Ngày 30/8, Cục Quản lý Thị trường Nhà nước Trung Quốc tuyên bố đã giám sát chỉ đạo Tập đoàn Alibaba hoàn thành 3 năm chấn chỉnh và đã chấm dứt hoàn toàn hành vi độc quyền “chọn một trong hai”. Ngoài ra, tập đoàn này cũng đã hoàn tất việc niêm yết tại Hồng Kông. 

r shutterstock 2306367477
Logo của Alibaba trước tòa nhà văn phòng tại Thượng Hải (Ảnh: Robert Way / Shutterstock)

Tập đoàn Alibaba hoàn thành 3 năm chấn chỉnh

Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc CCTV đưa tin hôm 30/8, Tổng cục quản lý thị trường nhà nước Trung Quốc đã tăng cường giám sát chỉ đạo việc tuân thủ và điều chỉnh của Tập đoàn Alibaba trong 3 năm qua, đã tiến hành thẩm tra chuyên sâu việc thực hiện chấn chỉnh và ủy thác cho cơ quan thứ ba thực hiện đánh giá hiệu quả thi hành pháp luật.

Theo bản tin của CCTV, qua xác minh, đánh giá, Tập đoàn Alibaba đã tuân thủ các yêu cầu của “Quyết định xử phạt hành chính” “Chỉ dẫn hành chính” để ngăn chặn hoàn toàn hành vi độc quyền “chọn một trong hai”, quản lý chặt chẽ hoạt động kinh doanh của chính mình, nghiêm túc thực hiện trách nhiệm của chủ thể nền tảng, kiện toàn hệ thống quản lý tuân thủ quy định pháp luật của công ty, nâng cao mức dịch vụ của người bán và người tiêu dùng trên nền tảng. Công việc chỉnh đốn để tuân thủ quy định đạt được hiệu quả tốt, môi trường thị trường bán lẻ trực tuyến được cải thiện, trật tự cạnh tranh công bằng được phục hồi hiệu quả, không gian phát triển thị trường không ngừng mở rộng, sức sống cạnh tranh giữa các nền tảng đã tăng lên rõ rệt, chất lượng phát triển nền kinh tế và môi trường kinh doanh trên nền tảng tiếp tục được tối ưu hóa.

Báo cáo cũng cho biết, trong bước tiếp theo, Cơ quan quản lý thị trường nhà nước sẽ hướng dẫn Tập đoàn Alibaba tiếp tục tiêu chuẩn hóa hoạt động kinh doanh, nâng cao hơn nữa chất lượng và hiệu quả tuân thủ quy định, đẩy nhanh phát triển theo hướng đổi mới và liên tục cải thiện mức độ dịch vụ để đảm bảo xây dựng một doanh nghiệp đẳng cấp thế giới và nâng cao khả năng cạnh tranh quốc tế.

Đáp lại, Tập đoàn Alibaba cho rằng đây là điểm khởi đầu mới cho sự phát triển của Alibaba. Trong tương lai, tập đoàn sẽ tiếp tục dựa trên sự đổi mới, tuân thủ các hoạt động kinh doanh theo đúng quy định, tăng cường đầu tư vào khoa học và công nghệ, thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của nền kinh tế trên nền tảng và tạo ra nhiều giá trị hơn cho xã hội.

Vào ngày 10/4/2021, Tổng cục Quản lý thị trường Trung Quốc đã xử phạt hành chính đối với Alibaba vì hành vi độc quyền “chọn một trong hai”, phạt 18,2 tỷ nhân dân tệ, yêu cầu tập đoàn phải chỉnh đốn toàn diện và nộp báo cáo tự kiểm tra cho cơ quan này trong 3 năm liên tiếp.

Thị trường nhìn chung tin rằng Tập đoàn Alibaba đã bị phạt nặng, đánh dấu sự khởi đầu của việc chính quyền Bắc Kinh giám sát các công ty nền tảng Internet. Sau khi Alibaba bị phạt hành chính, Cục Quản lý Thị trường Nhà nước Trung Quốc, cùng với Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc và Cục Quản lý Thuế Nhà nước, đã thẩm vấn một số công ty nền tảng Internet để phát huy tối đa vai trò cảnh cáo của họ. Sau đó, một số công ty công nghệ như Tencent cũng bị phạt.

Tập đoàn Alibaba IPO tại Hồng Kông

Sau 3 năm chấn chỉnh, Tập đoàn Alibaba chính thức IPO tại Hồng Kông.

Ngày 28/8, Alibaba, công ty thương mại điện tử lớn của Trung Quốc, chính thức niêm yết tại Hồng Kông. Tính đến thời điểm đóng cửa, giá cổ phiếu ở mức 79,10 đô la Hồng Kông, giảm 1,06%. Vào ngày 30/8, giá cổ phiếu đóng cửa ở mức 81,45 đô la Hồng Kông, tăng 3,04%.

Theo thông báo do Alibaba đưa ra, việc chuyển đổi từ trạng thái niêm yết thứ cấp sang trạng thái niêm yết chính trên Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông có hiệu lực vào ngày 28/8, Alibaba hiện được niêm yết trên cả Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông và Sở giao dịch chứng khoán New York.

Trước đây, Alibaba đã liệt kê Mỹ là nơi niêm yết chính và Hồng Kông là nơi niêm yết thứ cấp. Theo quy định niêm yết, Alibaba chủ yếu chịu sự quản lý của Sở giao dịch chứng khoán New York nhưng được miễn một số hạn chế ở Hồng Kông.

Vào tháng 7/2022, Alibaba đã nộp đơn đăng ký niêm yết chính tại Hồng Kông. Vào tháng 7 năm đó, Alibaba thông báo rằng ban giám đốc đã ủy quyền cho ban lãnh đạo tập đoàn nộp đơn lên Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông để thêm Hồng Kông làm nơi niêm yết chính.

Trước đó, thông báo của Tập đoàn Alibaba cho biết, Alibaba hiện đang niêm yết thứ cấp trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hồng Kông và dự định theo các quy định niêm yết của Hồng Kông (HKEX) để đăng ký HKEX làm sàn niêm yết chính, dự kiến sẽ có hiệu lực trước cuối năm 2022. Tuy nhiên, sau đó, vào tháng 11/2022, Alibaba thông báo tại HKEX rằng sẽ không thực hiện kế hoạch ban đầu để hoàn tất việc niêm yết chính vào cuối năm 2022.

Hiện tại, khi Alibaba chuyển sang niêm yết tại Hồng Kông và Mỹ, Alibaba giờ đây sẽ cần phải tuân thủ tất cả các quy tắc niêm yết ở cả hai nơi.

Một số nhà phân tích tin rằng sau khi Alibaba chuyển sang niêm yết tại Hồng Kông và Mỹ, cổ phiếu của công ty sẽ được đưa vào “Kết nối Chứng khoán Thượng Hải – Hồng Kông” (Shanghai-Hong Kong Stock Connect) ngay sau ngày 9/9, dự kiến ​​sẽ thu hút một lượng lớn vốn Trung Quốc.

Theo báo cáo nghiên cứu của các tổ chức, thị trường kỳ vọng rộng rãi rằng Alibaba sẽ đáp ứng các điều kiện để được đưa vào “Kết nối Chứng khoán Thượng Hải – Hồng Kông” sau khi hoàn thành danh sách kép chủ yếu ở Hồng Kông. Trong số đó, Morgan Stanley dự đoán trong một báo cáo nghiên cứu rằng sau khi đưa “Kết nối Chứng khoán Thượng Hải – Hồng Kông” vào, tỷ lệ sở hữu của các quỹ hướng nam có thể ổn định ở mức hơn 10% trong dài hạn, điều này được kỳ vọng sẽ mang lại sự hỗ trợ gia tăng đáng kể cho giá trị của công ty.

Tối 15/8, Tập đoàn Alibaba đã công bố kết quả kinh doanh quý 1 năm tài chính 2025. Đây cũng là báo cáo tài chính đầu tiên được Alibaba công bố sau khi bước vào năm tài chính mới.

Dữ liệu tài chính cho thấy doanh thu của Alibaba trong quý là 243,24 tỷ nhân dân tệ, so với 234,156 tỷ nhân dân tệ cùng kỳ năm trước, mức tăng 4%; lợi nhuận trước lãi vay, thuế và khấu hao (EBITA) sau khi điều chỉnh là 45,035 tỷ nhân dân tệ.

Trong số đó, doanh thu đám mây công cộng của Alibaba Cloud tăng hai con số, doanh thu sản phẩm liên quan đến AI tăng ba con số và EBITA điều chỉnh tăng 155% so với cùng kỳ năm trước; Doanh thu của Tập đoàn kinh doanh kỹ thuật số quốc tế Alibaba tăng 32% so với cùng kỳ năm trước; doanh thu hàng quý của Cainiao tăng 16% so với cùng kỳ năm trước.

Mặt khác, Alibaba đang tiếp tục đẩy mạnh hoạt động mua lại. Trong quý đầu tiên của năm tài chính 2025, hãng đã đầu tư 5,8 tỷ USD để mua lại 613 triệu cổ phiếu phổ thông, nhiều hơn so với vài quý vừa qua. Trong quý 1 tính đến ngày 30/6, số lượng cổ phiếu phổ thông đang lưu hành của Alibaba là 19,024 tỷ cổ phiếu, giảm ròng hàng quý 445 triệu cổ phiếu phổ thông, tỷ lệ giảm ròng là 2,3%.

Theo thống kê, trong năm tài chính 2024 vừa qua, Alibaba đã đầu tư tổng cộng 12,5 tỷ USD vào các hoạt động mua lại, đứng đầu trong số các cổ phiếu khái niệm Trung Quốc về quy mô mua lại. Tính đến ngày 30/6/2024, vẫn còn hạn ngạch mua lại là 26,1 tỷ USD theo kế hoạch mua lại cổ phần của Alibaba, có hiệu lực đến tháng 3/2027.