Ngày 28/7, Bộ Ngoại giao Philippines cáo buộc Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) “diễn giải sai” (mischaracterizing) thỏa thuận tạm thời giữa hai nước, thỏa thuận này cho phép quân đội Philippines – đóng trên một tàu chiến “mắc kẹt” ở Biển Đông – được nhận hàng tiếp tế mà không bị cản trở.

tau hai canh trung quoc tan cong tau philippine Screen Shot 2024 05 16 at 12.24.43
Tàu hải cảnh của ĐCSTQ phun vòi rồng vào tàu của Philippines ở khu vực bãi cạn Scarborough ngày 30/4/2024. (Ảnh cắt từ video trên kênh Youtube của China News Service)

Sau nhiều lần đụng độ trên bãi Cỏ Mây (quần đảo Trường Sa – Việt Nam) [Philippines gọi là bãi Philippines, Trung Quốc là bãi Nhân Ái, tên tiếng Anh là Second Thomas], hai nước hồi đầu tháng này đã tạm thời nhất trí về một nhiệm vụ tiếp tế cho quân nhân Philippines đồn trú trên tàu BRP Sierra Madre.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Teresita Daza hôm thứ Bảy cho biết nhiệm vụ tiếp tế trong ngày đã hoàn thành xuất sắc và tàu bảo vệ bờ biển Trung Quốc đã ở “khoảng cách hợp lý”. Nhưng trong cùng ngày, Văn phòng Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đăng trên nền tảng mạng xã hội X: “Tàu cảnh sát biển Trung Quốc đã nhận được thông báo từ Philippines về việc cung cấp hậu cần cho chiến hạm đậu tại bãi Nhân Ái của Trung Quốc, sau khi xác nhận rằng tàu Philippines chỉ vận chuyển hàng hóa sinh hoạt, Trung Quốc đã cho phép tàu Philippines rời đi theo thỏa thuận tạm thời mà Trung Quốc và Philippines đã đạt được vào tuần trước”.

Ngoài ra, người phát ngôn Cam Vũ (Gan Yu) của Cảnh sát biển Trung Quốc cũng cho biết, theo thỏa thuận tạm thời mà Trung Quốc và Philippines đạt được, Philippines đã cử một tàu dân sự đến cung cấp vật tư sinh hoạt cho tàu chiến “mắc cạn” tại bãi Nhân Ái của Trung Quốc, cảnh sát biển Trung Quốc “đã xác nhận điều này và thực hiện toàn bộ quá trình giám sát”.

Trả lời bài đăng của Văn phòng Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, người phát ngôn Daza của Philippines hôm Chủ nhật cho biết điều “đáng tiếc” là phía Trung Quốc đã “diễn tả sai” về sứ mệnh tiếp tế. Daza nói trong một tuyên bố: “Thay vì thừa nhận cách hai nước giải quyết những khác biệt để tránh tính toán sai lầm và hiểu lầm, người phát ngôn phía Trung Quốc đã bóp méo nội dung thỏa thuận giữa Philippines và Trung Quốc”.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận ngoài giờ hành chính.

Thông tin chi tiết về thỏa thuận tạm thời giữa Trung Quốc và Philippines chưa được công bố, nhưng cả hai nước đều cho biết thỏa thuận này nhằm mục đích giảm bớt căng thẳng ở Biển Đông. Người phát ngôn Daza nói về vấn đề này: “Hiểu biết và chia sẻ giữa Philippines và Trung Quốc đã đạt được một cách thiện chí, hai bên đều rõ ràng lập trường là không làm tổn hại đến [chủ quyền] nhau”. Bà nói thêm rằng “Việc [người phát ngôn Trung Quốc] liên tục có những tường trình sai lầm về những gì hai bên đã thống nhất là vô nghĩa”.

Lực lượng Đặc nhiệm Quốc gia Biển Tây Philippines (NTF-WPS) cho biết trong một tuyên bố riêng hôm Chủ nhật, rằng Manila không phải xin phép Trung Quốc để cung cấp hỗ trợ cho quân nhân của mình. Cơ quan này lưu ý Cảnh sát biển Trung Quốc không lên tàu để kiểm tra: “Cần làm rõ rằng Philippines chưa và sẽ không phải xin phép yêu cầu Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (ĐCSTQ) để thực hiện các nhiệm vụ tiếp tế cho quân nhân Philippines tại bãi Ayunjin [bãi Cỏ Mây – Việt Nam]. Cũng không có chuyện Cảnh sát biển Trung Quốc lên tàu Philippines và kiểm tra như tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngày hôm qua”.