Những kẻ lừa đảo có thể sử dụng AI để thiết lập 4 vụ lừa đảo lớn
- Lý Ngọc
- •
AI đang thay đổi cách con người làm việc và sinh hoạt, mang lại nhiều tiện ích trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ rệt, AI cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt khi bị tội phạm mạng lợi dụng để thực hiện các hành vi lừa đảo tinh vi và khó phát hiện hơn bao giờ hết. Những hình thức lừa đảo sử dụng công nghệ AI đang ngày càng gia tăng, đòi hỏi người dùng phải cảnh giác và có hiểu biết rõ ràng để tự bảo vệ mình.
1. Giả giọng nói bằng công nghệ AI (Deepfake Voice)
Một trong những hình thức lừa đảo tinh vi nhất hiện nay là giả giọng nói người thân bằng công nghệ tổng hợp giọng nói (voice cloning). Chỉ cần vài giây thu âm giọng nói từ mạng xã hội, kẻ lừa đảo có thể tạo ra một bản sao gần như hoàn hảo và gọi điện với giọng giống hệt người thân của bạn, viện lý do cấp bách để xin tiền.
Trò lừa đảo này thường nhắm đến người cao tuổi – còn được gọi là “lừa đảo ông bà”. Những cuộc gọi kiểu này tạo áp lực tâm lý cao, khiến nạn nhân không có thời gian suy xét.
Cách phòng tránh:
Nếu nhận được cuộc gọi khẩn cấp, hãy cúp máy và gọi lại trực tiếp cho người thân qua số bạn đã lưu.
Dùng mật khẩu bí mật đã được thống nhất với người thân từ trước để xác minh danh tính. Tuyệt đối không chia sẻ những mật khẩu này qua email, tin nhắn hoặc mạng xã hội.
Ngoài người thân, kẻ lừa đảo còn giả giọng người nổi tiếng hoặc quan chức để xin quyên góp hoặc mời đầu tư. Trong các trường hợp như vậy, đừng làm theo yêu cầu. Hãy kiểm tra trên trang web chính thức hoặc tài khoản mạng xã hội đã xác minh để xác nhận thông tin.
2. Giả mạo cuộc gọi video (Deepfake Video)
AI không chỉ dừng lại ở giọng nói – công nghệ video deepfake còn có thể tạo ra hình ảnh động giống người thật để gọi video. Một số nạn nhân đã nhận cuộc gọi video từ người mà họ tin là người thân hoặc bạn bè, đang trong tình huống khẩn cấp và cần chuyển tiền gấp.
Thậm chí, kẻ xấu còn sử dụng deepfake video trong quảng cáo giả mạo trên mạng xã hội, với hình ảnh của người nổi tiếng hoặc người dẫn chương trình tin tức, khiến nạn nhân tin tưởng và làm theo hướng dẫn.
Lời khuyên:
Cẩn thận với mọi cuộc gọi hoặc quảng cáo có vẻ đáng ngờ, đặc biệt khi liên quan đến chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin tài chính.
Nếu nghi ngờ, hãy xác minh qua kênh liên lạc khác, không nên hành động vội vàng trong trạng thái bị thúc ép.
3. Cửa hàng và chợ giả mạo do AI tạo ra
AI cũng được dùng để tạo ra trang web lừa đảo tinh vi, mô phỏng các cửa hàng trực tuyến với giao diện đẹp mắt và giá cả hấp dẫn. Những website này thường bán những mặt hàng phổ biến với mức giá thấp bất thường, đánh vào tâm lý ham rẻ của người tiêu dùng.
Ngoài ra, kẻ gian còn giả mạo các trang rao bán căn hộ, nhà ở, lừa tiền cọc hoặc phí giữ chỗ. Sau khi lấy được thông tin và thanh toán, nạn nhân sẽ không bao giờ nhận được hàng hoặc dịch vụ, trong khi thông tin tài chính của họ bị đem bán trên dark web hoặc sử dụng để thực hiện các giao dịch gian lận.
Biện pháp phòng tránh:
Luôn kiểm tra địa chỉ URL, chính sách đổi trả, thông tin liên hệ trên các website.
Không mua hàng từ các đường link lạ trên mạng xã hội, email hoặc tin nhắn.
Nếu nghi ngờ đã bị lừa, liên hệ ngay với ngân hàng để khóa thẻ và báo cáo vụ việc. Một số trường hợp có thể được hoàn tiền nếu xử lý kịp thời.
4. Lừa đảo bằng email giả do AI hỗ trợ
AI giúp những kẻ lừa đảo tạo ra các email lừa đảo cực kỳ thuyết phục, gần như không còn lỗi chính tả hoặc dấu hiệu bất thường. Những email này có thể giả mạo người quen, tổ chức chính phủ, công ty, hoặc ngân hàng, yêu cầu người nhận chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân.
Chúng thường đính kèm liên kết độc hại hoặc file đính kèm chứa virus/phần mềm gián điệp, có thể xâm nhập vào hệ thống của bạn và đánh cắp dữ liệu quan trọng như thông tin đăng nhập, số thẻ tín dụng hoặc tài khoản ngân hàng.
Lưu ý quan trọng:
Không mở liên kết hoặc file đính kèm từ người lạ.
Các tổ chức hợp pháp sẽ không bao giờ yêu cầu thông tin nhạy cảm qua email hoặc tin nhắn.
Khi nhận được email đáng ngờ, hãy kiểm tra địa chỉ người gửi thật kỹ và xác minh thông tin qua trang web chính thức hoặc số điện thoại tổng đài.
5. Những điểm then chốt cần ghi nhớ
AI có thể là một công cụ mạnh mẽ phục vụ cho cuộc sống – nhưng trong tay kẻ xấu, nó trở thành vũ khí lừa đảo cực kỳ nguy hiểm. Những hình thức phổ biến nhất hiện nay bao gồm:
Giả giọng nói và giả video người thân hoặc người nổi tiếng
Cửa hàng và trang web lừa đảo
Email lừa đảo được viết bởi AI
Những hậu quả của việc mất cảnh giác trước lừa đảo AI có thể rất nghiêm trọng: mất tiền tiết kiệm, mất danh tính, thông tin tài chính bị rao bán trên dark web, hoặc bị tấn công phần mềm độc hại.
Cách bảo vệ bản thân:
Luôn cảnh giác trước mọi yêu cầu liên quan đến tiền bạc hoặc thông tin cá nhân.
Hãy tạm dừng và suy nghĩ, đặc biệt nếu yêu cầu mang tính khẩn cấp.
Liên hệ trực tiếp với người hoặc tổ chức liên quan để xác minh.
Tham khảo ý kiến từ người thân đáng tin cậy nếu không chắc chắn.
Công nghệ phát triển mang lại nhiều điều tích cực, nhưng người dùng cần trang bị cho mình kiến thức và kỹ năng để không trở thành nạn nhân của thời đại AI.
Xem thêm
Từ khóa lừa đảo AI lừa đảo trực tuyến
