Báo cáo vạch trần Taliban vẫn bao bọc Al-Qaeda, vi phạm Thỏa thuận Doha

Chỉ một ngày sau khi Tổng thống Biden nói rằng cuộc chiến ở Afghanistan đã thành công trong việc đảm bảo đất nước này không thể bị lợi dụng để tiến hành các cuộc tấn công chống lại Hoa Kỳ, một cơ quan giám sát của Lầu Năm Góc hôm thứ Ba (ngày 17/8) báo cáo rằng Taliban đang cung cấp “nơi trú ẩn an toàn” cho Al Qaeda.

Với việc rút quân và các nhà ngoại giao Mỹ, ai sẽ ở lại để cung cấp thông tin tình báo về tổ chức khủng bố chết người này? Báo cáo mới của Chánh thanh tra của Chiến dịch Freedom’s Sentinel (Operation Freedom’s Sentinel) – tên của sứ mệnh Mỹ tại Afghanistan – cho biết các mạng lưới khủng bố bao gồm ISIS đã tận dụng tối đa sự thất bại của Bộ Quốc phòng.   

Báo cáo cho biết: “Khi Bộ Quốc phòng tái cấu trúc sứ mệnh chống khủng bố của mình đến những nơi bên ngoài Afghanistan, Nhà nước Hồi giáo ISIS – Khorasan đã khai thác sự bất ổn chính trị và sự gia tăng bạo lực trong quý này để tấn công các mục tiêu và cơ sở hạ tầng của giáo phái thiểu số để gieo rắc nỗi sợ hãi và nhấn mạnh việc Chính phủ Afghanistan không có khả năng cung cấp an ninh đầy đủ.”

“Ngoài ra, Taliban tiếp tục duy trì quan hệ với Al Qaeda để cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho tổ chức khủng bố ở Afghanistan.”

Bin Laden đã dàn dựng vụ khủng bố 11/9 từ đất Afghanistan, khơi mào cho việc quân đội Mỹ tiến hành cuộc xâm lược vào năm 2001. Mười năm sau, ông ta cuối cùng đã bị săn lùng và bị giết chết bởi lực lượng Navy Seals ở nước láng giềng Pakistan. Phá hủy mạng lưới của hắn ở Afghanistan luôn là một phần quan trọng trong sứ mệnh của Hoa Kỳ và NATO. Nhưng khi Taliban trở lại nắm quyền, các nhà phân tích đang đánh giá ý nghĩa của điều này đối với Al-Qaeda và mối đe dọa của nó đối với phương Tây.

Chính quyền Trump đã ký một thỏa thuận hòa bình ở Doha, thủ đô của Qatar vào năm ngoái, yêu cầu Taliban ngừng cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho các tổ chức khủng bố.

Tuy nhiên, các cấp trên của Taliban đầy rẫy những nhân vật đã chiến đấu cùng Al Qaeda hoặc tổ chức các hoạt động của chúng. Ví dụ, Sirajuddin Haqqani, một trong những phó thủ lĩnh của Taliban và là con trai một người bạn thân của Bin Laden, được biết đến là một đầu mối chủ chốt cho tổ chức khủng bố này.

Khi Taliban tiến nhanh trên khắp Afghanistan, xóa sổ hàng trăm tỷ USD công việc nhằm xây dựng một nền dân chủ mới, các quan chức Mỹ liên tục nắm lấy cơ hội tiêu diệt Al-Qaeda tại quốc gia này làm lý do biện minh cho việc rời đi.

Sau khi buộc phải rời Trại David vào ngày 16/8 và quay trở lại Nhà Trắng để giải quyết cuộc khủng hoảng, ông Biden nói: “Chúng tôi đến Afghanistan gần 20 năm trước với một mục tiêu rõ ràng: bắt những kẻ đã tấn công chúng tôi vào ngày 11/9/2001 và đảm bảo rằng Al-Qaeda không thể sử dụng Afghanistan làm căn cứ để tấn công chúng tôi một lần nữa. Chúng tôi đã làm suy yếu nghiêm trọng Al-Qaeda ở Afghanistan.”

Các quan chức khẳng định họ sẽ giữ Taliban tuân thủ theo các điều khoản của thỏa thuận hòa bình ở Doha.

Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan nói với chương trình Good Morning America của ABC: “Chúng tôi có khả năng chống khủng bố hiệu quả đã được chứng minh là có khả năng chống lại khủng bố mà không cần có quân đội lớn tại địa phương – Chúng tôi sẽ để Taliban có trách nhiệm không cho phép Al Qaeda có nơi trú ẩn an toàn ở Afghanistan.”

Nhưng các chuyên gia chống khủng bố đã chế giễu quan điểm cho rằng Taliban không còn hành động cùng Al-Qaeda hoặc tổ chức khủng bố này đã bị đánh bại.

Ông Bill Roggio, biên tập viên của Long War Journal, chuyên theo dõi các hoạt động của Al-Qaeda trong khu vực, cho biết: “Câu chuyện gần đây về một nhóm suy thoái hoặc bị đánh bại hoặc bị suy tàn, là ảo tưởng. Họ đã ở đó mọi lúc, sát cánh chiến đấu với Taliban. Câu chuyện này vẫn tồn tại bởi vì cách duy nhất để Mỹ rút khỏi Afghanistan là hạ cấp sự hiện diện của Al Qaeda.”

Ông nói rằng đánh giá của Lầu Năm Góc từ lâu đã là hư cấu, đặt sự hiện diện của Al Qaeda vào khoảng 50-100 chiến binh – mặc dù có báo cáo rằng 40-80 phần tử khủng bố bị tiêu diệt mỗi năm. Ông nói: “Bộ phận tình báo không biết gì hoặc đang nói dối.”

Ông Roggio nói thêm rằng sự ra đi hỗn loạn của các nhà ngoại giao, nhà thầu và quân đội – chưa kể những người Afghanistan từng làm việc cho Mỹ – sẽ làm suy yếu nghiêm trọng khả năng thu thập thông tin tình báo về Al Qaeda của Washington.

Lầu Năm Góc từ chối bình luận về báo cáo, và thay vào đó, chuyển tiếp các câu hỏi của giới truyền thông đến Nhà Trắng và Văn phòng Tổng Thanh tra Lầu Năm Góc. Nhà Trắng đã không phản hồi ngay lập tức và một phát ngôn viên của Văn phòng Tổng Thanh tra Lầu Năm Góc cho biết họ không có gì để thêm vào báo cáo.

Một báo cáo gần đây của Liên Hợp Quốc cho biết Ayman al-Zawahiri, thủ lĩnh của Al-Qaeda, “sống ở Afghanistan nhưng ốm yếu. Al-Qaeda tồn tại ở ít nhất 15 tỉnh ở Afghanistan, chủ yếu ở phía đông, phía nam và khu vực đông nam. Bản tin Thabat hàng tuần của họ báo cáo về các hoạt động của họ ở Afghanistan.”

Al Qaeda ở tiểu lục địa Ấn Độ là một nhánh hoạt động từ các tỉnh Kandahar, Helmand và Nimruz dưới sự bảo vệ của Taliban.

Sau khi Taliban tiếp quản, cựu Đại sứ Hoa Kỳ Nathan Sales nói rằng Al Qaeda là một trong những kẻ chiến thắng lớn. Ông viết trong một báo cáo tóm tắt gửi Hội đồng Đại Tây Dương: “Việc chính quyền Biden rút khỏi Afghanistan là tin tốt nhất đối với Al Qaeda trong nhiều thập kỷ. Khi Taliban giành lại quyền kiểm soát đất nước, gần như chắc chắn Al Qaeda sẽ tái lập nơi trú ẩn an toàn ở Afghanistan và sử dụng nó để âm mưu tấn công Hoa Kỳ.”

Thành Dung, theo Daily Mail

Xem thêm: