Đài Loan kêu gọi TQ ‘thành tâm sám hối’ vụ đàn áp Thiên An Môn

Chính phủ Đài Loan hôm thứ Hai (3/6), một ngày trước kỷ niệm 30 năm sự kiện Lục Tứ, đã tuyên bố rằng Trung Quốc phải “thành tâm sám hối” về vụ đàn áp đẫm máu những người biểu tình ủng hộ dân chủ trong và quanh Quảng trường Thiên An Môn cách nay tròn ba thập kỷ.

Thứ Ba (4/5) đánh dấu tròn 30 năm từ khi quân đội Trung Quốc nổ súng để chấm dứt cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ do sinh viên lãnh đạo. Các nhà chức trách Trung Quốc cấm mọi hoạt động kỷ niệm công khai tại Trung Quốc Đại Lục và chưa giờ công bố về tổng số người chết trong sự kiện đó. Tuy nhiên, các nhóm nhân quyền và nhân chứng ước tính rằng số người chết trong sự kiện Lục Tứ dao động từ vài trăm tới vài nghìn người.

Trong tuyên bố phát đi hôm 3/6, Hội đồng Các vấn đề Đại Lục của Đài Loan nói rằng: “Trung Quốc phải thành tâm sám hối về sự cố Lục Tứ và chủ động thúc đẩy cải cách dân chủ.”

“Chúng tôi tha thiết khuyên các nhà chức trách Trung Quốc phải đối mặt với sai lầm lịch sử này và chân thành xin lỗi càng sớm càng tốt,” tuyên bố nói thêm.

Hội đồng Các vấn đề Đại Lục của Đài Loan cho biết chế độ Bắc Kinh đã đang nói dối để che đậy các sự kiện năm 1989 và làm méo mó sự thật.

Reuters cho biết họ đã liên hệ với Trung Quốc để yêu cầu bình luận về tuyên bố của Đài Loan, nhưng chưa nhận được phản hồi. Chế độ Bắc Kinh trước nay vẫn xem hòn đảo tự trị, dân chủ Đài Loan là lãnh thổ thiêng liêng của mình và có thể dùng vũ lực sáp nhập vào Trung Quốc nếu cần thiết.

“Đài Loan sẽ tiếp tục chỉ ra hướng đi tới dân chủ cho Trung Quốc Đại Lục”, tuyên bố của Hội đồng nhấn mạnh và nói thêm rằng Đài Loan sẽ ủng hộ chuyển động hướng tới dân chủ của Trung Quốc “bằng tất cả các phương thức”.

Phát biểu trong một buổi gặp các nhà hoạt động nhân quyền tại hải ngoại, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn nói rằng sự kiện 4/6/1989 là “bước ngoặt lịch sử cho Trung Quốc”, từ đó Bắc Kinh đã có một con đường khác để phát triển dân chủ.

“Rất không may, mặc dù Trung Quốc đã đạt được tiến bộ trong phát triển kinh tế những năm gần đây, nhưng nhân quyền và tự do của nước này vẫn bị đàn áp nhiều,” bà Thái nói.

“Chúng tôi cũng quan tâm nhiều về sự phát triển dân chủ và nhân quyền tại Trung Quốc Đại Lục và hy vọng Trung Quốc có thể bước đi trên con đường đó,” bà Thái nhấn mạnh.

Trước tuyên bố của Đài Loan một ngày, trong Đối thoại Shangri-La, Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phụng Hòa đã lên tiếng bảo vệ cách thức chế độ Bắc Kinh xử lý sự kiện Thiên An Môn. Ông Ngụy nói rằng quyết định của chính phủ Trung Quốc lúc đó là “đúng” vì lý do ổn định an ninh trong nước. Ông Ngụy gọi việc hàng vạn thanh niên biểu tình tại Thiên An Môn là gây rối loạn chính trị và cần phải bị ngăn chặn.

“Mọi người đều quan tâm đến Thiên An Môn sau 30 năm”, ông Ngụy nói. “Trong 30 năm qua, Trung Quốc dưới Đảng Cộng Sản đã trải qua rất nhiều thay đổi – quý vị có nghĩ rằng chính phủ đã sai lầm khi xử lý Lục Tứ? Có một kết luận cho sự kiện đó. Chính phủ đã kiên quyết ngăn chặn rối loạn,” Reuters dẫn phát ngôn hiếm hoi của ông Ngụy nói về sự kiện Lục Tứ.

Ông Ngụy cho rằng sự phát triển mạnh mẽ của Trung Quốc từ năm 1989 chứng tỏ quyết định của chính phủ Trung Quốc là đúng.

“Biểu tình Thiên An Môn là sự rối loạn chính trị khiến chính phủ trung ương phải chế ngự, đây là chính sách đúng”, ông Ngụy nói.

“Nhờ thế, Trung Quốc mới được hưởng sự ổn định, và nếu bạn tới thăm Trung Quốc, bạn có thể hiểu được phần lịch sử đó”.

Trong tuyên bố hôm 3/6, Hội đồng Các vấn đề Đại Lục của Đài Loan nói rằng những phát biểu của ông Ngụy bảo vệ cách xử lý biểu tình của quân đội Trung Quốc là “không thể tưởng tượng”.

“Điều đó chứng minh tỏ rằng họ cứ nói ‘người Trung Quốc không tấn công người Trung Quốc’ là lời nói dối to lớn,” Hội đồng nói.

Trung Quốc trong những năm gần đây ngày càng tăng cường áp lực lên Đài Loan cả về quân sự và ngoại giao. Bắc Kinh một mặt gia tăng hoạt động tập trận quân sự bao vây Đài Loan, mặt khác dùng ngoại giao Nhân dân tệ để mua chuộc các đồng minh của Đài Bắc.

Trung Quốc nghi ngại bà Thái Anh Văn và Đảng Dân Tiến cầm quyền của bà thúc đẩy độc lập chính thức cho Đài Loan – một lằn ranh đỏ đối với Trung Quốc. Bà Thái nhiều lần khẳng định rằng bà muốn duy trì nguyên trạng quan hệ hai bờ Eo biển, nhưng cũng thề sẽ bảo vệ nền dân của hòn đảo này.

Nhắc về Đài Loan trong bài phát biểu tại Đối thoại Shangri-La hôm 2/6, ông Ngụy Phụng Hòa tuyên bố rằng quân đội Trung Quốc sẽ đánh tới cùng “nếu bất cứ ai dám chia tách Đài Loan khỏi Trung Quốc.”

Bộ Quốc phòng Đài Loan lên án những phát biểu của ông Ngụy là “hiếu chiến” và đe dọa rõ ràng tới hòa bình và an ninh của Đài Loan và khu vực.

Xuân Thành

Xem thêm: