Bí mật thuật toán của TikTok: Chỉ cần khen ĐCSTQ là có thể nổi tiếng
- Trương Hiến Nghĩa
- •
TikTok thuộc sở hữu của công ty Bytedance bị nghi ngờ có rủi ro đánh cắp dữ liệu cá nhân, sẽ đối mặt với số phận bị doanh nghiệp Mỹ mua lại. Sở dĩ TikTok có thể khiến toàn cầu phát cuồng, chính là vì thuật toán đề xuất những video mới đến người dùng dựa trên sở thích của họ.
Ngoài ra, có truyền thông tiết lộ, video của người dùng TikTok chỉ cần khen ngợi Đảng Cộng sản Trung Quốc thì sẽ có lượt bấm vào xem nhiều, thậm chí nhanh chóng trở lên nổi tiếng. Gần đây, Epoch Times đã nhận được văn kiện nội bộ, cũng gián tiếp chứng minh thuật toán của TikTok ẩn chứa bí mật.
ĐCSTQ cập nhật hạn chế xuất khẩu công nghệ, thuật toán của TikTok được chú ý
Ngày 28/8, Bộ Thương mại và Bộ Khoa học Công nghệ ĐCSTQ phối hợp cùng nhau công bố bản chỉnh sửa của “Danh mục công nghệ Trung Quốc cấm xuất khẩu và hạn chế xuất khẩu”, chính quyền đã mở rộng danh sách công nghệ phải chịu sự giám sát khi xuất khẩu, trong đó bao gồm các quy định liên quan đến trí tuệ nhân tạo.
Danh sách mới nhất này đã tăng thêm hạn chế đối với “Công nghệ dịch vụ đề xuất thông tin dựa trên phân tích cá tính hóa”. Việc đưa vào danh sách có nghĩa là doanh nghiệp cần phải có được nhiều phê chuẩn của chính phủ hơn nữa nếu muốn xuất khẩu công nghệ liên quan.
ĐCSTQ sửa đổi nội dung danh sách, được cho là nhắm vào thuật toán đề xuất của TikTok.
Xuất phát từ lo ngại đến an ninh quốc gia, hồi tháng Tám, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ban bố lệnh hành chính, yêu cầu từ ngày 15/9 bắt đầu cấm doanh nghiệp Mỹ và cá nhân tiến hành giao dịch với TikTok, yêu cầu ByteDance trong 90 ngày bán lại TikTok tại Mỹ. Hiện tại công ty Mỹ bao gồm Microsoft và Walmart đang tiến hành đàm phán với ByteDance về việc mua lại TikTok.
Thuật toán cốt lõi của TikTok là “vũ khí bí mật” của ứng dụng này, nó dựa vào thuật toán đề xuất để thu hút hàng trăm triệu người dùng.
Thời báo Tài chính Anh (Financial Times) đưa tin, sở dĩ TikTok khiến người ta nghiện, một phần nguyên nhân nằm ở thuật toán đề xuất, thuật toán này căn cứ vào lịch sử xem trước đó của người dùng để đề xuất các video mới cho họ.
Nhật báo Phố Wall (WSJ) trích dẫn lời của người nắm tình hình tiết lộ, đàm phán bán lại nghiệp vụ tại Mỹ của TikTok gặp trở ngại, vấn đề quan trọng là thuật toán cốt lõi của ứng dụng này liệu có nằm trong giao dịch hay không.
Đề xuất các thông tin dựa theo sở thích của người dùng và việc dựa vào thuật toán mở rộng lưu lượng truy cập, dựa vào điều này, ByteDance đã phát triển hàng chục ứng dụng như Douyin, Toutiao, Xigua Video, Huoshan Video. Cùng mô hình này và được tung ta thị trường ngoài Trung Quốc với các tên như TikTok, TopBuz, Vigo Video.
Độc quyền: Văn kiện nội bộ tiết lộ thuật toán của “Jinri Toutiao”
Hiện tại ở Trung Quốc Đại Lục, ứng dụng tin tức “Jinri Toutiao” thuộc sở hữu của ByteDance đã thu hút được lượng lớn truyền thông của ĐCSTQ tham gia. Hơn nữa thuật toán của 3 ứng dụng Toutiao, Douyin, TikTok đều tương tự nhau.
Gần đây, Epoch Times nhận được văn kiện năm 2016 “Ma trận ‘Toutiao’ đầu tiên của thành phố đầu tiên ở tỉnh Hà Nam được đưa lên mạng, 64 đơn vị thành phố Tháp Hà cùng tham gia vào Jinri Toutiao”, trong đó nhắc đến Văn phòng thông tin mạng thành phố Tháp Hà lãnh đạo các cơ quan các quận, huyện, phê chuẩn tổng cộng 64 tài khoản hợp thành “Phòng công bố chính vụ Tháp Hà” cùng đóng trú tại Jinri Toutiao.
Được biết, Jinri Toutiao hiện có 550 triệu người dùng tải về, mỗi ngày có 60 triệu người dùng tích cực, mỗi người dùng bình quân sử dụng hơn 76 phút.
Văn kiện nói trên cũng tiết lộ thuật toán đẩy của Jinri Toutiao. Bài viết nói, khác với việc biên tập thủ công truyền thống, Jinri Toutiao thông qua dữ liệu lớn và thuật toán để gửi tin, “Nó không cần phát triển fan, không có hạn chế bài, khi gặp sự kiện tin tức lớn và sự kiện đột phát, có thể đẩy thông tin đến nhóm người và khu vực đặc định, phối hợp với chính phủ tiến hình truyền bá tin tức một cách hữu hiệu.”
Bí mật trong thuật toán của TikTok: Người dùng trở lên nổi tiếng khi khen ngợi ĐCSTQ
Hôm 2/9, WSJ đưa tin phơi bày một phần bí mật của thuật toán TikTok: khen ngợi ĐCSTQ, thì có thể nhiều lượt nhấn vào xem.
Bản tin lấy ví dụ, năm nay một người dùng 23 tuổi tên Asaday, tài khoản của anh ban đầu chỉ có hơn 2.000 fan, nhưng đến tháng giữa tháng Năm, số lượng fan của anh đã tăng mạnh lên hơn 90.000. Nguyên nhân là hồi tháng Tư anh đã đăng một video khen ngợi ĐCSTQ dài 13 giây.
“Tôi chưa bao giờ nhìn thấy trên trang của tôi có bất cứ sự tăng trưởng nào, cho đến khi làm video vui đùa đó”, Asaday nói.
Bản tin của WSJ còn dẫn lời của một số người dùng cho biết, sở dĩ họ làm như thế này (khen ngợi ĐCSTQ), nguyên nhân là họ cho rằng có thể lợi dụng những video này thu hút được nhiều người xem trong ứng dụng. Họ cho rằng nếu loại video này có thể làm vui lòng Trung Quốc (ĐCSTQ), TikTok có thể quảng bá rộng rãi nội dung của họ. Một số người khác cho biết, họ chỉ lấy chủ đề liên quan đến Trung Quốc để đùa.
Jana Pugsley, sinh viên Đại học Pennsylvania (University of Pennsylvania) cho biết, cô có suy nghĩ thử sách lược thân cận ĐCSTQ. Thế là cô nói trong video rằng ông Tập Cận Bình là “Tập Cận Bình của anh em chúng ta”, và khen ngợi ĐCSTQ đã làm rất tốt về phương diện quản trị quốc gia. Cô nói rằng, số lượt xem trên tài khoản của cô bắt đầu tăng khoảng ba ngày sau khi video được phát hành.
Phía TikTok cho biết, thể hiện của video và lượng fan của người dùng không có mối quan hệ trực tiếp – dù là ngay cả người sáng tạo nội dung không có fan, chỉ cần nội dung được hệ thống cho là “đủ tốt”, thì có thể nhận được hàng trăm nghìn lượt phát, nhanh chóng nổi tiếng.
