Mỹ: Cựu giám đốc CIA đã được Thượng viện phê duyệt giữ chức Ngoại trưởng

Thượng viện Mỹ hôm thứ Năm (26/4) đã bỏ phiếu xác nhận cựu giám đốc CIA Mike Pompeo giữ chức Ngoại trưởng, kết thúc một ‘cuộc chiến’ phê duyệt khó khăn nhiều ngày qua.

Ông Pompeo đã bị các nghị sĩ Dân chủ cáo buộc là nhân vât hiếu chiến và có quan điểm chống Hồi giáo và người đồng tính.

BBC cho biết Thượng viện đã bỏ phiếu 57-42 xác nhận ông Pompeo giữ chức Ngoại trưởng Mỹ thay thế cho cựu Ngoại trưởng Rex Tillerson đã bị ông Trump sa thải vào tháng trước.

Những Thượng nghị sĩ Cộng hòa, chiếm đa số tại Thượng viện, đã thống nhất bỏ phiếu thông qua. Trong khi, cũng có 6 nghị sĩ Dân chủ đồng tình xác nhận ông Pompeo.

Hai trong 6 nghị sĩ Dân chủ đồng ý phê duyệt cựu giám đốc CIA làm Ngoại trưởng là ông Heidi Heitkamp của bang Bắc Dakota và ông Joe Manchin của bang Tây Virginia. Đây là các bang mà ông Donald Trump đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.

Thượng viện bỏ phiếu phê duyệt chức danh Ngoại trưởng cho ông Pompeo vừa kịp để cựu nghị sĩ quốc hội của bang Kansas này dẫn đầu phái đoàn ngoại giao cấp cao Mỹ tới tham dự hội nghị các bộ trưởng ngoại giao khối NATO tại Brussels diễn ra vào cuối tuần này.

Ông Trump đã phát đi tuyên bố chúc mừng tân Ngoại trưởng và khẳng định ông Pompeo là người “sẽ luôn luôn đặt lợi ích của Mỹ lên trên hết”.

“Việc có được sự cống hiến của một nhân vật rất tài năng, đầy năng lượng và thông minh như Mike để dẫn dắt Bộ Ngoại giao [Mỹ] sẽ là một tài sản thật khó tưởng tượng cho đất nước của chúng ta tại thời khắc quan trọng này của lịch sử”, ông Trump nói.

Ngay từ trước khi được Thượng viện chính thức xác nhận vai trò Ngoại trưởng, ông Pompeo đã có chuyến công du bí mật tới Bắc Hàn gặp trực tiếp ông Kim Jong-un vào đầu tháng Tư để sắp xếp hội nghị thượng đỉnh Trump – Kim dự kiến diễn ra vào đầu tháng Sáu.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert nói trên Twitter rằng ông Pompeo đã nói với bà rằng ông “rất vui khi đảm nhận vai trò Ngoại trường, hoàn toàn khiêm tốn với trách nhiệm này và mong muốn được làm việc”.

Theo BBC, chưa đầy một giờ đồng hồ sau khi tuyên thệ nhậm chức trước sự chứng kiến của Thẩm phán Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ Samuel Alito, tân Ngoại trưởng Mike Pompeo đã lên máy bay quân sự di chuyển tới Bỉ để dự hội nghị ngoại trưởng NATO.

“Chưa có một Ngoại trưởng [Mỹ] nào trong lịch sử hiện đại đã đi công tác ngay sau khi được chính thức xác nhận chức danh”, bà Nauert nói.

Trước khi bỏ phiếu thông qua, Chủ tịch Ủy ban Đối Ngoại Thượng viện Bob Corker đã mô tả ông Pompeo là “nhân vật hoàn hảo đến vào lúc này và dẫn dắt” các cuộc hội đàm với Bắc Hàn.

Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Sanders đã đăng tweet tiết lộ các bức ảnh ông Pompeo gặp trực tiếp Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-un và nói rằng “ông sẽ đảm trách công việc tuyệt vời”.

Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley cũng đã gửi lời chúc mừng ông Pompeo ngay sau khi Thượng viện bỏ phiếu xác nhận.

Được biết, sau khi tới Brussels, Ngoại trưởng Pompeo cũng sẽ tiếp tục di chuyển tới Israel và dự kiến gặp Thủ tưởng Benjamin Netanyahu tại Jerusalem.

Trong chuyến công du đầu tiên với vai trò Ngoại trưởng Mỹ, ông Pompeo cũng sẽ tới thăm Ả Rập Saudi và Jordan để “thảo luận các vấn đề quốc tế quan trọng và song phương”.

Nền tảng học vấn và nghề nghiệp

Khi đề cử ông Pompeo giữ chức Ngoại trưởng, Tổng thống Trump đã giới thiệu cựu giám đốc CIA đã tốt nghiệp Học viện Quân sự Mỹ tại West Point và “đã phục vụ xuất sắc cho quân đội Mỹ”.

Theo tiểu sử ghi tại CIA, ông Pompeo là cựu sĩ quan kỵ binh, đã từng tuần tra tại Bức tường Berlin trước khi nó sụp đổ vào năm 1989. Ông Pompeo tham gia quân đội từ năm 1986 tới năm 1991, sau đó ông nhận bằng cử nhân luật tại Đại học Havard vào năm 1994.

Sau khi tốt nghiệp, Pompeo khởi nghiệp tại Thayer Aerospace – một công ty cơ khí chuyên dụng được cho là có sự hậu thuẫn của các ông David và Charles Koch, những chính trị gia có quan điểm bảo thủ. Ông Pompeo đã giữ vai trò giám đốc điều hành tại Thayer Aerospace hơn 10 năm.

Tạp chí Wichita Business Journal đã khen ngợi Pompeo và Thayer về việc đảm bảo hợp đồng trị giá 124 triệu USD với Vought Aircraft Industries vào năm 2000. Tạp chí này nói rằng Thayer là “tấm gương tuyệt vời về tinh thần kinh doanh, góp phần thúc đẩy nền kinh tế Wichita”.

Theo tạp chí Wichita Business Journal, ông Pompeo đã rời khỏi Thayer vào năm 2006.

Ông Pompeo sau đó đã trở thành Chủ tịch của Sentry International, một công ty bán thiết bị cho các mỏ dầu và các nhà máy sản xuất. Ông đã lập gia đình và có một cậu con trai.

Sự nghiệp chính trị

Là đảng viên Đảng Cộng hòa, ông Pompeo là dân biểu đại diện cho Kansas từ tháng 1/2011 tới tháng 1/2017, thời điểm tuyên thệ nhậm chức giám đốc CIA.

Trong thời gian tại Quốc hội, ông Pompeo là thành viên của Ủy ban Benghazi của Hạ viện, đã điều tra vụ Hoa Kỳ tấn công Lybia vào năm 2012. Ủy ban này đã chỉ trích mạnh mẽ chính quyền Obama – đặc biệt là cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton – về việc thực hiện vụ tấn công và hậu quả của nó.

Ông Pompeo đã gọi bà Clinton là “đáng trách về mặt đạo đức”.

Ngoài ra, ông Pompeo thường xuyên lên án thỏa thuận hạt nhân của chính quyền Obama ký với Iran, theo đó cho phép dỡ bỏ các chế tài Iran để nước này dừng chương trình vũ khí hạt nhân.

Vào ngày 23/1/2017, ông Pomepo được Thượng viện xác nhận giữ chức giám đốc CIA với 66 phiếu thuận, 32 phiếu chống và hai Thượng nghị sĩ Dân chủ Richard Blumenthal và Chris Murphy cùng của bang Connecticut không bỏ phiếu.

Thượng nghị sĩ Rand Paul của bang Kentucky khi đó là nghị sĩ Cộng hòa duy nhất bỏ phiếu chống lại ông Pompeo. Tại thời điểm đó, ông Rand Paul nói với Fox News rằng ông lo ngại “mong muốn an ninh của ông Pompeo sẽ vượt qua sự bảo vệ tự do của ông”.

Vào ngày 13/3/2018, Nhà Trắng đã thông báo chỉ định ông Pompeo giữ chức Ngoại trưởng Mỹ thay ông Rex Tillerson.

“Trong vai trò giám đốc CIA, Mike đã nhận được lời khen ngợi của các thành viên trong cả hai đảng do đã tăng cường thu thập thông tin tình báo, hiện đại hóa khả năng phòng thủ và tấn công của chúng ta, và xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với bạn hữu và đồng minh trong cộng đồng tình báo quốc tế”, ông Trump nói khi chỉ định ông Pompeo giữ chức Ngoại trưởng.

Yên Sơn (T/h)

Xem thêm: