Với từ khóa “chủ nghĩa xã hội” (CNXH) đang tạo ra các cuộc tranh luận chính trị khốc liệt trên chính trường nước Mỹ khi bắt đầu bước vào mùa vận động tranh cử 2020, 2 nhà kinh tế thích uống bia của Mỹ đã hoàn thành một “sứ mệnh cá nhân” là khai sáng “nền kinh tế bia” của chủ nghĩa xã hội cho những người Mỹ vẫn còn ôm mộng tưởng về mô hình kinh tế – xã hội này. Họ cảnh báo: Mỹ có thể sẽ hết bia nếu áp dụng những gì mà các ứng viên xã hội chủ nghĩa đang hứa hẹn.

socialism
Bìa sách: Socialism Sucks: Two Economists Drink Their Way Through the Unfree World

 Chủ nghĩa xã hội tồi tệ: Chuyện 2 nhà kinh tế uống bia ở thế giới phi tự do” là cuốn sách do 2 tác giả Robert Lawson và Benjamin Powell chấp bút, vừa được xuất bản đã lọt vào top bán chạy trong danh mục “bia” của nhà sách Amazon. Cuốn sách đưa người đọc tới một chuyến du hành “không mấy xa hoa” tới ba nước xã hội chủ nghĩa: Bắc Hàn, Venezuela và Cuba – trong khi sử dụng bia để làm thước đo kinh tế. 

Ở Cuba, chỉ có 2 loại bia, gần như có cùng nồng độ cồn và đều có vị như Budweiser hôi. Ở Bắc Hàn, bia đơn giản là kinh tởm”, Lawson, một trong 2 tác giả, đồng thời là giám đốc của Trung Tâm O’Neil vì Thị trường và Tự do Toàn cầu tại Đại học Southern Methodist nói với Fox News. 

“Và ở Venezuela cơ bản là chẳng có bia để mà bán bởi vì chính phủ chẳng thể nhập khẩu được cái gì”. 

Lawson tóm tắt lý do về mặt kinh tế học rằng: Tại sao những nhân viên tại các nhà máy bia do chính phủ quản lý lại cần phải nỗ lực để tìm kiếm thêm nguồn cung, mất thêm chi phí và năng lượng để sản xuất ra 30 loại bia khác khau trong khi làm ra 2 loại dễ dàng hơn nhiều, và đơn giản là không có động lực nào khác để họ trở nên chuyên nghiệp hơn trong khâu sản xuất bia?

Chúng tôi đã tới biên giới Colombia và Venezuela. Trong khi phía bên Colombia thì thừa mứa đủ loại bia còn phía bên Venezuela thì chẳng có gì để bán cả và người dân phải chạy sang phía Colombia chỉ để mua những mặt hàng thiết yếu”, Powell, giám đốc Viện Thị trường Tự do và một giáo sư kinh tế học tại Đại học Công nghệ Texas nói. 

“Đây là một bài học quan trọng cho những người theo “Xã hội chủ nghĩa Dân chủ” ở Mỹ phải nhớ rằng Hugo Chavez đã lên nắm quyền lực sau một cuộc bầu cử tự do và công bằng, nhưng khi chủ nghĩa xã hội tập trung hóa sức mạnh kinh tế, chính phủ bắt đầu quốc hữu hóa nông trại, nhà máy thậm chí cả khách sạn. Khi dầu còn bán được 100 USD một thùng, chính phủ Venezuela còn che dấu được sự bất lực của nó (bằng việc khoan dầu bán cho nước ngoài), nhưng khi giá dầu sụt giảm trong vòng 5 năm qua, họ đã không thể che dấu sự thật nữa.”

Và hậu quả, theo hai nhà kinh tế học trên, chủ nghĩa xã hội thường mở cửa cho chế độ độc tài tràn vào – như những gì thế giới từng chứng kiến ở Venezuela khi mà Nicolas Maduro tuyên bố tái đắc cử trong một cuộc bầu cử được dàn xếp và sau các chiến dịch đàn áp đẫm máu phe đối lập. 

Quyển sách cũng được ra mắt vào đúng dịp Đảng Dân chủ Mỹ tiến hành vòng tranh luận thứ hai để tìm ra đề cử của đảng này cho vị trí Tổng thống Mỹ 2020. Các tác giả cho hay, chính ứng viên Bernie Sanders, một người tuyên dương Chủ nghĩa xã hội dân chủ đã cho họ lý do phải thực hiện chuyến du hành “thử bia” này. Năm 2016, ông Sanders sử dụng “Chủ nghĩa xã hội dân chủ” để thu hút người ủng hộ, đặc biệt là giới trẻ Mỹ đối với sự thay đổi mà ông ta gọi là cuộc cách mạng ở Mỹ. Theo Lawson và Powell, Sanders đã cố gắng giao giảng thông tin sai lệch. 

“Chúng tôi muốn làm rõ định nghĩa của chủ nghĩa xã hội thực sự là g; ông Sanders chỉ vào Đan Mạch, Thụy Điển và Na Uy. Trong khi họ không hoàn toàn là những thị trường tự do và có mức thuế cao, họ là nền kinh tế thị trường và không phải là những nước xã hội chủ nghĩa thực sự”, Lawson cho biết. 

Lawson cũng chỉ ra rằng trong khi những nhà nước phúc lợi cao như Thụy Điển thường được phe cánh tả dẫn ra làm ví dụ cho sự tuyệt vời của chủ nghĩa xã hội và bia ở đây rất phong phú, nhưng giá lại thường rất cao. 

Các tác giả cũng thực hiện các chuyến “bia tour” tới các nước “cựu chủ nghĩa xã hội”, bao gồm các quốc gia từng thuộc Liên Xô để quan sát tình trạng kinh tế của họ kể từ sau khi thay đổi mô hình kinh tế chính trị. 

“Điểm đến cuối cùng của chúng tôi là tới Georgia, một nơi mà trước kia từng trung thành với xã hội chủ nghĩa. Nhưng nay đó là một trong những nước có tự do kinh tế nhất thế giới”, Powell nói. “Sử dụng rượu bia làm thước đo kinh tế, khi Georgia còn thuộc Liên Xô, ngành rượu bia của họ khi còn bị chính phủ Xô Viết kiểm soát là một thảm họa. Nay họ là một thánh địa của rượu, họ sản xuất ra loại rượu cực kỳ độc đáo mà không tồn tại ở bất cứ nơi nào khác trên thế giới. Đó là nơi mà những người mê rượu trên khắp thế giới tìm đến”.

“Vì vậy, chủ nghĩa xã hội là thảm họa ở bất cứ nơi nào nó từng được thử nghiệm, các bằng chứng lịch sử đã chứng minh cho điều này”, Lawson kết luận. 

“Một quốc gia càng tự do thì nó càng thịnh vượng”. 

Trọng Đức (theo Fox News)

Xem thêm: