Yandex NV bán tài sản Nga trị giá 5,2 tỷ USD cho tập đoàn nhà đầu tư Nga

Nhật Tân
•
Thứ Hai, 05/02/2024

Hãng Yandex NV niêm yết trên sàn Nasdaq thông báo đã bán toàn bộ phần tài sản Nga của mình với giá 5,21 tỷ USD dưới dạng tiền mặt và cổ phiếu cho một nhóm nhà đầu tư Nga. Reuters bình luận Yandex cuối cùng khẳng định trở thành hãng hoàn toàn của Nga, từ bỏ mục tiêu hướng tới phương Tây mà hãng từng theo đuổi nhiều năm qua. Financial Times bình luận thương vụ này lập kỷ lục sự rời bỏ Nga lớn nhất của các nhà đầu tư phương Tây tính từ chiến tranh Ukraine vào tháng 2/2022 cho đến nay.

Yandex là hãng công nghệ thông tin lớn hàng đầu trong các cộng đồng nói tiếng Nga, cả trong và ngoài Liên bang Nga. Khởi nghiệp vào năm 1993 từ Nga, Yandex đã trở thành hãng quốc tế, và đến cuối năm 2021, lúc trước chiến tranh Ukraine, với vốn hóa thị trường được tính gần 30 tỷ USD.

Ya trong tiếng Nga có nghĩa là “tôi”; ngoài ra chữ Y đầu, hoặc Yandex, cũng là tương tự Yahoo của Mỹ thời những năm của thập kỷ 1990. Hiện nay, Yandex được coi là “Google của Nga”.

Công ty công nghệ Yandex NV —hãng có trụ sở ở Hà Lan, và là hãng nước ngoài đầu tư vào Yandex— niêm yết trên Nasdaq hôm Thứ Hai cho biết họ đã đồng ý một thỏa thuận tiền mặt và cổ phiếu trị giá 475 tỷ rúp (5,21 tỷ USD) để bán tài sản ở Nga của mình cho một nhóm các nhà đầu tư Nga, bao gồm cả một quỹ mà sở hữu gốc cuối cùng là của của công ty dầu mỏ Lukoil (Nga).

Yandex và Điện Kremlin đã tham gia đàm phán trong khoảng 18 tháng để cố gắng tách các hoạt động kinh doanh tại Nga của Yandex khỏi công ty mẹ Hà Lan, Yandex NV.

Giá bán phản ánh “mức chiết khấu bắt buộc ít nhất 50% so với ‘giá trị hợp lý’”, theo Yandex NV thông báo. Chính phủ Nga yêu cầu các giao dịch liên quan đến việc bán tài sản nước ngoài phải thông qua chính phủ phê duyệt, và yêu cầu chiết khấu ít nhất là 50%.

Đối với thương vụ này, vốn hóa thị trường của Yandex được tính là 10,2 tỷ USD, dựa trên mức trung bình có trọng số trong 3 tháng đối với cổ phiếu Yandex trên Moskva Exchange. Hồi cuối năm 2021, vốn hóa thị trường của Yandex đã đạt gần 30 tỷ USD.

Gần 88% cơ cấu sở hữu (đầu tư) của Yandex hiện đang được thả nổi tự do, với nhiều quỹ phương Tây nằm trong số các cổ đông của nó.

Yandex NV nói thương vụ này sẽ bao gồm số tiền mặt tương đương ít nhất 230 tỷ rúp và lên tới khoảng 176 triệu cổ phiếu Yandex NV loại A. Yandex NV tuyên bố: “Việc xem xét bằng tiền mặt sẽ được thanh toán bằng Nhân dân tệ Trung Quốc (CNH) bên ngoài nước Nga.”

‘Tình huống phi thường’

Người mua, Consortium.First, là một quỹ đầu tư mới thành lập được quản lý bởi người được ủy thác Solid Management. Liên minh này được lãnh đạo bởi các thành viên trong nhóm quản lý cấp cao ở Nga của Yandex và được hỗ trợ bởi 4 nhà đầu tư tài chính, trong đó có Argonaut, một quỹ đầu tư mà sở cuối cùng là của Lukoil.

Yandex NV nói 3 công ty khác —Infinity Management, IT.Elaboration và Meridian-Servis— là thuộc sở hữu của Alexander Chachava, Pavel Prass, và Alexander Ryazanov, cũng nằm trong số những người mua.

Yandex NV tuyên bố rõ rằng trong danh sách những người mua không có bất kỳ thành viên nào đang phải chịu lệnh trừng phạt của Mỹ, EU, Anh hoặc Thụy Sĩ. Yêu cầu này được đưa ra từ khi bắt đầu đàm phán, và đã loại trừ nhiều người mua tiềm năng khác của Nga.

Việc bán, sau khi được cơ quan quản lý và cổ đông chấp thuận, sẽ được hoàn thành theo hai giai đoạn, giai đoạn đầu tiên dự kiến sẽ kết thúc vào nửa đầu năm 2024, với giai đoạn thứ hai diễn ra trong vòng 7 tuần.

Yandex NV có kế hoạch hủy niêm yết cổ phiếu Loại A của mình khỏi Sàn giao dịch Moskva, dự kiến sau khi Yandex được niêm yết công khai mới.

John Boynton, chủ tịch hội đồng quản trị của Yandex NV, cho hay nhóm đã tìm ra giải pháp tốt nhất có thể cho các cổ đông và người dùng của mình trong “tình huống phi thường”.

Ngoài phần tài sản Nga bán đi, Yandex NV sẽ giữ lại danh mục đầu tư gồm 4 doanh nghiệp công nghệ giai đoạn đầu trong lĩnh vực đám mây, giải pháp số liệu, xe tự lái, và công nghệ giáo dục. Nó cũng vẫn duy trì một trung tâm số liệu ở Phần Lan, cũng như “tài sản sở hữu trí tuệ cốt lõi” của 1.300 nhân viên và giấy phép chuyển tiếp đến năm 2024.