Nhà bình luận thời sự Lý Lâm Nhất phân tích cho rằng, ĐCSTQ đột nhiên hạn chế TikTok bán thuật toán, đây là hành động kỳ lạ. Hiện tại trên thế giới có rất nhiều phần mềm video đều đang sử dụng thuật toán đề xuất tương tự. Hiện giờ vẫn chưa biết, liệu có phải TikTok ẩn chứa thuật toán tuyên truyền của ĐCSTQ nên mới dẫn đến việc hạn chế bán công nghệ này.
Bí mật thuật toán của TikTok
Douyin tại Trung Quốc được gọi là “thuốc phiện thế kỷ 21”, phiên bản nước ngoài của Douyin là TikTok cũng thế. Một khi mở ra, là mặc định trang đề xuất (#FYP For You Page), bạn chỉ cần lướt qua vài đoạn video, thông qua việc đưa ra phản hồi như xem, bấm thích, bình luận, chia sẻ, không cần theo dõi hay thêm bạn bè, thuật toán của TikTok sẽ phát huy tác dụng nhanh chóng khiến người dùng bị mê.
TikTok có lượt tải về lớn nhất trên toàn cầu, đồng thời cũng liên quan đến tranh chấp về quyền riêng tư. Một bài viết có tựa đề “Bài viết phân tích thấu đáo nhất về TikTok: Trương Nhất Minh tự mua dây buộc mình”, hiện bài biết này đã biến mất trên mạng internet tại Đại Lục. Bài viết đã vén lên một phần bí mật của thuật toán của TikTok.
Bài viết nói, đế quốc Toutiao của cựu Tổng giám đốc của ByteDance, trở thành thuật toán thông minh mà ông dày công thiết kế, cũng vì thuật toán thông minh này mà bị lật thuyền ở hải ngoại, tương lai cũng sẽ bại bởi thuật toán thông minh này. Bởi vì sự phân phối thuật toán về luân lý là phù hợp với xã hội hiện đại, nhưng về tiến hóa là bất lợi cho sự phát triển của nhân loại.
Bài viết cho biết, cần phải luôn luôn theo dõi động thái của người dùng, thu thập chính xác thông tin của người dùng, thì thuật toán phân phối mới đạt được phối hợp chính xác thông tin nội dung, mới có thể cung cấp chính xác, hình thành sự tương tác với sở thích của người dùng, trải nghiệm người dùng mới tốt hơn. Không nghi ngờ gì, thu thập lượng lớn thông tin người dùng chính là đã cấu thành đe dọa đến quyền riêng tư của người dùng.
Trang tin Caixin tại Đại Lục cũng đưa tin, TikTok đã công khai “bí mật” thuật toán của mình: thông qua hành động của người dùng (chia sẻ, thích, bình luận, theo dõi) và các thông tin như giới thiệu vắn tắt về nội dung, âm thanh, nhãn của video, để tiến hành phân loại, khiến cho sự đề cử phù hợp với sở thích của người dùng. TikTok phân những nhân tố này thành 2 nhãn là mạnh và yếu, ví dụ thời gian người dùng xem video dài chính là một chỉ thị mạnh; thiết bị đầu cuối của người dùng, ví dụ lựa chọn ngôn ngữ, khu vực và mẫu điện thoại, sẽ chiếm phần nhỏ trong hệ thống đề xuất.
Tháng Tám năm nay, các kênh truyền thông chủ lưu bằng tiếng Anh như WSJ, Fox News, The Guardian và BBC đưa tin, TiTok kiểm duyệt thông tin chính trị nhạy cảm của ĐCSTQ, bao gồm các nội dung liên quan đến Pháp Luân Công, sự kiện Thiên An Môn, Tây Tạng, Đài Loan, v.v. Trong đó, thông tin Pháp Luân Công thuộc phạm trù kiểm duyệt nghiêm ngặt của TikTok.
Trương Hiến Nghĩa / Epoch Times
Xem thêm:
Từ khóa Đánh cắp dữ liệu thuật toán TikTok
