Năm 2018: Hàng loạt sếp lớn ngân hàng sẽ buộc phải từ chức

Theo Luật các Tổ chức tín dụng (TCTD) sửa đổi vừa mới được Quốc hội thông qua ngày 20/11, từ năm 2018, sẽ có nhiều sếp ngân hàng buộc phải từ chức.

Luật có hiệu lực vào ngày 15/1/2018, quy định: các lãnh đạo cấp cao của ngân hàng sẽ không được kiêm nhiệm giữ vị trí chủ chốt tại các doanh nghiệp khác.

Cụ thể, Luật các TCTD được bổ sung khoản 3 và khoản 4 vào Điều 34, trong đó khoản 4 đề cập cụ thể: Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT), Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV), Tổng giám đốc (Giám đốc) của TCTD không được đồng thời là Chủ tịch HĐQT, thành viên HĐQT, Chủ tịch HĐTV, thành viên HĐTV, Chủ tịch công ty, Tổng giám đốc (Giám đốc), Phó Tổng giám đốc (Phó giám đốc) hoặc các chức danh tương đương của doanh nghiệp khác.

Đây là một quy định nhằm tránh tình trạng sở hữu chéo, thao túng ngân hàng và hoạt động sân sau… đã được 88,8% đại biểu thông qua.

Với việc bổ sung thêm điều khoản này, chỉ trong vòng chưa đầy 2 tháng nữa, sẽ có hàng loạt đại gia Việt hiện đang nắm giữ cùng lúc nhiều chức vụ hàng đầu tại các tập đoàn, doanh nghiệp và ngân hàng, nay sẽ bị buộc phải từ bỏ giữa một trong hai vị trí chủ tịch ngân hàng hoặc chủ tịch các tập đoàn, doanh nghiệp lớn.

Những cái tên nổi bật có thể kể đến như:

• Chủ tịch Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB), Đỗ Quang Hiển hiện là chủ tịch của Tập đoàn T&T và Công ty Chứng khoán SHS…
• Ông Dương Công Minh, chủ tịch HĐQT Sacombank đồng thời là chủ tịch HĐQT của CTCP Him Lam.
• Chủ tịch TPBank, Đỗ Minh Phú, đang là chủ tịch HĐQT của Tập đoàn DOJI.
• Chủ tịch HĐQT Techcombank, Hồ Hùng Anh, hiện là Phó chủ tịch HĐQT của Masan Group.
• Ngoài ra, Chủ tịch HĐQT VIBank, Đặng Khắc Vỹ là chủ tịch Công ty Mareven Food Holdings.
• Bà Nguyễn Thị Nga, chủ tịch HĐQT Seabank là chủ tịch của BRG Group và là chủ tịch/thành viên HĐQT của nhiều công ty khác như Thăng Long GTC, Hanoi Toserco, Khách sạn Thắng Lợi, Khách sạn Hilton Hanoi, OSC Vietnam …
• Ông Vũ Văn Tiền, chủ tịch ABBank, đang là chủ tịch Geleximco.
• Chủ tịch Kiên Long Bank Võ Quốc Thắng là chủ tịch kiêm tổng giám đốc Đồng Tâm Group và VPF.
• Ông Phương Hữu Việt, chủ tịch HĐQT NH TMCP Việt Á, cũng là chủ tịch HĐQT Tập đoàn đầu tư Việt Phương.
• Bà Thái Hương được biết đến với 2 chức vụ chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Bắc Á và CTCP sữa TH True milk .
• Ông Nguyễn Tiến Dũng, chủ tịch Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) hiện nay cũng là chủ tịch Tập đoàn Gami.

Và còn nhiều cái tên ẩn danh khác.

Theo chuyên gia tài chính của Mỹ đánh giá, đây là điểm sáng tích cực trong chính sách điều hành tài chính của NHNN Việt Nam. Bởi hầu hết các đại gia ngân hàng đều có liên quan đến các công ty bất động sản và những lĩnh vực khác, không cần có quá nhiều chuyên môn về tài chính, họ dùng tiền từ các công ty kia để thâu tóm và tiến đến kiểm soát các ngân hàng. Đây là một rủi ro lớn đã được khắc phục trong Luật các TCTD sửa đổi lần này.

>> Cho phép phá sản ngân hàng yếu kém – Người gửi tiền chịu rủi ro lớn

Chẳng hạn khi NHNN cắt hạ lãi xuất hay tài trợ mức lãi xuất thấp để hỗ trợ các doanh nghiệp dễ tiếp cận nguồn vốn vay hơn, vì những người đứng đầu các ngân hàng này cũng đang sở hữu chéo tại các công ty thuộc lĩnh vực khác, mà thông thường là các công ty bất động sản, nên với quyền lực này, các đại gia ngân hàng có thể bẻ vòi tín dụng hướng vào các công ty mà họ đang đồng thời sở hữu, và dòng vốn không thể đến được tay doanh nghiệp thật sự cần được hỗ trợ.

Điều khoản bổ sung lần này không mới và hoàn toàn phù hợp với thông lệ quốc tế về phòng ngừa rủi ro tài chính. Trên thực tế, ở Mỹ và các nước tiên tiến, khi đã là chủ tịch ngân hàng thì họ sẽ không được phép nắm giữ vị trí chủ chốt tại các doanh nghiệp.

>> Các tập đoàn lớn Việt Nam đua nhau mở trường học: Động cơ là gì?

Ví dụ, các lãnh đạo ngân hàng lớn của Mỹ như Michael Corbat – CEO của Ngân hàng Citigroup, hay như lãnh đạo của Ngân hàng Bank of America là Brian Moynihan chỉ có vai trò làm duy nhất một nghiệp vụ là ngân hàng, và không được phép làm thêm nhiệm vụ thứ hai ở một doanh nghiệp nào khác. Bởi vì các lãnh đạo ngân hàng có thể lấy tiền ký thác của người gửi tiền hay tiền tài trợ lãi rẻ để “trút” vào các dự án đầu tư của các công ty sân sau gây rủi ro mất tiền lớn cho người gửi.

Đặc biệt tại Việt Nam, khi bảo hiểm tiền gửi chỉ cho phép bồi thường tối đa 75 triệu đồng/sổ tiết kiệm. Do đó, các điều khoản bổ sung của Luật các TCTD đã hạn chế được rủi ro này. Tuy nhiên, đi kèm với đó, dự báo sẽ có một làn sóng buộc ‘từ chức’ lớn xảy ra tại các vị trí chủ chốt trong ngân hàng. Và luật TCTD sẽ thiết thực hơn nữa, nếu lớp lãnh đạo thay thế là những người có chuyên môn am hiểu sâu về tài chính, và không có các hoạt động sân sau. Nếu không, sẽ dễ rơi vào tình huống là “bình mới rượu cũ”.

Chân Hồ (T/h)

Xem thêm: