Hoa Kỳ đang nhượng bộ Trung Quốc trong vấn đề Đài Loan?
Tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn hôm thứ Năm 27/4 thông qua Reuters đã đánh tiếng sẽ điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ, ông Donald Trump lần 2. Nhưng sau gần 100 ngày tại nhiệm, ông Trump giờ đã xoay chiều và tỏ ý tránh không muốn gặp bà Thái, dù chỉ qua điện thoại. Mục tiêu tối quan trọng hiện nay của chính quyền Trump là kiềm tỏa Bắc Hàn và họ đang cần Trung Quốc giải quyết việc này.
Phát biểu với Reuters hôm thứ Năm 27/4, Tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn cho biết có thể sớm điện đàm trực tiếp lần 2 với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, đồng thời, cũng kêu gọi Trung Quốc phải tăng cường trách nhiệm toàn cầu giữ gìn hòa bình thế giới tương xứng với vị thế nước lớn.
“Chúng tôi không loại trừ cơ hội điện đàm với Tổng thống Trump, nhưng nó phụ thuộc vào tính cần thiết của tình hình hiện nay và sự xem xét của chính phủ Mỹ đối với các vấn đề khu vực”. Bà Thái nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn độc quyền với Reuters.
Đúng như những gì bà Thái Anh Văn lo ngại, hoàn cảnh hiện nay đã khác với hồi Tổng thống Trump mới đắc cử vào tháng 12/2016.
Ông Trump hồi đầu tháng Tư đã có cuộc gặp thượng đỉnh không chính thức với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Cho dù không có tuyên bố chính thức nào được đưa ra sau đó, nhưng trên bình diện ngoại giao hai nước đã có nhiều tiến triển khá nồng ấm. Trung Quốc thể hiện thiện chí dùng biện pháp thương mại để giải quyết vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên theo đề nghị của Hoa Kỳ. Bắc Kinh đã chính thức cấm nhập khẩu than từ Bình Nhưỡng hồi cuối tháng 2 và đang tiếp tục đe dọa sẽ có các biện pháp mạnh hơn nếu Bắc Hàn không dừng phát triển chương trình hạt nhân.
Trong hoàn cảnh như vậy, Tổng thống Trump cũng thông qua Reuters ngay lập tức bác bỏ đề nghị của tổng thống Đài Loan về việc hai nhà lãnh đạo này sẽ có cuộc điện thoại lần 2. Tổng thống Mỹ nói rằng ông không muốn tạo ra các vấn đề cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào thời điểm Bắc Kinh dường như đang đẩy mạnh các nỗ lực kiềm chế Bắc Triều Tiên.
Ông Trump biết một cuộc điện đàm với bà Thái Anh Văn ở thời điểm hiện tại chắc chắn sẽ làm Trung Quốc nổi giận và ảnh hưởng không tốt tới mục tiêu giải quyết dứt điểm vấn đề hạt nhân Bắc Hàn. Tình trạng tự trị của Đài Loan có lẽ đang là vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh.
Ông Trump nói với Reuters: “Hãy nhìn xem, vấn đề của tôi là tôi đã thiết lập một mối quan hệ cá nhân rất tốt với Chủ tịch Tập. Tôi thực sự cảm thấy rằng ông ấy đang làm mọi thứ có thể để giúp chúng tôi trong tình huống lớn. Vì vậy tôi không muốn gây khó khăn cho ông ấy. Tôi nghĩ ông ấy là một nhà lãnh đạo tuyệt vời nên tôi không muốn làm bất cứ điều gì theo cách đó. Trước hết tôi chắc chắn sẽ muốn nói chuyện với ông ấy đã”.
Ông Trump đã đồng ý tôn trọng chính sách “một Trung Quốc” từ hồi tháng Hai và sau khi gặp Chủ tịch Tập hồi đầu tháng này, gần như vấn đề Đài Loan đã được lãnh đạo hai nước giải quyết ổn thỏa.
Tân Bình
Xem thêm:
Từ khóa Quan hệ Mỹ - Trung căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên