Ông Tập Cận Bình phá vỡ quy tắc “chỉ định cách khóa” của Đảng Cộng sản Trung Quốc

Việc ông Tôn Chính Tài bị đẩy ra trước Đại hội 19 Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) cho thấy việc chọn người kế nhiệm theo truyền thống đã bị ông Tập Cận Bình phá vỡ.

Theo thông cáo của truyền thông Đại Lục hôm 24/7, Bí thư thành phố Trùng Khánh Tôn Chính Tài bị điều tra vì vi phạm kỷ luật nghiêm trọng. BBC bình luận rằng ông Giang Trạch Dân là người đã chọn ông Tôn Chính Tài làm ứng cử viên cho vị trí lãnh đạo cấp cao. Việc ông Tôn Chính Tài bị đẩy ra trước Đại hội 19 cho thấy chế độ “chỉ định cách khóa” người kế nhiệm trong ĐCSTQ đã không còn ứng nghiệm.

Trước đó, Hoàn Cầu Thời Báo có bài viết phân tích, con đường quan lộ của ông Tôn Chính Tài dễ thành mà cũng dễ bại. Hiện giờ vẫn chưa rõ ông Tôn vi phạm điều luật nào và có phạm pháp hay không, nhưng từ tình hình mà xét thì vấn đề của ông này có thể rất nghiêm trọng. Ngoài ra, bài viết còn cho rằng một người vi phạm kỷ luật Đảng và pháp luật, dù là chức vụ cao thế nào, quyền lực lớn đến đâu, cũng đều phải bị xử lý theo kỷ luật Đảng và pháp luật.

Được biết, hiện ông Tôn Chính Tài đang bị giam lỏng và bị yêu cầu phải chủ động giải thích vấn đề, đợi đến sau mùa thu sẽ xử tiếp. Tuy nhiên cũng có phân tích cho rằng, việc xử lý khai trừ Đảng tịch và công chức đối với ông Tôn Chính Tài có thể diễn ra trước Đại hội 19.

Bao gồm cả ông Tôn Chính Tài thì chính quyền ĐCSTQ đã dùng biện pháp “song quy” để điều tra xử lý 4 Ủy viên đương nhiệm Bộ Chính trị. Đầu tiên là ông Trần Hy Đồng, khi đó ông Trần Hy Đồng bị tuyên bố khai trừ Đảng tịch, 20 ngày trước khi diễn ra Đại hội 15, ông bị “giao cho tư pháp”. Người thứ 2 là ông Trần Lương Vũ, khi đó ông Trần Lương Vũ không được gọi là “đồng chí” nữa, và 3 tháng trước khi diễn ra Đại hội 17, ông bị tuyên bố “giao cho tư pháp”. Người thứ 3 là ông Bạc Hy Lai, cũng bị khai trừ Đảng tịch và công chức, một tháng trước khi diễn ra Đại hội 18, ông bị “giao cho tư pháp”.

Ông Tôn Chính Tài lần lượt được sự đề bạt và bồi dưỡng của ông Giả Khánh Lâm, Lưu Kỳ và Tăng Khánh Hồng. Đây là những người thuộc phe cánh của ông Giang Trạch Dân.

Ông Khương Duy Bình, nhân sĩ bình luận chính trị Trung Quốc trú tại Canada cho biết, ông Tôn Chính Tài làm theo bố cục mà cựu Bí thư Trùng Khánh Trương Đức Giang để lại, cũng như bám sát vào cách làm của phe ông Giang Trạch Dân, đây là nguyên nhân ông bị miễn nhiệm chức vụ.

Đài BBC đưa tin, có bình luận nói ông Tôn Chính Tài mang đậm bản sắc của phe ông Giang Trạch Dân. Trước đây, chính ông Giang Trạch Dân đã chọn ông Tôn Chính Tài là ứng cử viên cho vị trí lãnh đạo cấp cao trong Đảng. Tuy nhiên trước Đại hội 19 ông Tôn lại bị miễn nhiệm, việc này làm chấn động quan trường Trung Quốc, thậm chí sánh ngang với việc Thường ủy viên Bộ Chính trị Chu Vĩnh Khang bị thanh trừng, nó cũng dẫn đến việc chế độ chỉ định người kế nhiệm cách khóa trong nội bộ Đảng hiện nay không còn ứng nghiệm.

Đài phát thanh Pháp RFI cho biết, ông Tôn Chính Tài “ngã ngựa” cho thấy việc chọn người kế nhiệm theo truyền thống đã bị ông Tập Cận Bình phá vỡ.

Quy định ngầm chỉ định người kế nhiệm cách khóa bắt đầu từ thời ông Đặng Tiểu Bình. Khi đó ông Đặng về hưu, bởi vì không yên tâm rằng ông Giang Trạch Dân có tiếp tục chấp hành đường lối của mình hay không, nên ông Đặng đã chỉ định ông Hồ Cẩm Đào là người kế nhiệm sau ông Giang Trạch Dân. Tuy ông Hồ Cẩm Đào nắm quyền 10 năm, nhưng quyền lực về cơ bản vẫn bị phe ông Giang Trạch Dân khống chế. Đến Đại hội lần thứ 18 ĐCSTQ, ông Tập Cận Bình lên nắm quyền, các phe phái ông Giang Trạch Dân, Hồ Cẩm Đào đã thông qua thỏa hiệp, dự định danh sách người kế nhiệm tại Đại hội 20. Tạp chí Tranh Minh (Hồng Kông) hồi tháng Ba đưa tin, ông Tôn Chính Tài và ông Hồ Xuân Hoa đều nằm trong danh sách này.

Truyền thông Hồng Kông từng tiết lộ, ông Hồ Cẩm Đào đã gửi văn bản lên trung ương ĐCSTQ, yêu cầu xóa bỏ thỏa hiệp về danh sách lãnh đạo tại Đại hội 19 và 20. Giới quan sát phân tích, hành động này của ông Hồ Cẩm Đào là có ý ngăn cản người kế nhiệm của ông Giang Trạch Dân lên nắm quyền và nhằm phòng tránh phe ông Giang tiếp tục thao túng cục diện chính trị Trung Quốc.

Trí Đạt

Xem thêm: