Nga Vladimir Putin trong dịp sự kiện Valdai Discussion Club đã bình luận về vụ bê bối cuối tháng trước, khi Quốc hội Canada long trọng vinh danh cựu chiến binh phát xít Hunka bằng hình thức ‘standing ovation’.

Hunka
Ông Yaroslav Hunka được đón chào long trọng như một anh hùng “chống Nga” ở Quốc hội Canada vào hôm thứ Sáu tuần trước khi Tổng thống Zelensky có mặt ở đó. (Ảnh chụp màn hình video)
  • Video đoạn Tổng thống Putin bình luận vụ bê bối Hunka:

 

Tổng thống Putin:
Tổng thống Ukraine thật kinh tởm.
Chủ tịch Hạ viện Canada hoặc là “ngốc” hoặc là “vô lại”.

Ông Putin nói:

“Việc mọi người [trong sàn Quốc hội] vỗ tay tán thưởng tên phát xít này là quá kinh tởm.
Đặc biệt là Tổng thống Ukraine, vốn là huyết thống Do Thái, cội rễ là người Do Thái, đứng lên vỗ tay tán thưởng tên phát xít.
Đó không phải chỉ là một người liên quan chủ nghĩa phát xít, mà là kẻ đã giết người Do Thái bằng chính bàn tay của mình.
Chính kẻ đó tự tay giết [người Do Thái].
Nếu chủ tịch Hạ viện Canada nói rõ ràng rằng kẻ phát xít Ukraine ở Canada hoặc là người Canada gốc Ukraine ấy đã chiến đấu chống người Nga trong Đại Thế chiến II, thế thì ông ta không thể không biết kẻ đó chiến đấu cho phe Hitler, chứ không phải chiến đấu cho phe Canada, tổ quốc của ông ấy, nếu không thì cũng là kẻ hợp tác với phát xít.
Dù thế nào đi nữa, kẻ đó đã chiến đấu cho phe quân Đức Quốc xã.
Giả thuyết rằng ông [Chủ tịch Hạ viện Canada] không biết vậy.
Tôi không hề có ý làm tổn thương người dân Canada, bất kể đã như thế nào, thì chúng tôi đều tôn trọng Canada, đặc biệt là nhân dân Canada.
Giả thuyết ông ấy không biết rằng vào thời Đại Thế chiến II, chính là quân Hitler cùng tay sai là chiến đấu chống Nga, thế thì ông ta là ngốc!
[Vì] điều đó có nghĩa ông ta không học hành [nghiêm túc] ở trường, không có tri thức của tiểu học.
Nhưng nếu mà ông ta biết rằng kẻ kia chiến đấu cho phe Hitler, đồng thời ông ta gọi kẻ đó là anh hùng của Ukraine và anh hùng của Canada, thì ông ta là vô lại.
[Nhất định] là một trong hai trường hợp như vậy.”

Vụ bê bối Hunka

Hôm 22/9, ông Yaroslav Hunka (98 tuổi) được Chủ tịch Hạ viện Canada Anthony Rota mời tới sàn Quốc hội Canada, nơi đón chào phái đoàn Ukraine do Tổng thống Volodymyr Zelensky cùng phu nhân dẫn đầu, với dự kiến ông Zelensky sẽ có bài phát biểu.

Ông Rota ca ngợi ông Hunka là “anh hùng của Ukraine” và cũng là “anh hùng của Canada” vì đã tham gia “chống Nga” (đúng ra là “chống Liên Xô”, mà trong đó gồm cả Ukraine) trong giai đoạn Đại Thế chiến II của thế kỷ trước.

Mọi người ở sàn Quốc hội, gồm cả ông Zelensky (người Do Thái) cùng phu nhân và phái đoàn, đều đứng lên vỗ tay tán thưởng theo nghi thức ‘standing ovation’ những 2 lần, một nghi thức dành cho những ai có cống hiến to lớn cho cộng đồng.

Nhưng sau đó, các bằng chứng —trong đó có cả ảnh và tự thuật của chính ông Hunka— cho thấy ông ta là chiến binh Ukraine tình nguyện chiến đấu cho sư đoàn số 14 của Waffen-SS Đức Quốc xã, còn gọi là sư đoàn SS Galicia.

Sư đoàn này đã góp phần cùng quân Đức gây nhiều tội ác chiến tranh. Trong đó có việc sư đoàn Galicia đã thiêu chết 500–1.000 người dân Ba Lan vô tội vào năm 1944. Năm đó ông Hunka 19 tuổi. Chưa biết vai trò cá nhân của ông trong vụ việc cụ thể này.

Vụ việc bị lật tẩy, ông Rota (người đã cao tuổi và cũng sắp về hưu) đã từ chức sau khi nhận tất cả trách nhiệm về mình, Thủ tướng Canada Justin Trudeau đưa ra lời xin lỗi.

Các cộng đồng Do Thái quốc tế lên án mạnh mẽ. Ba Lan phản ứng dữ dội, nói có thể sẽ đòi dẫn độ ông Hunka tới Ba Lan.

Từ đó đến nay, ông Zelensky không có bất kỳ bình luận nào trước công chúng về vụ việc này. Ông Zelensky là người Do Thái, có ông nội bị giết bởi quân Đức Quốc xã.

Giới chức Kiev được biết đã vinh danh một số nhân vật lịch sử như Stepan Bandera, mà năm đó ngả theo phe Đức Quốc xã, bởi vì ‘Kiev hiện đại’ cho rằng họ là những người yêu nước và đấu tranh cho một Ukraine độc lập. Đây là một trong những điểm khiến quan hệ Ba Lan – Ukraine không được suôn sẻ gần đây.