Lãnh đạo giỏi thường làm chủ trong những khó khăn và tạo ra kết quả lâu dài
- Terry Paulson
- •
Trong một buổi học viết kịch bản ở Los Angeles, giảng viên Robert McKee đã khuyên một sinh viên đang chật vật rằng đừng nhận lời viết kịch bản cho các bộ phim huấn luyện về lãnh đạo. Ông McKee cảnh báo: “Tuyệt đối tránh xa! Chúng sẽ làm hỏng ngòi bút của anh đấy. Hollywood khai thác những mâu thuẫn, còn phim huấn luyện thì chỉ đưa ra đáp án. Đó là lý do tại sao chúng tẻ nhạt đến vậy!”
Tương tự như điện ảnh, lãnh đạo trong thế giới đầy thách thức ngày nay không thể khô khan. Việc duy trì sự xuất sắc không nằm ở những giải pháp đơn giản mà phụ thuộc nhiều hơn vào khả năng quản lý những lực lượng cân bằng, dù bề ngoài có vẻ đối lập. Những nhà lãnh đạo làm chủ được 9 sự căng thẳng năng động sau đây sẽ giữ vững lợi thế dẫn đầu và tạo ra những thành quả bền vững.
1. Tôn vinh tiến bộ và xây dựng đế chế xuất sắc
Hãy bắt đầu với một sự thật đáng lo ngại: Thay đổi không bao giờ kết thúc.
Các nhà lãnh đạo thường chịu áp lực phải đạt được kết quả ngay lập tức — họ muốn có một kết thúc tích cực để có thể tuyên bố rằng họ đã tạo ra nó. Nhưng những nhà lãnh đạo giỏi nhất không bao giờ hài lòng với một năm tốt đẹp. Thay vào đó, họ xây dựng một đế chế bền vững, liên tục nâng cao tiêu chuẩn xuất sắc và tạo ra những kết quả lâu dài. Phim ảnh khai thác nhu cầu của chúng ta về sự kết thúc, nhưng cuộc sống trong thế giới thực giống như một vở kịch dài tập — nơi không bao giờ có hồi kết. Những nhà lãnh đạo giỏi nhất tôn vinh các cột mốc tiến bộ mỗi năm nhưng vẫn tiếp tục sử dụng sự tiến bộ đó làm bàn đạp cho những thay đổi tiếp theo.
Trong những tổ chức tốt nhất, các đội nhóm cần phải chiến đấu với những đối thủ đáng gờm mỗi ngày, mãi mãi, không ngừng nghỉ. Cách tốt nhất để phát triển mạnh mẽ trong tương lai là trở thành một phần của đội ngũ liên tục tạo ra một tiêu chuẩn xuất sắc mới. Bạn sẽ không tìm thấy con đường chậm rãi nào trong hành trình thay đổi không ngừng. Không có lùi lại hay nút tắt, và bạn phải vá tất cả các lốp xe bị xịt trong khi vẫn đang di chuyển. Vì vậy, đừng bao giờ hứa hẹn về sự kết thúc sau lần thay đổi tiếp theo. Hãy trung thực: “Chúng ta sẽ không bao giờ hoàn thành. Hãy hào hứng lên; bạn sẽ không bao giờ cảm thấy nhàm chán nữa!”
2. Tiếp thu tinh hoa từ truyền thống và dám thay đổi
Đúng là mọi sự cải tiến đều là kết quả của sự thay đổi, nhưng không phải mọi thay đổi đều là một sự cải tiến. Quá khứ và truyền thống sẽ luôn có giá trị, nhưng chúng không nên có quyền phủ quyết tuyệt đối. Hãy lấy những gì tốt nhất từ truyền thống và những gì tốt nhất từ sự đổi mới để tạo ra những “ngày xưa tốt đẹp” mới cho tổ chức của bạn.
