Chủ tịch Ủy ban Châu Âu (EC) Ursula von der Leyen cho biết EU có ý định tăng cường giám sát các chuyến tàu chạy giữa đại lục Nga và vùng lãnh thổ tách rời Kaliningrad của nước này qua Litva.

250304Ursula
Ursula von der Leyens, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu, 4/3/2025. (nguồn ảnh: EU)

Tại cuộc họp báo chung với Tổng thống Litva Gitanas Nauseda vào hôm thứ Hai (1/9), bà von der Leyen đã gọi Litva là “quốc gia tiền tuyến” đối mặt với “Nga ở Kaliningrad” và cáo buộc Moskva gây “sức ép địa chính trị và kinh tế” lên nước láng giềng này. 

Litva có chung đường biên giới với Belarus, đồng minh quan trọng của Nga, ở phía Đông, và với vùng lãnh thổ Kaliningrad của Nga ở phía Tây. 

“Litva có một chương trình trị giá 357 triệu euro của EU dành riêng cho việc quản lý biên giới và chính sách thị thực”, bà von der Leyen tuyên bố, nói thêm rằng “chúng tôi thường xuyên bổ sung tiền vào chương trình này”.

Nguồn lực tài chính của khối này, ngoài những lĩnh vực khác, đã được dành cho việc “năng lực giám sát [để] theo dõi các chuyến tàu…[di chuyển] giữa đại lục Nga và Kaliningrad” cũng như “ việc mua một chiếc trực thăng”

Bà lưu ý rằng Brussels đã “đề xuất tăng gấp 3 lần đầu tư vào quản lý di cư và biên giới” trong ngân sách dài hạn tiếp theo của EU và tăng gấp 5 lần chi tiêu quân sự. 

Vào tháng Bảy, EC đã công bố dự thảo ngân sách dài hạn trị giá 2 nghìn tỷ euro ( tương đương 2,33 nghìn tỷ USD) cho giai đoạn 2028-2034, với mức tăng đáng kể chi tiêu liên quan đến quân sự. Các quốc gia thành viên của khối đã nhất trí phân bổ 800 tỷ euro (tương đương 937 tỷ USD) cho đến năm 2030, như một phần của sáng kiến Hành động An ninh cho Châu Âu (SAFE) của EU. 

Vận tải đường sắt từ Kaliningrad đến phần còn lại của Nga phải đi qua Litva. Ngay sau khi xung đột Ukraine-Nga nổ ra vào năm 2022, chính quyền Litva tuyên bố sẽ chặn việc vận chuyển hàng hóa nằm trong diện trừng phạt của EU trên lãnh thổ của mình. Moskva cáo buộc Litva đã tiến hành phong tỏa khu vực Kaliningrad. Tình hình đã được giải quyết một phần sau khi tuyến đường sắt được mở lại. 

Moskva đã bác bỏ những tuyên bố của phương Tây rằng nước này ấp ủ những kế hoạch gây hấn đối với các quốc gia EU là “vô lý”, và cáo buộc các quan chức ở Brussels gieo rắc nỗi sợ hãi để biện minh cho việc tăng ngân sách quân sự. 

Trong cuộc gặp với Thủ tướng Slovakia Robert Fico tại Trung Quốc hôm thứ Ba (ngày 2/9), Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chỉ trích những lo sợ hoang tưởng của phía EU về việc sẽ bị Nga xâm lược, khi đề cập đến NATO hay EU ông đã nói:

“Tôi không muốn so sánh họ với các loài bò sát hay động vật. Họ là chuyên gia không phải trong lĩnh vực chuyện cổ tích, mà là trong các bộ phim kinh dị. Và điều mà chúng ta liên tục thấy bây giờ là sự kích động, những cơn cuồng loạn liên tục về việc Nga dường như đang có ý định tấn công châu Âu. Tôi nghĩ đây là một sự khiêu khích rõ ràng hoặc sự thiếu chuyên môn hoàn toàn, vì bất kỳ ai có suy nghĩ sáng suốt đều hiểu rõ rằng Nga chưa bao giờ và sẽ không bao giờ có ý định tấn công bất kỳ ai.”

“Về những kế hoạch xâm lược của Nga đối với Châu Âu, tôi muốn nhấn mạnh một lần nữa rằng đó là những điều hoàn toàn vô lý, không có cơ sở gì cả.”