Các luật sư nhận định ra sao về vụ kiện ‘xúc phạm qua livestream’, đòi bồi thường 1.000 tỷ đồng?

Cho rằng bà Nguyễn Phương Hằng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đại Nam nhiều lần nhắn tin, sau đó livestream trực tiếp xúc phạm danh dự, uy tín cá nhân và xúc phạm uy tín thương hiệu sản phẩm, ngày 17/5/2021, bà Lê Thị Giàu, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thực phẩm Bình Tây đã khởi kiện yêu cầu bà Hằng chấm dứt hành vi và yêu cầu bồi thường tổn thất vật chất và tinh thần với số tiền 1.000 tỷ đồng.

TAND quận 1, TP.HCM đã thụ lý vụ tranh chấp bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng giữa nguyên đơn Lê Thị Giàu và bị đơn Nguyễn Phương Hằng, truyền thông trong nước đưa tin ngày 1/6.

Bà Nguyễn Phương Hằng và buổi livestream ngày 14/5/2021

Trong đơn khởi kiện, bà Giàu cho biết năm 2017 bà có quan hệ quen biết với bà Hằng khi đến viếng chùa Phước Sơn thiền viện tại huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai.

Bà Giàu cho rằng bà và bà Hằng không có quan hệ làm ăn, không phải là bạn bè, nhưng thời gian gần đây, bà Hằng thường nhắn tin cho bà với lời lẽ xúc phạm, mang tính đe dọa. Bà Giàu đã lập vi bằng về các tin nhắn này.

Ngày 14/5/2021, bà Hằng livestream trực tiếp nói chuyện về chủ đề: “Bà Nguyễn Phương Hằng công bố động trời về Lê Thị Giàu và sư thầy Bửu Chánh (chùa Phước Sơn) khiến người nghe bất ngờ”.

Theo bà Giàu, trong buổi livestream này, bà Phương Hằng đã xúc phạm danh dự, uy tín của bà khi bịa đặt, vu khống bà “ép bức sư Bửu Chánh – trụ trì chùa Phước Sơn – trả lại tiền và xe cho bà Hằng”, “thùng tiền công đức của chùa do bà Giàu quản lý”, “bà Giàu là “doanh nhân siêu lừa đảo, hung dữ”, “mua tượng Phật và hoa không trả tiền”, “bà Giàu giật tiền của nhiều người 5 – 10 năm không trả”…

Ngoài ra, bà Giàu nhấn mạnh rằng bà Hằng đã xúc phạm uy tín thương hiệu mì Lá bồ đề, dầu Nhị thiên đường do bà Giàu làm chủ, cho rằng đây là “thương hiệu đểu, chứng nhận giả”, trong khi “các nhãn hiệu này do tôi làm chủ đang hoạt động, sản xuất bình thường”.

“Suốt thời gian qua, bà Hằng xuất hiện liên tục trên các trang mạng xã hội, phát biểu thiếu chuẩn mực, chửi bới tục tĩu, xúc phạm giới văn nghệ sĩ khiến dư luận xã hội bất bình và lên án mạnh mẽ. Hôm nay, tôi là nạn nhân của bà Hằng, tôi vô cùng bức xúc và phẫn nộ trước hành vi bịa đặt, vu khống, xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, uy tín, nhân phẩm của tôi và thương hiệu sản phẩm của tôi” – bà Giàu nêu trong đơn, dẫn theo báo Tuổi Trẻ.

Từ đó, bà Giàu đã khởi kiện lên TAND quận 1, yêu cầu bà Hằng chấm dứt ngay hành vi xúc phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm đối với bà Giàu, buộc bà Nguyễn Phương Hằng gỡ bỏ nội dung trên YouTube: Vnew24h vào ngày 14/5/2021 của bà Hằng nói về bà Giàu. Mức yêu cầu bồi thường tổn thất vật chất và tinh thần do bà Giàu đưa ra là 1.000 tỷ đồng.

Từ góc độ pháp lý và xã hội, các luật sư nhận định ra sao về vụ kiện?

Trước thông tin về vụ kiện đòi bồi thường về danh dự cá nhân và thương hiệu sản phẩm do bà Lê Thị Giàu đứng ra khởi kiện bà Nguyễn Phương Hằng, một số luật sư đã đưa ra quan điểm cá nhân.

Luật sư Lê Ngọc Luân cho hay từ góc độ pháp lý, trước hết “bà Giàu đã lựa chọn phương thức ứng xử văn minh đó là nhờ luật pháp can thiệp thay vì dùng mạng xã hội phản công khi thấy mình bị thiệt hại.” Từ góc độ luật pháp, bà Giàu có quyền kiện và tòa có trách nhiệm thụ lý giải quyết.

Nói về số tiền đòi bồi thường thiệt hại cả về vật chất lẫn tinh thần được cho là quá lớn – 1.000 tỷ đồng, luật sư Lê Ngọc Luân cho rằng có nhiều khả năng xảy ra.

“Nếu bà Giàu chứng minh được bà Hằng thông tin không đúng về mình (sai sự thật) thì về tinh thần, tối đa bà Giàu chỉ được bồi thường 10 tháng lương cơ bản và xin lỗi (tùy từng trường hợp).

Tuy nhiên, nếu bà Giàu chứng minh được hành vi của bà Hằng là vi phạm luật pháp và việc vi phạm luật pháp này là nguyên nhân dẫn đến những thiệt hại vật chất khác thì con số có thể cao hơn 1.000 tỷ (nếu đủ chứng lý chứng minh).

Ngược lại không chứng minh được việc bà Hằng vi phạm pháp luật và vi phạm đó không phải là nguyên nhân dẫn đến bà Giàu bị thiệt hại thì tòa án sẽ bác” – luật sư Lê Ngọc Luân phân tích chung về sự việc.

“Quyền kiện và yêu cầu thế nào chỉ bà Giàu cùng luật sư (nếu có) mới có thể nhận định chính xác được” – luật sư nhận định, đồng thời nhắc tới khả năng bà Hằng ngoài việc bị kiện vẫn có quyền phản tố (kiện ngược lại bà Giàu).

Đáng lưu ý, luật sư Luân lưu ý đến góc độ tư pháp và xã hội, khi cho rằng vụ kiện này với phán quyết của tòa án sẽ tạo tiền lệ cho việc giải quyết những vụ việc tương tự. “Với điều kiện phán quyết của tòa phải khiến các bên tâm phục khẩu phục, dư luận đồng tình”, đặc biệt là phần đánh giá về tính pháp lý đối với yêu cầu khởi kiện của bà Giàu – ông Luân viết.

“Danh dự lớn hay nhỏ?” – Luật sư Đặng Đình Mạnh đặt câu hỏi trên trang cá nhân.

“Nhỏ thôi, vì ông vua hay thứ dân, kẻ giàu có hay nghèo hèn, người xinh đẹp hay xấu xí, bô lão hay con trẻ… cũng đều sở hữu giá trị danh dự như nhau cả.

Nhưng ở góc độ khác, danh dự lại rất lớn, vì ngay cả có tiền ức, bạc mớ cũng không phải muốn mua mà được.” – ông viết.

Từ góc nhìn đó, ông cho rằng với cách nói đòi bồi thường “1 đồng danh dự”, thì “số tiền hoàn toàn mang tính cách ước lệ, mà cái chính mà họ đạt được là giá trị tinh thần, theo đó, tổn thương về danh dự đã được phục hồi công khai, chính thức và mang tính cưỡng hành”.