Thị trường ứng dụng vượt tường lửa (VPN) toàn cầu đạt hơn 44,6 tỷ USD
- Đức Minh
- •
Thị trường ứng dụng VPN toàn cầu bao gồm cả người dùng cá nhân và doanh nghiệp, đã tăng lên hơn 44,6 tỷ USD vào năm ngoái. Tại Việt Nam, nhiều người dân cũng phải dùng phần mềm vượt tường lửa để có thể xem một số trang web mà không thể truy cập được do bị nhà mạng chặn.
Ngày càng có nhiều người trên thế giới sử dụng VPN (mạng cá nhân ảo) vì họ nhận thức rõ hơn về rủi ro đối với việc bảo mật dữ liệu của mình. Trên toàn thế giới, ước tính có khoảng 1,6 tỷ người sử dụng VPN, tờ Nikkei Asia đưa tin.
Sự phổ biến ngày càng tăng của VPN để giúp người dùng mạng tránh bị kiểm duyệt, là phản ứng trước sự can thiệp ngày càng tăng của chính phủ vào internet.
“Chúng tôi không thể truy cập một số trang tin tức nước ngoài từ trong nước”, một người làm việc trong ngành công nghệ thông tin tại TP.HCM. Đối với anh, VPN là một ‘đường dây an toàn’ cho phép anh vượt qua những nỗ lực của chính phủ Việt Nam nhằm chặn quyền truy cập vào mạng internet không bị kiểm duyệt.
Theo Allied Market Research, đến năm 2022, thị trường VPN toàn cầu bao gồm cả người dùng cá nhân và doanh nghiệp, đã tăng lên 44,6 tỷ USD, tăng 80% so với 25,4 tỷ USD vào năm 2019.
Chuyên gia nghiên cứu ước tính con số này sẽ đạt 75,5 tỷ USD vào năm 2027, mặc dù thực tế là nhu cầu sử dụng VPN để sử dụng trong công việc từ xa trong đại dịch COVID-19 (Viêm phổi Vũ Hán) phần lớn đã tăng vọt.
VPN đề cập đến các công nghệ tạo kết nối ảo chuyên dụng qua internet. Các dịch vụ VPN có nhiều loại khác nhau, từ các dịch vụ trả phí chủ yếu nhắm vào các công ty cho đến các ứng dụng điện thoại thông minh miễn phí.
Các công nghệ này mã hóa dữ liệu được gửi và ẩn Giao thức Internet hoặc địa chỉ IP của người dùng, một số ID duy nhất được gán cho mỗi thiết bị được kết nối với Internet. Mã hóa khiến các bên thứ ba gặp khó khăn trong việc xem thông tin nào được truyền qua lại trên mạng.
“Internet chưa bao giờ nguy hiểm hơn thế. Nhiều người hiện cần các công cụ để chặn các nỗ lực chặn liên lạc của họ”, Adrianus Warmenhoven, người giữ vai trò cố vấn tại công ty khởi nghiệp Nord Security (chủ yếu cung cấp dịch vụ VPN cho các cá nhân) của Lithuania cho biết.
Được thành lập vào năm 2012, Nord Security có hơn 10 triệu khách hàng trên toàn thế giới. Vào năm 2022, công ty khởi nghiệp này đã huy động được 100 triệu USD, chủ yếu từ các nhà đầu tư thiên thần.
Công ty được định giá khoảng 1,6 tỷ USD vào thời điểm đó, trở thành kỳ lân thứ hai của Lithuania, một công ty chưa niêm yết trị giá 1 tỷ USD trở lên.
Theo Paul Ashton, đại diện Nhật Bản của Nord Security, ngoài việc sử dụng trong kinh doanh như làm việc từ xa, VPN còn phổ biến ở các quốc gia độc tài, nơi chính phủ tiến hành kiểm duyệt và hạn chế quyền truy cập vào một số phần nhất định của Internet.
Nhưng các nước độc tài không phải là những nước duy nhất thắt chặt kiểm soát internet. Bước ngoặt xảy đến khi quốc hội Úc thông qua Đạo luật sửa đổi (Lưu giữ dữ liệu) Viễn thông (Chặn chặn và Truy cập) vào năm 2015.
Đạo luật này yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ internet phải lưu giữ lịch sử duyệt web của khách hàng trong hai năm, một biện pháp mà chính phủ cho biết chủ yếu nhằm mục đích giúp chống khủng bố.
Tuy nhiên, luật này đã làm dấy lên mối lo ngại về quyền riêng tư của người Úc. Sau khi đạo luật được thông qua, số lượng khách hàng của Nord Security tại Australia đã tăng gấp đôi chỉ sau vài ngày.
Tại Vương quốc Anh, các cuộc thảo luận đang được tiến hành về dự luật phòng chống tội phạm, trong đó yêu cầu các công ty cung cấp ứng dụng nhắn tin được mã hóa phải cung cấp khóa cho chính phủ để giải mã tin nhắn.
Một nhà cung cấp VPN lớn, Surfshark, ước tính số lượng người dùng VPN trên toàn thế giới đạt 1,6 tỷ vào năm 2023, tương đương khoảng 1/3 tổng số người dùng trực tuyến.
Trong một cuộc khảo sát với khách hàng của Surfshark, 43% số người được hỏi cho rằng bảo mật là lý do chính khiến họ sử dụng VPN, trong khi những người cho biết họ sử dụng chúng cho công việc chỉ chiếm 3%.
Theo báo cáo năm 2022 của nhóm nhân quyền Freedom House của Hoa Kỳ, quyền tự do internet đã suy giảm trên toàn thế giới trong 12 năm liên tiếp. Trong số 70 quốc gia được khảo sát, Nga nằm trong số những quốc gia có quyền tự do trực tuyến bị suy giảm nhiều nhất.
Điểm của Nga trên thang điểm 100 đã giảm 7 điểm xuống còn 23, chủ yếu là do nước này đã chặn quyền truy cập vào các nền tảng truyền thông xã hội lớn trong nước, bao gồm Facebook và Instagram, sau khi xâm lược Ukraine vào tháng 2/2022.
Apple được cho là đã xóa các ứng dụng VPN khỏi cửa hàng ứng dụng của mình ở Trung Quốc, khiến các nhóm nhân quyền cáo buộc công ty này đã giúp đỡ chính phủ Trung Quốc trong nỗ lực kiểm duyệt trực tuyến.
Khi nguy cơ chính phủ can thiệp vào dữ liệu trao đổi qua internet ngày càng tăng, nhu cầu về công nghệ mới để bảo vệ hoạt động của người dùng khỏi “những con mắt tò mò” có thể sẽ tăng lên.
Trong số các trang web bị cấm ở Việt Nam, khoảng 33% liên quan đến chính trị, 27% liên quan đến các hãng tin tức và 15% liên quan đến nhân quyền, theo Open Observatory of Network Interference, một tổ chức phi lợi nhuận theo dõi hoạt động kiểm duyệt trực tuyến trên toàn thế giới. Các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm 2.054 trang web vào năm ngoái và phát hiện 1.108 trang không thể truy cập được trên ít nhất một số nhà mạng. |
Đức Minh, theo Nikkei Asia
Từ khóa mạng cá nhân ảo Chính phủ kiểm duyệt internet thị trường VPN