Tranh cãi việc Ấn Độ đổi danh xưng quốc tế từ India thành Bharat

Năm nay, Hội nghị thượng đỉnh Nhóm 20 (G20 summit) sẽ được tổ chức tại New Delhi – “Ấn Độ”. Thông tin gây chú ý là thiệp mời bữa ăn tối gửi các vị khách tham gia Hội nghị thượng đỉnh G20 (trong tuần này) của Thủ tướng “Ấn Độ” Modi cho thấy, tên nước thay vì ghi theo tên quốc tế là India như thông lệ, lại đổi thành Bharat. Động thái này được cho là phản ánh những nỗ lực của Đảng Dân tộc Chủ nghĩa Hindu (Hindu Nationalist Party) của ông Modi nhằm xóa bỏ tàn dư thời thuộc địa.

Theo các nguồn tin (tiêu biểu như từ India Times, AFP và AP…), trong thiệp mời ăn tối tại Hội nghị thượng đỉnh G20 năm nay, Tổng thống Ấn Độ Droupadi Murmu được gọi là “Tổng thống Bharat” (The President of Bharat) chứ không phải “Tổng thống India” (President of India).

Đất nước hơn 1,4 tỷ dân này có hai tên chính thức là India và Bharat, nhưng India là tên được sử dụng phổ biến nhất cả trong nước và trên quốc tế.

Bharat là từ tiếng Phạn cổ, nhiều nhà sử học cho hay cũng có thể truy nguồn từ “Bharat” trong các văn bản Hindu giáo (Ấn Độ giáo) đầu tiên, cũng có nghĩa là “India” trong ngôn ngữ Hindi [chuẩn hiện đại dùng ở miền bắc Ấn Độ].

Việc đổi tên nước của Ấn Độ được sự ủng hộ của các quan chức Đảng Bharatiya Janata (Đảng Bharatiya Janata) do ông Modi lãnh đạo, họ cho rằng cái tên India (Ấn Độ) do thực dân Anh đặt ra, là “biểu tượng của chế độ nô lệ”. Người Anh cai trị Ấn Độ trong khoảng 200 năm cho đến khi Ấn Độ giành được độc lập vào năm 1947. Đảng của ông Modi từ lâu đã tìm cách xóa bỏ những cái tên gắn liền với quá khứ thuộc địa và Vương triều Mughal của Ấn Độ.

Trên mạng xã hội X (tên cũ là Twitter), quan chức cấp cao bang Uttarakhand là Pushkar Singh Dhami viết: “Lại thêm cú đánh khác vào tâm thái thời chế độ nô lệ. Thiệp mời tham dự bữa tối Hội nghị thượng đỉnh G20 của Phủ Tổng thống được ghi ‘The President of Bharat’, đây là khoảnh khắc đáng tự hào đối với mọi người dân của đất nước. Tổ quốc Bharat muôn năm!” – chia sẻ được đính kèm hình ảnh thiệp mời ăn tối.

गुलामी की मानसिकता पर एक और गहरी चोट..

G20 समिट के दौरान राष्ट्रपति भवन में आयोजित होने वाले रात्रि भोज के निमंत्रण पत्र पर "The President of Bharat" लिखा जाना प्रत्येक देशवासी के लिए गौरव का क्षण है।

भारत माता की जय ! pic.twitter.com/IdAgHGRt36

— Pushkar Singh Dhami (@pushkardhami) September 5, 2023

Virender Sehwag, một cựu tuyển thủ cricket nổi tiếng của Ấn Độ, ủng hộ việc đổi tên đất nước thành Bharat và kêu gọi Hội đồng Cricket Ấn Độ thêu chữ “Bharat” lên đồng phục của đội. Ông nói: “India là tên do người Anh đặt, lẽ ra chúng ta nên sớm đổi lại về tên ban đầu của đất nước: Bharat”.

Sau làn sóng phản đối từ đảng của ông Modi, đường Aurangzeb nổi tiếng của New Delhi (được đặt theo tên [cách gọi tiếng Anh] của Vua Mughal) vào năm 2015 đã được đổi tên thành đường Tiến sĩ APJ Abdul Kalam (Dr. APJ Abdul Kalam Road). Trước đó năm 2022, Chính phủ Ấn Độ cũng đổi tên một đại lộ (tên đặt thời thuộc địa) ở trung tâm thành phố New Delhi dùng để duyệt binh. Chính phủ của ông Modi cho biết việc đổi tên là nỗ lực nhằm khôi phục lịch sử Hindu giáo của Ấn Độ.

Tuy nhiên, các đảng đối lập ở Ấn Độ chỉ trích động thái đổi tên của Chính phủ Modi. Shashi Tharoor, một thành viên của Đảng Quốc đại Ấn Độ (Indian National Congress) viết trên mạng xã hội X: “Dù hiến pháp không phản đối việc đổi cách gọi India (Ấn Độ) là Bharat, đây là một trong hai tên chính thức của đất nước, nhưng tôi hy vọng chính phủ không ngu ngốc đến mức từ bỏ hoàn toàn India vì trong quá khứ India đã hình thành giá trị thương hiệu vô cùng lớn”.

While there is no constitutional objection to calling India “Bharat”, which is one of the country’s two official names, I hope the government will not be so foolish as to completely dispense with “India”, which has incalculable brand value built up over centuries. We should… pic.twitter.com/V6ucaIfWqj

— Shashi Tharoor (@ShashiTharoor) September 5, 2023

Ông Tharoor cho biết người Ấn Độ nên tiếp tục dùng cả hai tên quốc gia này, không thể từ bỏ cái tên mang đầy dấu ấn lịch sử – cái tên đó đã được ghi nhận phổ biến trên trường quốc tế.

Trong bối cảnh những tranh cãi xung quanh cái tên India và Bharat tiếp tục gay gắt, để hy vọng đánh bại đảng của ông Modi trong cuộc bầu cử quốc gia Ấn Độ năm 2024, tháng 7 năm nay đảng đối lập đã tuyên bố thành lập một liên minh mới mang tên INDIA.

Tờ British Times hôm 5/9 đưa tin, tại phiên họp đặc biệt của Quốc hội Ấn Độ dự kiến ​​tổ chức từ ngày 18 – 22/9, Chính phủ do Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đứng đầu có thể đề xuất nghị quyết đổi tên chính thức từ India thành Bharat.

Xem thêm

Ông Tập Cận Bình sẽ vắng mặt tại G20, vì sao phong cách ngoại giao thay đổi lớn?

Tổng thống Mỹ Biden bày tỏ sự thất vọng trước việc ông Tập Cận Bình có thể không tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20.