Gà tây – biểu tượng không thể thiếu trong buổi Lễ Tạ Ơn ở Mỹ – không chỉ là món ăn truyền thống mà còn gắn liền với những câu chuyện độc đáo. Từ việc Tổng thống “ân xá” gà tây hằng năm, những cách chế biến sáng tạo, cho đến những cuộc thi ăn gà tây kỳ thú, tất cả đều mang đến màu sắc đặc biệt cho dịp lễ quan trọng này. 

le ta on
Gà tây là biểu tượng của Ngày Lễ Tạ ơn ở Hoa Kỳ. (Ảnh minh họa: Shutterstock)

Tại sao gà tây lại gọi là “Turkey”?

Gà tây và Thổ Nhĩ Kỳ đều được gọi bằng cùng một từ “Turkey” trong tiếng Anh.

Ban đầu, “Turkey” dùng để chỉ loài gà Guinea, một loài chim được các thương nhân Thổ Nhĩ Kỳ đưa vào châu Âu vào khoảng thế kỷ 16, do đó nó được đặt tên là “Turkey”. Cùng thời điểm đó, người châu Âu đã đến châu Mỹ và phát hiện ra một loài gia cầm được người bản địa châu Mỹ thuần hóa, có ngoại hình tương tự gà Guinea, vì vậy họ nhầm lẫn và gọi loài gia cầm này là “Turkey”. Vào thời điểm đó, do thiếu thốn thực phẩm, chỉ có gà tây hoang dã đầy khắp các ngọn đồi, vì vậy người ta bắt gà tây làm món chính trong các dịp lễ.

Nguồn gốc của Lễ Tạ Ơn

Vào năm 1620, tàu Mayflower chở khoảng hơn 100 người hành hương từ Anh, bao gồm cả người lớn và trẻ em đến vùng đất hiện nay là Plymouth, bang Massachusetts. Mùa đông lạnh giá đã khiến họ phải chịu đựng rất nhiều khó khăn và khổ cực. Khi bước sang mùa xuân, chỉ còn lại 50 người sống sót. Sau đó, với sự giúp đỡ của người da đỏ bản địa, họ đã dần dần làm ra được thực phẩm, và để cảm ơn Chúa và những người bạn da đỏ, nhóm người Pilgrims đã tổ chức lễ Tạ Ơn hàng năm. Vào ban ngày, họ đến nhà thờ để làm lễ, và vào buổi tối mọi người tụ tập lại để ăn mừng với một bữa tiệc thịnh soạn.

Lễ Tạ Ơn chính thức trở thành Quốc lễ

Vào năm 1789, trong tuyên bố nhậm chức, Tổng thống George Washington đã công bố ngày thứ Năm, 26 tháng 11, là ngày Lễ Tạ Ơn, nhằm khuyến khích người dân Mỹ phát huy tinh thần biết ơn của tổ tiên, và ngày này đã trở thành một ngày lễ chính thức của Mỹ. Đến năm 1827, nhà văn Mỹ Sarah Josepha Hale đã tích cực vận động để Lễ Tạ Ơn trở thành ngày nghỉ lễ quốc gia. Bà hy vọng điều này sẽ giúp toàn thể nước Mỹ đoàn kết hơn. Để làm cho Lễ Tạ Ơn thêm phần ý nghĩa, bà đã dành một chương trong cuốn tiểu thuyết Northwood để miêu tả về ý nghĩa của Lễ Tạ Ơn, trong đó có nhắc đến một con gà tây nướng “được đặt ngay giữa bàn tiệc”, từ đó gà tây trở thành món ăn không thể thiếu trong bữa tiệc lễ.

Vào năm 1863, Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln đã chính thức công nhận ngày thứ Năm cuối cùng của tháng 11 hàng năm là Lễ Tạ Ơn, và là ngày nghỉ lễ quốc gia. Trong khi mọi người đang ăn mừng, việc nướng gà tây đã trở thành một phong tục không thể thiếu trong Lễ Tạ Ơn. Sau đó, ngày Lễ Tạ Ơn cũng đã thay đổi một vài lần, cho đến năm 1941, khi Quốc hội thông qua và quyết định chính thức đưa ngày Lễ Tạ Ơn vào ngày thứ Năm của tuần lễ thứ tư trong tháng 11.

The First Thanksgiving cph.3g04961
Ngày Lễ tạ ơn đầu tiên. (Ảnh Wikipedia)

Lễ ân xá gà tây của Tổng thống Mỹ

Một trong những truyền thống thú vị nhất liên quan đến gà tây là lễ ân xá gà tây do Tổng thống Mỹ thực hiện. Mỗi năm, Tổng thống sẽ “ân xá” một con gà tây, cho phép nó sống tiếp thay vì trở thành bữa ăn trong ngày lễ. Truyền thống này bắt đầu từ năm 1947, và từ đó đã trở thành một phần của lễ hội, thu hút sự chú ý của công chúng và giới truyền thông.

Câu chuyện về gà tây của Benjamin Franklin

Một trong những câu chuyện thú vị và ít người biết đến về Benjamin Franklin là ông đã từng đề xuất gà tây làm ‘quốc điểu’ của Mỹ thay vì đại bàng, và điều này đã tạo nên một cuộc tranh luận lịch sử.

Câu chuyện này bắt đầu vào năm 1782, khi Hội đồng Đại diện Lục địa đang xem xét thiết kế quốc huy của Hoa Kỳ. Trong khi đại bàng được chọn làm biểu tượng chính thức, Franklin lại cho rằng gà tây mới thực sự xứng đáng đại diện cho đất nước. Ông mô tả gà tây là một loài chim “cao quý”, có phẩm hạnh và tính cách phù hợp hơn với tinh thần độc lập và dân chủ của nước Mỹ. Franklin đã viết một lá thư gửi con gái mình, trong đó ông chia sẻ quan điểm này và phê phán đại bàng là “loài chim kém cỏi, thích ăn thịt và dễ dàng bị đánh bại.”

Mặc dù Franklin không thành công trong việc thay đổi quốc huy, ý tưởng của ông về gà tây vẫn là một phần của lịch sử Mỹ. Gà tây từ đó được xem là một biểu tượng của sự dân dã và tự nhiên trong văn hóa Mỹ, và vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong ngày Lễ Tạ Ơn.  

Phong tục thú vị: ước nguyện với xương gà tây

Lễ Tạ Ơn với món gà tây nướng đã có lịch sử hơn 300 năm, và gà tây vẫn là món ăn chủ yếu trên bàn tiệc. Một phong tục thú vị là mọi người sẽ dùng xương gà để ước nguyện. Cách làm là hai người sẽ cùng cầm một cái xương và cố gắng để bẻ. Người nào bẻ gãy được phần xương nhiều hơn thì sẽ được thực hiện một điều ước

Các cuộc thi ăn gà tây trong Lễ Tạ Ơn

Các cuộc thi ăn gà tây là một phần độc đáo trong các lễ hội Lễ Tạ Ơn ở Mỹ, nơi mọi người không chỉ thưởng thức món ăn truyền thống mà còn tham gia vào những thử thách thú vị và đầy hào hứng. Những cuộc thi này có thể được tổ chức ở các gia đình, cộng đồng địa phương hoặc trong các sự kiện lớn hơn.

Thông thường, cuộc thi ăn gà tây bắt đầu với việc các thí sinh ngồi tại bàn với một đĩa gà tây đã được chế biến sẵn. Mỗi người sẽ có một thời gian nhất định (thường từ 5 đến 10 phút) để ăn càng nhiều gà tây càng tốt. Các món ăn thường được chia thành từng phần nhỏ hoặc cắt sẵn để dễ dàng ăn nhanh, và đôi khi sẽ có thêm các loại gia vị hoặc sốt ăn kèm để tăng thêm phần hấp dẫn. Thí sinh nào ăn hết phần của mình trong thời gian ngắn nhất hoặc ăn được nhiều nhất sẽ giành chiến thắng.

Một bữa tiệc gà tây truyền thống sẽ có những món ăn nào? 

Một bữa tiệc mừng Lễ Tạ Ơn phong phú, món chính không thể thiếu chính là gà tây nướng (roasted turkey). Gà phải được nướng sao cho thịt mềm, thơm ngon, không bị khô, điều này phụ thuộc rất nhiều vào tay nghề của người đầu bếp! Đồng thời, phần nhân nhồi hoặc lớp phủ cho gà tây (Stuffing/Dressing) cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Ngoài ra, còn có các món ăn kèm hoặc phụ phổ biến như:

– Khoai tây nghiền (Mashed Potatoes)

– Nước sốt thịt (Gravy)

– Sốt nam việt quất (Cranberry Sauce)

– Ngô (Corn)

– Đậu đũa nướng phô mai (Green Bean Casserole)

– Khoai lang nướng kẹo dẻo (Candied Yams)

– Bánh bí ngô (Pumpkin Pie)

– Bánh hồ đào (Pecan Pie)

Tất nhiên, sau bữa tiệc, phần thức ăn thừa có thể được biến tấu thành nhiều món ăn ngon miệng khác để ăn trong những ngày tiếp theo, không để lãng phí chút nào!

Trúc Nhi t/h