Về quy hoạch phát triển du lịch bán đảo Sơn Trà, Thủ tướng nói gì?

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, diện tích toàn bộ bán đảo là hơn 4.400 ha nhưng diện tích khu tập trung phát triển du lịch chỉ 1.056 ha với tổng số phòng lưu trú chỉ khoảng 1.600 phòng.

Trước đó, tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV về việc kiểm tra, giám sát, xử lý các vi phạm của các tổ chức tín dụng và việc thanh tra dự án bán đảo Sơn Trà, ĐBQH Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) cho biết bán đảo Sơn Trà là khu bảo tồn thiên nhiên, khu bảo tồn sinh cảnh, đa dạng sinh học quý hiếm. Chính phủ đã quyết định bán đảo này là khu rừng cấm từ năm 1997 với diện tích 4.000 ha; là khu bảo tồn thiên nhiên từ năm 1992 với diện tích 4.439 ha và là khu bảo tồn đa dạng sinh học với diện tích 3.871 ha.

“Vì sao sau đó Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải lại ký quyết định Sơn Trà là rừng đặc dụng với diện tích còn 2.591 ha năm 2014. Dù tất cả các quyết định trên của Chính phủ từ năm 1977 đến nay vẫn còn hiệu lực, việc chuyển Sơn Trà thành khu du lịch quốc gia diện tích 4.439 ha có phù hợp với pháp luật bảo vệ rừng, bảo tồn thiên nhiên, đa dạng sinh học hay không? Việc cấp phép phát triển du lịch, bất động sản ở Sơn Trà với 6.000 phòng lưu trú, gần 2.000 biệt thự đã được thanh tra như thế nào và có kết luận hay chưa?” – đại biểu Nghĩa đặt câu hỏi.

Trước câu chất vấn ĐB Nghĩa, văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trả lời về vấn đề này.

Theo Thủ tướng, tại Quyết định số 41-TTg ngày 24/1/1977, khu rừng cấm bán đảo Sơn Trà được thành lập với diện tích 4.000 ha.

Tại Quyết định số 6758 năm 2008, thành phố phê duyệt quy hoạch 3 loại rừng trên xác định rõ diện tích rừng đặc dụng bán đảo Sơn Trà là 2.591 ha. Rất nhiều con số về diện tích rừng, rừng đặc dụng, “lõi” rừng tại bán đảo Sơn Trà thể hiện trong các văn bản pháp lý khác nhau.

Cũng theo Điều 53, Luật Bảo vệ và Phát triển rừng năm 2004 cho phép kết hợp kinh doanh cảnh quan, nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái – môi trường trong rừng đặc dụng. Các hoạt động này được thực hiện tại Điều 55, Nghị định số 23 năm 2006 của Chính phủ về thi hành Luật Bảo vệ và Phát triển rừng và Điều 23 Nghị định số 117 năm 2010 của Chính phủ về tổ chức và quản lý hệ thống rừng đặc dụng.

Bên cạnh đó, theo quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đã xác định, bán đảo Sơn Trà là một trong 47 địa điểm tiềm năng phát triển thành khu du lịch quốc gia, có diện tích là 1.500 ha.

Chính phủ cũng viện dẫn Nghị quyết số 105 năm 2013 của Chính phủ phê duyệt quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất 5 năm đầu kỳ (2011-2015) của TP. Đà Nẵng, trong đó có quy định đất rừng đặc dụng tại quận Sơn Trà là 2.591 ha.

Điều chỉnh Quy hoạch chung TP. Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 2357 năm 2013 quy định khu vực bán đảo Sơn Trà là khu bảo tồn thiên nhiên, phát triển du lịch đi đôi với bảo tồn tự nhiên.

Tại Quyết định số 45 năm 2014 về phê duyệt quy hoạch tổng thể đa dạng sinh học của cả nước đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, phần phụ lục với danh mục các khu bảo tồn quy hoạch đến năm 2020 và năm 2030 xác định bán đảo Sơn Trà (phân hạng dự trữ thiên nhiên) có diện tích quy hoạch là 3.871 ha.

Ngoài ra, tại Quyết định số 1976 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch hệ thống rừng đặc dụng cả nước đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, trong phụ lục II xác định diện tích sẽ được quy hoạch cho rừng đặc dụng Sơn Trà (phân hạng bảo tồn tự nhiên) là 2.591,1 ha.

Quyết định số 2163 năm 2016 phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển khu du lịch quốc gia Sơn Trà đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 xác định “Khu vực quy hoạch phát triển Khu du lịch quốc gia Sơn Trà nằm trên bán đảo Sơn Trà thuộc phường Thọ Quang, quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng, cách trung tâm thành phố khoảng 10 km về phía Đông Bắc với tổng diện tích khoảng 4.439 ha. Diện tích khu vực tập trung phát triển trở thành Khu du lịch quốc gia là 1.056 ha”.

Từ những dẫn chứng văn bản pháp lý, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhận định diện tích toàn bộ bán đảo Sơn Trà (4.439 ha) là khu vực nghiên cứu quy hoạch, nhưng diện tích khu vực tập trung phát triển trở thành khu du lịch quốc gia chỉ là 1.056 ha.

Cùng với đó, trong quy hoạch du lịch, tổng diện tích các khu chức năng chỉ chiếm 553,6 ha, còn lại là diện tích dự trữ phát triển với tổng số phòng lưu trú khoảng 1.600. Nhưng do quy hoạch du lịch không đề cập đến vấn đề mật độ xây dựng, tầng cao trung bình, hệ số sử dụng đất (thuộc thẩm quyền của quy hoạch xây dựng) nên các chỉ tiêu này không được xác định. Tuy nhiên, với việc xác định ngưỡng phát triển hệ thống cơ sở lưu trú của du lịch Sơn Trà là 1.600 phòng, ước tính tổng diện tích sàn xây dựng của các công trình dịch vụ du lịch chỉ khoảng 150.000m2 (bằng 15 ha).

Như vậy, diện tích chiếm đất của các công trình dịch vụ du lịch tối đa là 15 ha, trong trường hợp các công trình xây dựng 2, 3 tầng thì diện tích chiếm đất còn phải giảm hơn nữa. Với quy mô này, hệ số sử dụng đất được kiểm soát gián tiếp thông qua chỉ tiêu phòng lưu trú là rất nhỏ (dưới 3%). Ngoài phần diện tích xây dựng và khuôn viên vườn hoa, cảnh quan thì phần còn lại được khuyến cáo giữ nguyên trạng.

Ngoài ra, trong quy hoạch du lịch cũng có tính toán sức chứa (đối với các hoạt động du lịch: nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái, đi xe đạp,…) nhằm kiểm soát lượng khách tới tham quan và du lịch Sơn Trà để đảm bảo các hoạt động du lịch ở mức chấp nhận được với môi trường tự nhiên (khách du lịch được tự do vào Sơn Trà và lượng khách hoàn toàn có thể tăng đột biến vượt quá sức chịu tải môi trường của Sơn Trà trong tương lai gần).

Hiện các phương tiện cơ giới cũng được phép đi lại tự do trên hầu hết các tuyến đường trên Sơn Trà (ngoại trừ các khu vực quốc phòng). Tuy nhiên, trong quy hoạch đề xuất hạn chế tối đa giao thông cơ giới, chỉ trên 3 tuyến đường (không khép kín), các tuyến còn lại chỉ cho phép đi bộ dã ngoại và đi xe đạp và chỉ với số lượng hạn chế tối đa trong ngày.

Về thanh tra việc chấp hành pháp luật đối với các dự án đầu tư xây dựng trên bán đảo Sơn Trà, Thủ tướng khẳng định đã có chỉ đạo tại Công văn số 9973 vào tháng 9/2017, giao Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan thanh tra toàn diện việc chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng đất bảo vệ và phát triển rừng, bảo vệ môi trường, xây dựng, báo cáo Thủ tướng trước ngày 31/3/2018.

Trần Tâm

Xem thêm: