Chính quyền Trump trừng phạt 4 quan chức cấp cao của Tòa án Hình sự Quốc tế

Lâm Yên
•
Thứ Năm, 21/08/2025

Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Tư (20/8) thông báo áp đặt lệnh trừng phạt đối với 4 quan chức cấp cao của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) vì họ “điều tra, bắt giữ, giam giữ hoặc truy tố công dân Mỹ hoặc Israel mà không có sự đồng ý của bất kỳ bên nào”. Tòa án Hình sự Quốc tế đã lên án mạnh mẽ hành động này của chính quyền Mỹ.

r shutterstock 1102794638 — Trụ sở chính của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đặt tại The Hague, Hà Lan. (Ảnh: Shutterstock)

Lệnh trừng phạt nhắm vào 2 thẩm phán và 2 phó công tố viên của ICC, những người đều tham gia các vụ truy tố nhắm vào quân nhân Mỹ và quan chức Israel. 4 quan chức bị trừng phạt gồm: Thẩm phán người Canada Kimberly Prost, Thẩm phán người Pháp Nicolas Guillou, Phó công tố viên người Fiji Nazhat Shameem Khan, và Phó công tố viên người Senegal Mame Mandiaye Niang.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio trong một tuyên bố cho biết: “Mỹ luôn rõ ràng và kiên quyết phản đối việc Tòa án Hình sự Quốc tế chính trị hóa, lạm quyền, coi thường chủ quyền quốc gia của chúng tôi và các hành vi xét xử vượt quyền pháp lý bất hợp pháp.”

Ông nói Tòa án Hình sự Quốc tế đã trở thành công cụ thực thi pháp luật nhắm vào Mỹ và đồng minh thân cận Israel.

Trong số các quan chức bị trừng phạt, Prost cho phép ICC tiếp tục điều tra quân nhân Mỹ tại Afghanistan, còn Guillou ký lệnh bắt giữ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant. Khan và Niang bị trừng phạt vì “tiếp tục ủng hộ các hành động bất hợp pháp của ICC nhắm vào Israel, bao gồm việc duy trì các lệnh bắt giữ của ICC.”

Ông Rubio nhấn mạnh: “Chính sách của Mỹ vẫn là thực hiện mọi hành động cần thiết để bảo vệ quân đội, chủ quyền và đồng minh của chúng tôi trước các hành động bất hợp pháp và không có cơ sở của ICC.” Ông kêu gọi các quốc gia vẫn ủng hộ ICC “chống lại cơ quan thất bại này, vì nhiều quyền tự do (được cho là) của cơ quan này được đánh đổi bằng những hy sinh to lớn của Mỹ.”

Theo bản tóm tắt của Bộ Tài chính Mỹ, cơ quan chịu trách nhiệm thực thi trừng phạt, các lệnh trừng phạt này nhằm “áp đặt hậu quả thực chất và nghiêm trọng đối với những cá nhân trực tiếp tham gia các hành vi bất hợp pháp của ICC nhắm vào Mỹ và Israel.” Các tổ chức tài chính và cá nhân tại Mỹ bị cấm giao dịch với những người bị trừng phạt, và mọi tài sản của họ tại Mỹ sẽ bị đóng băng.

Tòa án Hình sự Quốc tế lên án lệnh trừng phạt của Mỹ

Tòa án Hình sự Quốc tế trong một tuyên bố khẳng định mạnh mẽ phản đối việc Mỹ trừng phạt 4 quan chức cấp cao của tòa án.

“Tất cả các lệnh trừng phạt này là cuộc tấn công trắng trợn vào tính độc lập của một cơ quan tư pháp công bằng, chúng tôi hoạt động theo ủy quyền từ 125 quốc gia thành viên từ các khu vực khác nhau,” tuyên bố nêu. “Những lệnh trừng phạt này cũng là sự sỉ nhục đối với các quốc gia thành viên ICC, trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và hàng triệu nạn nhân vô tội trên toàn cầu.”

Tuyên bố bổ sung rằng ICC kiên định ủng hộ nhân viên và các nạn nhân chịu những tội ác không thể tưởng tượng được, và sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình, tuân thủ nghiêm ngặt khuôn khổ pháp luật do các quốc gia thành viên thông qua, không chịu bất kỳ giới hạn, áp lực hay đe dọa nào.

“Tòa án kêu gọi các quốc gia thành viên cũng như tất cả các quốc gia tôn trọng nhân đạo và giá trị pháp quyền kiên định ủng hộ tòa án và công việc của tòa vì quyền lợi của các nạn nhân tội phạm quốc tế,” tuyên bố nêu.

Trước đó, chính quyền Trump đầu năm nay đã trừng phạt Tổng công tố viên ICC Karim Khan, đóng băng tài khoản ngân hàng và cấm truy cập tài khoản email của ông.

Chủ tịch ICC Tomoko Akane vào tháng 3 đã kêu gọi Liên minh châu Âu viện dẫn “đạo luật chặn” để bảo vệ các thành viên EU trước các lệnh trừng phạt từ Mỹ và các quốc gia thứ ba khác.

Bà Akane nói: “Khi nhiều người bị chỉ định, khi tất cả các thẩm phán bị chỉ định, hoặc khi chính tòa án cũng bị chỉ định thì đã quá muộn.”

Đáp lại, các Thượng nghị sĩ Cộng hòa kỳ cựu Tom Cotton và Ted Cruz đề xuất mở rộng trừng phạt ICC nhằm ngăn quan chức tòa tránh bị trừng phạt.

Một cuộc thăm dò nội bộ Mỹ hồi tháng Một cho thấy 42% cử tri ủng hộ mạnh mẽ các lệnh trừng phạt ICC, chỉ 14% phản đối mạnh mẽ.

Chính quyền Trump cũng đã trừng phạt Báo cáo viên đặc biệt Liên Hợp Quốc Francesca Albanese vào tháng 7 với lý do “cố tình và xấu xa thúc đẩy ICC hành động chống lại quan chức, công ty và lãnh đạo Mỹ và Israel.”