Hội đồng thẩm định Nhà nước đề nghị Bộ GTVT rà soát tổng mức đầu tư hơn 67 tỷ USD dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, nhằm tính đúng, phù hợp.

de nghi lam ro muc dau tu hon 67 ty usd duong sat toc do cao bac nam
Hội đồng thẩm định Nhà nước đề nghị Bộ GTVT rà soát tổng mức đầu tư hơn 67 tỷ USD dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, nhằm tính đúng, phù hợp. (Ảnh minh họa: Denis Belitsky/shutterstock)

Trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, Bộ GTVT tính toán tổng mức đầu tư dự án tăng từ 58 tỷ USD lên 67,34 tỷ USD (hơn 1,7 triệu tỷ đồng), chưa bao gồm 5,53 tỷ USD mua bổ sung các đoàn tàu trong giai đoạn 2036 – 2045.

Theo Bộ GTVT, quy mô đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam có tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 1.541km, đường đôi, khổ 1.435mm, trong đó: công trình cầu dài 938km, công trình hầm dài 154km, chạy trên mặt đất 449km.

Dự án đi qua 20 tỉnh thành, với 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa, 5 depot tàu khách.

Dự án sẽ mua 85 đoàn tàu khách EMU (8 toa tàu/đoàn) và 30 đầu kéo tàu hàng, 1.250 toa hàng.

Hội đồng Thẩm định Nhà nước đã ban hành kết luận chính thức về Báo cáo tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam do Bộ GTVT xây dựng.

Về hướng tuyến, vị trí của nhà ga, Hội đồng Thẩm định Nhà nước đề nghị Bộ phải giải trình rõ việc tiếp thu chỉ đạo của Thường trực Chính phủ, đặc biệt là các yếu tố kỹ thuật hướng tuyến phải thẳng nhất có thể để giảm chi phí (đặc biệt là tuyến qua Nam Định); thuận tiện liên kết hành lang Đông – Tây và kết nối với các tuyến đường sắt Trung Quốc, Lào, Campuchia.

Về tốc độ khai thác, Bộ GTVT cần thuyết minh kỹ các yêu cầu kỹ thuật của tuyến đường với tốc độ thiết kế 350km/h trong việc khai thác tàu hàng container.

Ngoài ra, Bộ GTVT cần rà soát kỹ về số liệu dự báo nhu cầu vận tải (hành khách, hàng hoá) trên hành lang Bắc Nam. Bộ phải làm rõ quy mô nhà ga đáp ứng các hoạt động phụ trợ như bãi đỗ xe, kết nối với các phương tiện giao thông khác… Cơ quan quản lý giao thông cũng được đề nghị đánh giá lợi thế của đầu tư công so với các hình thức khác, nhất là với các đoạn không có ưu thế phát triển đường sắt.

Về khả năng cân đối vốn làm dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, theo tính toán của Bộ GTVT, trong giai đoạn 2024-2025 vốn đầu tư dự án khoảng 415,6 triệu USD (tương đương 10.570 tỷ đồng).

Giai đoạn 2026-2030 khoảng 30,8 tỷ USD (tương đương 783.740 tỷ đồng).

Giai đoạn 2030-2035 khoảng 33,9 tỷ USD (tương đương 863.830 tỷ đồng).

Tuy nhiên, Hội đồng thẩm định nhà nước cho rằng hiện chưa đủ cơ sở để thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho dự án trong các giai đoạn 2026-2030 và giai đoạn 2031-2036. Hội đồng đề nghị bộ giải trình, thuyết minh, làm rõ phương án huy động và khả năng cân đối vốn cho dự án.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam sẽ được xem xét thông qua chủ trương đầu tư dự án trong kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, khai mạc ngày 21/10.

Minh Long