Những nhà lãnh đạo giỏi nhất không né tránh sự căng thẳng mà điều này tạo ra. Họ tận dụng nó. Thay vì im lặng trước những lời chỉ trích, họ tìm đến chúng như những kênh phản hồi cho những thay đổi có thể xảy ra. Điều đó có nghĩa là duy trì sự trao đổi giữa những người ủng hộ thay đổi và những người muốn giữ nguyên hiện trạng để có được những điều tốt nhất từ cả hai phía. Suy cho cùng, không ai nắm giữ chân lý tuyệt đối.
3. Thúc đẩy nhu cầu thay đổi bằng cách sử dụng cả sự sợ hãi và hy vọng
Diễn viên và đạo diễn Thomas Gibson nhận xét: “Mọi người chỉ thay đổi khi đối mặt với sự lãnh đạo mạnh mẽ, khủng hoảng, hoặc cả hai. Do đó, trừ khi bạn sẵn lòng phó mặc cho những cơn khủng hoảng, sự lãnh đạo mạnh mẽ là lực lượng thay đổi đáng tin cậy duy nhất bạn có.”
Khi bạn chờ đợi một cuộc khủng hoảng trở thành chất xúc tác cho sự thay đổi, bạn hiếm khi có đủ nguồn lực hoặc thời gian để thực hiện nó một cách tốt nhất. Nhưng nếu không có khủng hoảng làm động lực, bạn sẽ phải đối mặt với thách thức tìm ra cách để thúc đẩy người khác thay đổi.
Sợ hãi và hy vọng là những động lực bổ sung cho nhau. Những nhà lãnh đạo can đảm làm tan băng trạng thái hiện tại trước khi công bố bất kỳ thay đổi chiến lược nào — họ tạo ra sự mong đợi, giống như âm nhạc trong một bộ phim. Những nhà lãnh đạo giỏi nhất là “âm nhạc” cho nhân viên của họ. Họ sử dụng sự căng thẳng được tạo ra bởi cả những mối đe dọa và cơ hội để thúc đẩy nhu cầu thay đổi một cách sớm và thường xuyên.
4. Thúc đẩy tầm nhìn và linh hoạt
Mọi hành động của những nhà lãnh đạo giỏi nhất đều phản ánh chiến lược có tầm nhìn của họ. Họ tập trung nhiều hơn vào quản lý cơ hội so với quản lý vận hành. Với việc thiếu hụt những quả cầu pha lê để nhìn trước tương lai, họ học cách xây dựng, truyền đạt và thúc đẩy một sự tập trung chiến lược dù còn mơ hồ. Một sự tập trung chưa hoàn hảo ở góc 15 độ quan trọng hơn việc chờ đợi một kế hoạch hoàn hảo không bao giờ đến. Là một nhà lãnh đạo thay đổi, hãy hoan nghênh những phản hồi và dữ liệu chiến lược cho phép bạn thường xuyên thực hiện các điều chỉnh chiến lược. Hãy quảng bá tầm nhìn của bạn trong mọi cuộc họp và giao tiếp. Sự khác biệt lớn nhất giữa một tầm nhìn và một ảo ảnh là số lượng người có thể nhìn thấy nó. Chính sự lặp lại sẽ thúc đẩy tầm nhìn, sứ mệnh và các giá trị của bạn — hãy truyền đạt, truyền đạt và truyền đạt lại.
Tất nhiên, sẽ có những trở ngại và sai lầm trên con đường dẫn đến sự thay đổi chiến lược. Nhưng sự lạc quan và hy vọng được nuôi dưỡng bởi một lịch sử vượt qua những trở ngại để đạt được kết quả thành công. Đừng chờ đợi một kế hoạch hoàn hảo; hãy thực hiện thẩm định cần thiết và bắt đầu hành động. Hãy làm theo lời khuyên của huấn luyện viên đầu tiên của huyền thoại khúc côn cầu Wayne Gretzky: “Bạn sẽ bỏ lỡ 100% những cú sút bạn không bao giờ thực hiện”.
