Thủ tướng Israel Netanyahu yêu cầu tổng thống ân xá

Bảo Minh
•
Thứ Hai, 01/12/2025

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hôm Chủ nhật (30/11) xác nhận đã gửi đơn xin ân xá lên Tổng thống Isaac Herzog. Vài năm gần đây, ông liên tục vướng vào các vụ án tham nhũng. Trong thư gửi tổng thống, Netanyahu cho biết quá trình tố tụng hình sự liên quan đến các vụ án này đang cản trở ông thực thi nhiệm vụ thủ tướng, và việc ân xá cho ông có thể hàn gắn chia rẽ, tăng cường đoàn kết quốc gia.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào ngày thứ Sáu (26/9). (Ảnh chụp màn hình video UNTV)

Ông Netanyahu là thủ tướng có thời gian cầm quyền lâu nhất Israel và đang đối mặt với các cáo buộc nhận hối lộ, gian lận và lạm dụng tín nhiệm. Ông phủ nhận tất cả các cáo buộc.

Trong một lá thư gửi văn phòng tổng thống, luật sư của ông nói rằng Thủ tướng vẫn tin quá trình pháp lý cuối cùng sẽ tuyên ông hoàn toàn vô tội.

Trong đơn gửi tổng thống, ông Netanyahu nói rằng phiên tòa xét xử ông đã trở thành “tâm điểm của những tranh cãi gay gắt”, và ông “chịu trách nhiệm trước công chúng ở mức độ rộng lớn, đồng thời hiểu rõ tác động tổng thể của những sự kiện này”.

Ông Netanyahu cho biết việc chứng minh sự trong sạch trong phiên tòa đang diễn ra là phù hợp với “lợi ích cá nhân” của ông, nhưng “lợi ích công chúng lại có yêu cầu khác”.

Với tư cách là nguyên thủ quốc gia, Tổng thống Herzog nắm quyền duy nhất trong việc ban hành lệnh ân xá. Văn phòng ông xác nhận đã nhận được đơn và cho biết ông sẽ “cân nhắc vấn đề này một cách hết sức thận trọng và có trách nhiệm”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi đầu tháng cũng gửi thư cho ông Herzog, thúc giục ông cân nhắc ân xá cho ông Netanyahu. Tổng thống Trump nói: “Tôi hoàn toàn tôn trọng tính độc lập của hệ thống tư pháp Israel và các quy định liên quan, nhưng tôi cho rằng vụ án nhằm vào Bibi là một vụ truy tố mang động cơ chính trị và vô căn cứ”.

Văn phòng ông Herzog cho biết theo thông lệ, đơn xin ân xá sẽ được chuyển tới Cục Ân xá của Bộ Tư pháp để thu thập ý kiến các bên. Những ý kiến này sẽ được trình lên cố vấn pháp lý của tổng thống, và họ sẽ đưa ra khuyến nghị cho ông.

Trong thư gửi tổng thống, luật sư của Netanyahu lập luận rằng các vụ tố tụng hình sự nhằm vào ông đã làm sâu sắc thêm chia rẽ xã hội, và chấm dứt phiên tòa là điều cần thiết để hòa giải dân tộc. Luật sư cũng viết rằng các phiên điều trần ngày càng dày đặc đang đặt gánh nặng lớn lên một thủ tướng đang cố gắng điều hành đất nước.

“Tôi bị yêu cầu ra tòa 3 lần mỗi tuần… đây là một yêu cầu không thể và sẽ không bao giờ áp dụng với bất kỳ công dân nào khác”. Ông Netanyahu nói trong một tuyên bố video, nhấn mạnh ông đã giành được sự tín nhiệm của công chúng qua nhiều lần thắng cử.

Dù tổng thống Israel phần lớn chỉ mang tính nghi thức, chức vụ này có quyền ân xá. Thủ tục thường áp dụng cho những người đã bị kết án, nhưng trong một số trường hợp hiếm hoi, ân xá có thể được ban hành trước khi quá trình pháp lý kết thúc nếu điều đó được xem là phù hợp với lợi ích công. Trước đây, ông Netanyahu từng bác bỏ khả năng xin ân xá nếu điều đó đồng nghĩa với thừa nhận tội lỗi, vì ông phủ nhận mọi hành vi sai trái.

Thủ tướng Israel đã vướng vào các cáo buộc tham nhũng gần một thập kỷ qua. Năm 2019, ông Netanyahu bị truy tố trong 3 vụ án liên quan, với cáo buộc cốt lõi là ông đã cung cấp lợi ích cho một số nhân vật nổi tiếng trong giới kinh doanh để đổi lấy quà tặng và đưa tin thuận lợi trên truyền thông. Thủ tướng nhiều lần phủ nhận mọi hành vi sai trái. Những người chỉ trích cáo buộc ông cố tình kéo dài xung đột với các nước láng giềng của Israel nhằm che chắn bản thân khỏi quá trình xét xử và bám giữ quyền lực.

Lãnh đạo phe đối lập Yair Lapid cho rằng ông Netanyahu không thể được ân xá nếu không thừa nhận tội lỗi, bày tỏ hối hận và ngay lập tức rút khỏi chính trường.

Các đồng minh trong liên minh cầm quyền ra tuyên bố ủng hộ ông Netanyahu gửi đơn xin ân xá lên tổng thống. Những người ủng hộ gồm Bộ trưởng An ninh Quốc gia Itamar Ben-Gvir và Bộ trưởng Tài chính Bezalel Smotrich.