Reuters đưa tin Trung Quốc vừa tuyên bố lý do bắt công dân Canada thứ ba, một phụ nữ, là vì lao động bất hợp pháp ở nước này.

Trong cuộc họp báo hôm thứ Năm 20/12, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hứa Chí Vịnh cho biết người phụ nữ Canada tên là Sarah McIver, bị “phạt hành chính” nhưng không nói rõ hình phạt là gì.

Trước đó truyền thông Canada đưa tin bà McIver là một giáo viên.

Tuyên bố của BNG Trung Quốc được đưa ra trong bối cảnh cơ quan an ninh nước này đã bắt giam 2 người Canada khác chỉ trong 1 tuần trước đó. Hai người này gồm có cựu viên chức ngoại giao Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor. Hai người bị cáo buộc làm hại an ninh quốc gia Trung Quốc.

huawei
Bà Mạnh Vãn Châu, Phó chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc Tài chính của Tập đoàn Huawei. Bà Mạnh cũng là con gái của người sáng lập Huawei Nhập Chính Phi (Ảnh từ trang web của Huawei)

Hôm thứ Tư, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho rằng việc Trung Quốc bắt bà Mclver dường như không liên quan tới việc bắt giam Kovrig và Spavor. Chính phủ Trudeau đang nỗ lực xác minh thông tin liên quan tới vụ bắt người mới nhất.

Hai người Canada này bị Bắc Kinh bắt giam ngay sau vụ Canada bắt giữ lãnh đạo của Huawei, một công ty bị cáo buộc có liên hệ với Bắc Kinh hôm 1/12, theo yêu cầu của Washington.

Giám đốc tài chính công ty Huawei, bà Mạnh Vãn Chu bị cáo buộc lừa dối để bán linh kiện điện tử của Mỹ cho Iran hòng lách lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran.

Giới chức Canada không trực tiếp nói việc Bắc Kinh bắt những công dân Canada là hậu quả trực tiếp từ vụ Canada bắt giữ bà Mạnh. Tuy nhiên cựu đại sứ Canada tại Trung Quốc David Mulroney nói hành động của Bắc Kinh là không thể chấp nhận.

“Bắt giữ một người là đủ tệ rồi. Bắt hai người là khủng khiếp. Bắt đến ba người cho thấy rõ Trung Quốc tàn nhẫn như thế nào. Đó là một lời nhắc nhở cho mọi người rằng Trung Quốc là một quốc gia tù đày,” ông Mulroney nói.

Các quan chức Hoa Kỳ nói rằng bà Mạnh đã nói dối với các ngân hàng về việc Huawei kiểm soát công ty Skycom Nethera có trụ sở tại Hồng Kông. Công ty này được cho là đã bán hàng hóa của Mỹ cho Iran trong khi Mỹ đã nghiêm cấm các hành vi này.

Tòa Canada vừa tuyên án bà Mạnh được tại ngoại tại Vancouver sau khi nộp số tiền tương đương 7,5 triệu USD. Bà Mạnh sẽ phải chịu đeo còng chân giám sát trong khi chờ phiên tòa quyết định về việc dẫn độ bà sang Hoa Kỳ.

Trung Quốc cảnh báo Canada phải đối mặt với “những hậu quả nghiêm trọng” nếu không thả bà Mạnh.

Tuần trước, Tổng thống Donald Trump nói với báo giới rằng ông sẽ đích thân can thiệp vào vụ này nếu điều đó có lợi cho an ninh quốc gia của Hoa Kỳ hoặc có ích cho thỏa thuận thương mại với Trung Quốc.

Mỹ – Trung đang đình chiến thương mại trong 90 ngày sau cuộc gặp Trump-Tập tại G20. Tuy nhiên, vụ Mỹ yêu cầu Canada bắt lãnh đạo Huawei làm dấy lên quan ngại về triển vọng bình thường hóa quan hệ thương mại giữa 2 nước.

Trọng Đức (T/h)

Xem thêm: