TP.HCM, Hà Nội, Thanh Hóa… có chủ tịch tỉnh chậm thi hành án
Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho hay còn không ít bản án hành chính người phải thi hành án là UBND, chủ tịch UBND cấp tỉnh đã có hiệu lực nhưng nhiều năm chưa thi hành xong.
Thông tin được nêu tại báo cáo của Bộ Tư pháp gửi Quốc hội về việc thực hiện nghị quyết giám sát chuyên đề, chất vấn thuộc lĩnh vực tư pháp.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long cho hay trong 6 tháng đầu, từ 1/10/2023 đến hết tháng 3/2024, tòa án các cấp đã chuyển giao cho các cơ quan thi hành án dân sự 1.387 bản án, quyết định hành chính.
Các cơ quan thi hành án dân sự thực hiện theo dõi 1.387 bản án, quyết định; trong đó 776 việc là cũ chuyển sang, số tiếp nhận mới là 611 việc.
Kết quả, các cơ quan hành chính đã thi hành xong 400 việc, tăng 184 bản án so với cùng kỳ năm 2023.
Hiện cơ quan chức năng đang tiếp tục thi hành 979 bản án và tạm đình chỉ thi hành 8 bản án. Đối với 979 bản án đang thi hành, có 374 bản án đã có quyết định buộc thi hành án hành chính của tòa án và 605 bản án chưa có quyết định buộc thi hành.
Chủ tịch tỉnh chậm thi hành án
Nhận định về việc tham gia tố tụng của chủ tịch UBND hoặc người được chủ tịch UBND ủy quyền, Bộ trưởng Tư pháp đánh giá là “chưa nghiêm túc”.
Ông Long cho biết nhiều vụ việc, người bị kiện là các cơ quan hành chính Nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong các cơ quan hành chính Nhà nước nhưng chưa thực hiện nghiêm theo quy định về việc tham gia đối thoại, tham gia phiên tòa, cung cấp tài liệu, chứng cứ và bảo vệ quyền và lợi ích của Nhà nước trước tòa án.
Hiện còn nhiều bản án, quyết định của tòa án về vụ án hành chính đã có hiệu lực pháp luật nhưng chưa được thi hành xong. Trong đó có không ít bản án người phải thi hành án là UBND, chủ tịch UBND cấp tỉnh hoặc đã tồn đọng nhiều năm nhưng chưa được tổ chức thi hành dứt điểm.
Các tỉnh, thành phố bị nêu tên như TP.HCM, Hà Nội, Đắk Lắk, Kiên Giang, Phú Yên, Bình Thuận, Thanh Hóa, Lâm Đồng, Bà Rịa – Vũng Tàu, Quảng Nam…
Ngoài ra, báo cáo cho hay nhiều vụ việc tòa án đã ra quyết định buộc thi hành án, viện kiểm sát kiến nghị, cơ quan thi hành án cũng đôn đốc, kiến nghị xem xét trách nhiệm. Nhưng chưa có trường hợp nào người phải thi hành án là cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước bị xem xét, xử lý trách nhiệm do chậm thi hành án, không chấp hành, chấp hành không đúng hoặc không đầy đủ nội dung bản án, quyết định của tòa án.
Lý giải nguyên nhân, ông Long cho rằng chủ tịch UBND hoặc người được chủ tịch UBND ủy quyền chưa tham gia tố tụng nghiêm túc, một phần do khối lượng công việc quản lý Nhà nước tại một số địa phương rất lớn, dẫn đến khó khăn trong việc ủy quyền và sắp xếp công việc để tham gia tố tụng theo đúng quy định của pháp luật.
Trong khi, cơ chế thi hành án hành chính theo quy định của pháp luật hiện hành là cơ chế “tự thi hành”.
“Kết quả thi hành án hành chính phụ thuộc rất lớn vào việc tự nguyện thi hành của các cơ quan, người có thẩm quyền phải thi hành án”, theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp.
Án chưa thi hành xong đều liên quan đến đất đai
Bộ trưởng Tư pháp cho hay hầu hết các bản án, quyết định của tòa án về vụ án hành chính chưa thi hành xong đều liên quan đến lĩnh vực quản lý Nhà nước về đất đai.
Ông Long nhận định đây là lĩnh vực hết sức phức tạp, các vụ việc tranh chấp, khiếu kiện thường kéo dài nhiều năm, đã qua nhiều cấp, nhiều ngành giải quyết, hiện trạng quản lý, sử dụng đất đã có nhiều biến động; trong khi hệ thống các quy định của pháp luật đất đai cũng có nhiều thay đổi.
Bên cạnh đó, các vụ án hành chính mà tòa án đưa ra xét xử thường có nội dung phức tạp. Tại các buổi đối thoại hoặc phiên tòa, người bị kiện và người khởi kiện không thể hòa giải, đối thoại thành do nhiều nguyên nhân, từ đó dẫn đến quá trình tổ chức thi hành các bản án thuộc các vụ việc này cũng gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.
Sơn Nguyên
Xem thêm
Từ khóa chậm thi hành án Bộ trưởng Bộ Tư pháp