Hãy tạo ra một môi trường an toàn để những sai lầm được đưa ra ánh sáng. Bạn càng mạo hiểm và mắc lỗi sớm, bạn càng có thể biến chúng thành kinh nghiệm hữu ích và những điều chỉnh mang tính xây dựng sớm hơn. Những người chiến thắng thực sự trong cuộc chơi lớn về thay đổi chiến lược, họ thắng và thua thường xuyên hơn những người thua cuộc, bởi vì họ tham gia và ở lại trong cuộc chơi. Hãy khuyến khích hành động nhanh chóng, xử lý lỗi sớm, cải tiến quy trình liên tục và chấp nhận rủi ro chiến lược khi bạn tiến mạnh mẽ vào tương lai.
Hãy tận dụng những thành công của bạn bằng cách để sự cam kết và nhiệt huyết của mọi người lan tỏa. Tìm kiếm những câu chuyện nắm bắt và quảng bá cách những thay đổi của tổ chức bạn đang hoạt động. Những câu chuyện thành công tốt là một nguồn dồi dào về sự nhiệt tình, các phương pháp hay nhất và sự khôn ngoan. Hãy quan sát sự nhiệt tình lan rộng khi bạn chia sẻ những thông tin tích cực về những người liên tục làm cho sự thay đổi hiệu quả.
5. Coi trọng kinh nghiệm và học tập suốt đời
Vai trò giáo dục trong các tổ chức ngày càng trở nên quan trọng. Tác giả và nhà tư tưởng quản lý lỗi lạc Peter Drucker đã nhận xét: “Ngành phát triển nhanh nhất ở Hoa Kỳ là giáo dục thường xuyên cho người lớn bởi vì mọi thứ đang thay đổi quá nhanh trong mọi lĩnh vực và ngành nghề”. Thời đại của việc làm trọn đời và các nghề nghiệp ổn định đã qua, và có một nhu cầu cấp thiết về đào tạo có mục tiêu, dựa trên năng lực, nhằm nâng cao lợi thế cạnh tranh của mọi thành viên trong nhóm.
Những nhà lãnh đạo giỏi nhất giúp các thành viên trong nhóm của họ chuyển từ chỗ trở nên lỗi thời sang chỗ vẫn phù hợp. Các nhà lãnh đạo phải cân bằng giữa việc coi trọng và tôn vinh những người giỏi nhất của họ đồng thời thách thức mọi người tiếp tục học hỏi và tái tạo sự nghiệp của họ. Nếu nhân viên của bạn có các kỹ năng phù hợp với tương lai, họ sẽ thành công — nhưng sẽ không có tương lai nào trong việc gửi sơ yếu lý lịch cho những kỹ năng không còn cần thiết nữa. Cam kết học tập suốt đời là chính sách bảo hiểm tốt nhất của một tổ chức. Nó mang lại lợi ích cho tổ chức và tất cả những người làm việc ở đó.
6. Vừa chặt chẽ vừa linh hoạt
Các nhà lãnh đạo không thể làm hết mọi việc và vẫn duy trì được sự xuất sắc chiến lược. Một tấm biển trong sở tài chính bang California mô tả thực tế mà hầu hết các hiệp hội phải đối mặt: “Không gì khơi nguồn thiên tài bằng một ngân sách eo hẹp”. Nhưng trong thời đại kiểm soát chi phí này, nhân viên các tổ chức đang mệt mỏi khi nghe về việc “làm nhiều hơn với ít nguồn lực hơn”.
Rosabeth Moss Kanter của Trường Kinh doanh Harvard viết: “Các công ty xuất sắc vừa rất chặt chẽ vừa rất linh hoạt”.
Hầu hết các tổ chức hoặc là chặt chẽ, hoặc là lỏng lẻo. Khi mọi thứ diễn ra tốt đẹp, họ lỏng lẻo ở mọi nơi: “Nếu bạn cần tiền mua thiết bị, hãy mua. Bạn cần người, hãy thuê”. Sau đó, khi mọi thứ trở nên eo hẹp, họ lại thắt chặt ở mọi nơi. “Bạn cần tiền? Hãy quyên góp; nó hiệu quả ở sân bay đấy. Bạn cần người? Hãy sinh con; chúng sẽ lớn lên”. Những nhà lãnh đạo giỏi nhất vừa chặt chẽ vừa lỏng lẻo. Họ chặt chẽ ở mọi nơi có thể chặt chẽ và lỏng lẻo ở bất cứ nơi nào có thể mang lại giá trị chiến lược cho những người họ phục vụ. Họ ưu tiên và tập trung các nguồn lực và đầu tư vào những nơi quan trọng nhất. Tóm lại, thông điệp cũ là “làm nhiều hơn với ít nguồn lực hơn”. Ngày nay, đó là “làm đúng việc với những gì cần thiết”. Hãy tập trung, hãy linh hoạt và làm cho mọi người làm việc thông minh vào những ưu tiên thực sự.
Khi nguồn lực không đủ, hãy tạo ra một môi trường an toàn để các vấn đề được đưa ra và những thay đổi ưu tiên cần thiết được thực hiện sớm. Đối với các dự án chiến lược, hãy liên tục hỏi: “Có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào mà chúng ta nên điều chỉnh không?” Hãy thực hiện các điều chỉnh nhanh chóng khi điều kiện thay đổi.
7. Trao quyền giá trị và giới hạn
Nếu không có mục tiêu và ranh giới rõ ràng, trao quyền có thể trở thành lời mời gọi sự hỗn loạn. Trao quyền rất quan trọng, nhưng nó không phải là một tờ séc trắng. Một nhân viên được trao quá nhiều quyền có thể làm sụp đổ cả tổ chức của bạn. Hãy quản lý sự căng thẳng giữa việc khuyến khích trao quyền và thiết lập những giới hạn cần thiết.
Tác giả Robert Waterman định nghĩa “trao quyền” là sự tự chủ có định hướng. Mọi người được khuyến khích làm theo cách của họ nhưng phải nằm trong một khuôn khổ định hướng. Hãy làm rõ ràng nhất có thể về các mục tiêu chiến lược, sứ mệnh của bạn và bất kỳ giới hạn nào mà các nhóm phải tuân thủ. Sau đó, hãy lùi lại để cho người của bạn thời gian và sự tự do để thực hiện sự thay đổi.
Trong các tổ chức thành công, niềm tin được xây dựng. Nếu bạn không tin tưởng ai đó, bạn sẽ không và không nên trao quyền cho họ. Hãy xây dựng các dự án của bạn với đủ các điểm kiểm tra để bạn có thể xây dựng lòng tin và để những người tham gia có thể tự tin vào công việc của họ.
8. Quan tâm đủ để đối đầu và hỗ trợ
Chuyên gia quản lý Tom Peters đã đi thẳng vào cốt lõi của sự căng thẳng này: “Chúng tôi nhận thấy rằng những môi trường làm việc hứng khởi nhất, đối đãi với mọi người rất tốt, đồng thời cũng vô cùng khắc nghiệt. Ở đó không có những thủ tục hành chính rườm rà, vô nghĩa… Các tổ chức xuất sắc đồng thời mang lại hai điều: một môi trường đầy thử thách và một môi trường hỗ trợ tuyệt vời”.
Những nhà lãnh đạo giỏi nhất là người giải quyết vấn đề, không phải người né tránh vấn đề. Nếu bất kỳ ai trong tổ chức của bạn nhận thức được bất kỳ vấn đề nào, bạn muốn biết về nó ngay lập tức. Bạn muốn những đội nhóm mạnh mẽ, bao gồm các thành viên đa dạng, những người có cam kết tuyệt đối với tổ chức nhưng mỗi người đều có khả năng thách thức những thành viên khác. Hãy tôn trọng, hỗ trợ và tận dụng những bất đồng khi chúng xảy ra. Khuyến khích mọi người tích cực bất đồng ý kiến nhưng không gây hấn. Xung đột được xử lý tốt sẽ giúp xây dựng sự rõ ràng trong tầm nhìn và cải thiện kế hoạch chiến lược của bạn.
Nhưng những nhà lãnh đạo vĩ đại không bao giờ giới hạn giao tiếp của họ chỉ ở việc thông báo thay đổi hoặc đối mặt với vấn đề; họ tập trung chủ yếu vào những điều tích cực. Hãy ghi nhận công lao nhiều hơn và nhận phần trách nhiệm lớn hơn. Đưa ra sự công nhận kịp thời, cụ thể và yêu cầu sự hỗ trợ trong những lĩnh vực mà bạn tôn trọng và tin tưởng vào kỹ năng của người khác. Hãy hình dung mỗi thành viên và nhân viên đều có một tấm bảng trên ngực ghi dòng chữ: “Hãy làm cho tôi cảm thấy quan trọng!”. Hãy thể hiện rằng họ quan trọng đối với bạn và sự thành công của đội nhóm bằng cách trở thành một nhà lãnh đạo biết lắng nghe và nhận ra những lúc nhân viên của bạn làm việc hiệu quả.
9. Coi trọng công việc và coi nhẹ bản thân
Cuối cùng, dù bạn rất coi trọng vai trò lãnh đạo của mình, đừng quên nhìn nhận bản thân một cách nhẹ nhàng. Sự hài hước và tiếng cười là những người bạn đồng hành tuyệt vời hàng ngày trên hành trình vươn tới sự xuất sắc của đội nhóm bạn. Sự hài hước nuôi dưỡng những cảm xúc tốt đẹp, sự hòa hợp và một bầu không khí tích cực, thoải mái hơn. Mọi người thích làm việc với những người khiến họ cười.
Russ Walden, cựu chủ tịch của Ridgecrest Properties, đã tóm gọn điều này một cách sâu sắc: “Nếu bạn không cảm thấy vui vẻ trong công việc của mình, hãy giải quyết vấn đề trước khi nó trở nên nghiêm trọng; hãy tìm kiếm sự giúp đỡ nếu bạn cần. Nếu bạn không thể giải quyết và cũng không chịu tìm kiếm sự giúp đỡ, xin hãy rời đi trước khi bạn làm hỏng niềm vui của những người còn lại”. Đó là một quan điểm đáng để ghi nhớ trong thời đại hỗn loạn và thay đổi này.
Một giám đốc điều hành từng để một tấm biển trên bàn làm việc của mình với dòng chữ: “Hãy nhận ra rằng mọi động thái ‘đi đầu’ của bạn sẽ cô đơn. Nếu bạn cảm thấy hoàn toàn thoải mái, thì bạn chưa đủ xa để tạo ra bất kỳ sự khác biệt nào. Cảm giác ấm áp khi mọi thứ diễn ra suôn sẻ thường là nhiệt độ cơ thể ở trung tâm cả nhóm”.
Trong thời đại đầy căng thẳng và thay đổi liên tục này, đừng bao giờ mong đợi sự thoải mái. Các thành viên trong nhóm của bạn cũng không nên chấp nhận điều gì ít hơn thế. Hãy yên tâm rằng, khi bạn quản lý được những căng thẳng lãnh đạo này, bạn sẽ không cảm thấy nhàm chán. Chỉ cần thêm một chút may mắn, bạn sẽ không chỉ dự đoán tương lai mà còn đang tạo ra nó và chứng kiến những người khác đuổi kịp bạn.
Xem thêm
Từ khóa lãnh đạo xuất sắc
