Virus đậu mùa khỉ gần đây đã trở thành tâm điểm chú ý của truyền thông nhà nước Trung Quốc và những người nổi tiếng trên mạng tại nước này. Họ cho rằng virus này có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm của Mỹ và sẽ trở thành đại dịch virus tiếp theo.

id13746428 158354 600x400 1
Hình ảnh virus đậu mùa khỉ dưới kính hiển vi. (Nguồn ảnh: CDC Mỹ)

Gần đây, các trường hợp mắc bệnh đậu mùa ở khỉ đã được xác nhận đã phát hiện tại nhiều quốc gia ở châu Âu và Mỹ, điều này đã trở thành tiêu điểm chú ý của truyền thông chính thức của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Những người nổi tiếng trên mạng ở Trung Quốc Đại Lục cũng theo sau và đổ cho sự lây lan của virus này là do phía Mỹ.

Ví dụ: trang tin “Jimu News” thuộc  Tập đoàn Nhật báo Hồ Bắc, đã xuất bản một bài báo vào ngày 23/5 nói rằng một chiếc xe chở khỉ liên quan đến một vụ tai nạn xe hơi và 4 con khỉ đã trốn thoát. Điều này có liên quan đến việc tập trung các trường hợp được xác nhận là bệnh đậu mùa khỉ ở châu Âu và Mỹ. Bài báo này cho biết, Mỹ đã điều động lực lượng quân sự để tìm kiếm những con khỉ trốn thoát.

VOA làm rõ rằng trên thực tế, để tìm những con khỉ trốn thoát, tiểu bang Pennsylvania đã điều động cảnh sát tiểu bang và các quan chức về động vật hoang dã. Tác giả của bài báo Trung Quốc kia có thể đã hiểu nhầm cảnh sát tiểu bang” (state troopers)“binh lính Mỹ”.

Vào ngày 21/1 năm nay, ở tiểu bang Pennsylvania, một chiếc xe tải chở khỉ đã bị tai nạn xe hơi, 4 trong số 100 con khỉ đã trốn thoát, nhưng những con khỉ bỏ chạy đều được tìm lại vào ngày hôm sau, và 3 con trong số đó đã bị chết.

Ngày 18/5 năm nay, trường hợp đầu tiên được xác nhận mắc bệnh đậu mùa khỉ ở Mỹ đã xuất hiện ở tiểu bang Massachusetts, và bệnh nhân được chẩn đoán sau khi trở về Mỹ từ Canada. Sau đó, 4 trường hợp bị nghi ngờ đã xuất hiện ở Thành phố New York, tiểu bang Florida và tiểu bang Utah.

Ngoài ra, vào ngày 20/5, một blogger có tên “Guyan Muchan” đã đăng một vài ảnh chụp màn hình của tài liệu trên Weibo của mình và cho rằng đây là “kế hoạch phòng chống dịch sinh hóa đậu mùa khỉ do Mỹ làm rò rỉ”.

Tuy nhiên, VOA cho biết tài liệu này là báo cáo của Tổ chức Sáng kiến ​​Đe dọa Hạt nhân (Nuclear Threat Initiative), đây là một tổ chức nghiên cứu tư vấn của Mỹ, về cách tránh một cuộc khủng hoảng sinh học toàn cầu. Cái gọi là “bảng kế hoạch” là một tình huống nguy hiểm sinh học giả định trong báo cáo. Và tài liệu đã được đăng trên trang web của tổ chức này.

Vài ngày sau, thuyết âm mưu của blogger này đã bị lật tẩy bởi một báo cáo của Bloomberg. Ngày 23/5, tờ Bloomberg đăng một bài báo nói rằng báo cáo năm 2021 của Tổ chức Sáng kiến ​​Đe dọa Hạt nhân của tổ chức phi Chính phủ Mỹ về các kế hoạch sẵn sàng bảo đảm an toàn sinh học, bao gồm cả kịch bản về đại dịch đậu mùa khỉ, đã bị ‘đoạn chương thủ nghĩa’ (được trích ra khỏi bối cảnh), nhằm ám chỉ rằng Chính phủ Mỹ đã biết về đợt bùng phát.

Blogger “Gu Yan Mu Chan” có 6,41 triệu người theo dõi trên Weibo, và bài đăng của của người này đã được hơn 7.500 người bấm “Like”, nhận được hơn 660 bình luận. Bị ảnh hưởng bởi bài đăng này, thậm chí có người đã viết rằng Mỹ “độc ác ngoài sức tưởng tượng của con người”.

Sau khi Bloomberg vạch trần những lời nói dối của “Gu Yan Mu Chan”, người này còn lan truyền nhiều thuyết âm mưu hơn nữa.

Ngoài “Gu Yan Mu Chan”, người được gọi là họa sĩ hoạt hình “yêu nước” “Di Gua Xiong Lao Liu” cũng tung tin rằng sự lây lan của virus đậu mùa khỉ lần này có liên quan đến phòng thí nghiệm của Mỹ.

Vào ngày 21/5, “Di Gua Xiong Lao Liu” thông báo trên Weibo rằng Mỹ có thể đã tiến hành sửa đổi nâng cấp virus đậu mùa khỉ để phát triển thành một loại virus đậu mùa khỉ có khả năng lây truyền mạnh hơn, từ đó dẫn đến đợt đại dịch tiếp theo.

Tuy nhiên, Giáo sư Daniel Bausch, chủ tịch Hiệp hội Vệ sinh và Y học Nhiệt đới Mỹ, nói với truyền thông Trung Quốc Đại Lục rằng hiện tại, khả năng xảy ra đại dịch đậu mùa khỉ là cực kỳ nhỏ.

Ông cho biết, ngoại trừ những người tiếp xúc gần với người bị nhiễm virus đậu mùa khỉ, hoặc những người đã đến châu Phi và tiếp xúc với các loài gặm nhấm, phân và nước tiểu của chúng ở các vùng nông thôn, thì nguy cơ lây nhiễm ở các nhóm khác là “cực kỳ thấp” và không cần phải hoảng sợ.

Cùng hô ứng với “Gu Yan Mu Chan” và “Di Gua Xiong Lao Liu”, một blogger công nghệ Internet khác ở Trung Quốc có tên Zhao Shengye cũng tuyên bố, sau khi nghiên cứu về virus đậu mùa khỉ, ông cho rằng có đến 99,9% khả năng [virus đậu mùa khỉ xuất hiện ở châu Âu và Mỹ] “được tạo ra từ virus trong phòng thí nghiệm nghiên cứu tăng chức năng”. Zhao Shengye có 4 triệu người hâm mộ Weibo.

Ngoài ra, các phương tiện truyền thông chính thống của ĐCSTQ cũng đã trợ giúp những người nổi tiếng trên mạng nói trên. Vào ngày 23/5, trang tin Wangyi (163.com) của Trung Quốc đã đăng bài viết với tiêu đề “Virus đậu mùa khỉ có phải do con người tạo ra? Mỹ đã viết dữ liệu về sự bùng phát của bệnh đậu mùa khỉ năm ngoái, thật khủng khiếp”.

Bài báo tuyên bố rằng bệnh đậu mùa khỉ có hơn 50 đột biến, vượt quá tốc độ đột biến của virus Trung Cộng (virus corona mới); không có sự tiến hóa của virus nào trong tự nhiên lại có tốc độ đột biến nhanh như vậy, v.v.

Ông David Robertson, người đứng đầu Phòng nghiên cứu Bộ gen virus và Thông tin sinh học tại Đại học Glasgow, Vương quốc Anh, nói với Newsweek rằng không có bằng chứng nào cho thấy bệnh đậu mùa ở khỉ được tạo ra trong phòng thí nghiệm. Ông cho biết trình tự bộ gen bệnh đậu mùa ở khỉ được báo cáo ở các quốc gia khác nhau rõ ràng có liên quan đến các đợt bùng phát trong quá khứ.

Ông Richard Ebright, giáo sư tại Đại học Rutgers ở New Jersey (Mỹ), nói với Newsweek rằng: “Tất cả các dấu hiệu đều cho thấy đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ liên quan đến một loại virus đậu mùa khỉ tự nhiên.

Hôm 23/5, chuyên gia David L. Heymann về bệnh truyền nhiễm của WHO đã chỉ ra rằng dịch đậu mùa khỉ lần này có thể liên quan đến các hành vi tình dục trong 2 bữa tiệc đồng tính quy mô lớn ở Tây Ban Nha và Bỉ.

Tổng kết các nguồn tin cho thấy, ngày 15/5 có khoảng 80.000 người đã tham dự “bữa tiệc đồng tính điên rồ nhất thế giới” ở đảo Canaria thuộc Tây Ban Nha, và hiện những người từ nhiều nước tham gia bữa tiệc này đã bị nhiễm virus đậu mùa khỉ. Có vẻ đây là “sự kiện siêu lây nhiễm”. Chuyên gia Heymann nói con đường lây truyền chính có thể liên quan đến hoạt động tình dục điên cuồng tại bữa tiệc. Bệnh đậu mùa khỉ trước đây không gây bùng phát rộng rãi bên ngoài châu Phi và chủ yếu là dịch bệnh ở con vật. Heymann nhấn mạnh thêm rằng bệnh đậu mùa khỉ không có khả năng gây lây lan trên diện rộng, đây không phải là loại virus corona mới, không lây qua đường không khí và có vắc-xin để phòng ngừa.

Viện virus học Vũ Hán nghiên cứu vi rút đậu mùa khỉ và xuất bản bài báo thí nghiệm

Mặc dù virus đậu mùa khỉ hiện đang tập trung ở châu Âu và Mỹ không liên quan gì đến phòng thí nghiệm, nhưng phòng thí nghiệm Vũ Hán đã được tiết lộ là đang nghiên cứu loại virus này.

Ngày 22/5, trang tin tức National Pulse tại Mỹ đã đăng tải một bài viết “Phòng thí nghiệm khét tiếng Vũ Hán gần đây đã sử dụng nhãn để lắp ráp chủng virus đậu mùa khỉ”.

Bài viết của National Pulse cho biết, tạp chí quốc tế Virologica Sinica chuyên giới thiệu các nghiên cứu tiên tiến về virus trên khắp thế giới, đã công bố nghiên cứu chức năng mới nhất do Viện Vũ Hán thực hiện vào tháng 8/2021 với đồng tác giả là 9 nhà nghiên cứu. Theo đó, nghiên cứu đã tập hợp bộ gen của virus đậu mùa khỉ bằng phương pháp được dán nhãn là tạo ra “mầm bệnh truyền nhiễm”, có thể cho phép thêm cách xác định virus bằng xét nghiệm PCR.

Công bố nghiên cứu cho thấy, khả năng xác định được bộ gen virus đậu mùa khỉ bằng cách sử dụng các xét nghiệm PCR, đây là cách “sử dụng tái tổ hợp tương quan biến đổi dựa trên lựa chọn kép để lắp ráp hiệu quả cao đối với bộ gen bệnh đậu mùa khỉ thành một mẫu mới qPCR”. Virus đậu mùa khỉ được gọi trong bài báo này là “MPXV” là “chủng có khả năng gây bệnh mạnh hơn”.

Theo sau National Pulse, mạng tin tức “theparadise.ng” của Mỹ cũng đăng một bài báo vào ngày 23/5 (theo giờ miền Đông nước Mỹ) nói rằng “Phòng thí nghiệm Vũ Hán đã tiến hành một loại nghiên cứu bệnh đậu mùa khỉ mới một năm trước khi dịch virus Trung Cộng bùng phát toàn cầu”.

Bài báo đề cập rằng bài báo đăng trên “Tạp chí Virus học Trung Quốc” (Virologica Sinica) vào tháng Hai năm nay đã được biên tập bởi “người đàn bà dơi” Thạch Chính Lệ, giám đốc Trung tâm Các bệnh truyền nhiễm mới nổi tại Viện Virus Vũ Hán.

Ngày 25/5, tờ Newsweek cũng đề cập đến bài luận văn thí nghiệm của Viện virus học Vũ Hán trong một bài báo.

Trí Đạt (t/h)