Mỹ, Trung nối lại đối thoại ngoại giao, an ninh đã bị hoãn tháng Mười

Bộ Ngoại giao Mỹ hôm thứ Hai (5/11) phát đi thông báo cho biết Mỹ và Trung Quốc sẽ tổ chức đối thoại ngoại giao và an ninh vào thứ Sáu (9/11) tại Washington D.C. Cuộc đối thoại cấp cao Mỹ – Trung này dự kiến diễn ra vào tháng Mười ở Bắc Kinh, nhưng đã bị hoãn lại do hai bên leo thang căng thẳng về thương mại, Đài Loan và Biển Đông.

Embed from Getty Images

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis gặp người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa tại Singapore hôm 18/10.

Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 5/11 nói rằng Ngoại trưởng Mike Pompeo và Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis sẽ họp cùng Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì và Bộ trưởng Quốc phòng Ngụy Phượng Hòa vào ngày 9/11, tại thủ đô Washington D.C.

Trung Quốc cho biết tháng trước hai bên ban đầu đã đồng ý “về mặt nguyên tắc” để tổ chức vòng đàm phán ngoại giao, an ninh lần thứ hai trong tháng Mười, nhưng Bắc Kinh đã hoãn cuộc họp này theo yêu cầu của Washington trong bối cảnh gia tăng căng thẳng về các vấn đề thương mại, Đài Loan và Biển Đông.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cũng đã dự định đàm phán với người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa trong tháng Mười, nhưng kế hoạch này đã bị hủy bỏ sau khi Washington áp đặt chế tài lên một cơ quan trực thuộc Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) vì mua vũ khí của Nga vi phạm chế tài Mỹ đang áp lên Moscow.

Sau đó, vào ngày 18/10, ông Mattis đã gặp ông Ngụy tại Singapore bên lề diễn đàn an ninh ASEAN và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói với người đồng cấp Trung Quốc rằng hai nền kinh tế lớn nhất thế giới cần làm sâu sắc thêm các mối quan hệ cấp cao để giảm rủi ro xung đột.

Vào đầu tháng này, Tổng thống Donald Trump cũng đã có cuộc điện đàm qua điện thoại với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ông Trump cho biết đã có một cuộc điện đàm tốt đẹp và rất dài với ông Tập, có trọng tâm vào thương mại. “Tôi đã nói chuyện với Chủ tịch Tập ngày hôm qua [1/11]. Họ rất muốn đạt một thỏa thuận,” ông Trump nói.

Trao đổi với báo giới tại Nhà Trắng hôm 2/11, Tổng thống Trump tuyên bố ông đang cân nhắc ký một thỏa thuận với Trung Quốc do các tiến bộ song phương đã đạt được và Trung Quốc đang rất mong muốn đàm phán thương mại với Mỹ.

Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ đạt thỏa thuận với Trung Quốc, và đó sẽ là một thỏa thuận rất công bằng cho tất cả mọi người. Nhưng nó [cũng] sẽ là một thỏa thuận tốt cho Hoa Kỳ”, ông Trump nói.

Ông Trump cho rằng các đòn thuế của Mỹ đã khiến nền kinh tế Trung Quốc bị ảnh hưởng đến mức họ muốn Mỹ thương lượng.

“Tôi biết họ muốn thương lượng. Họ đã bị đánh rất mạnh. Nền kinh tế của họ đang rất rất xấu”.

Theo Dow Jones Market Data Group, chỉ số Shanghai Composite của thị trường chứng khoán Trung Quốc đã giảm 19% trong năm nay.

Cuối tháng Mười Một, ông Trump sẽ gặp riêng ông Tập bên lề hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G20 tại Buenos Aires, Argentina. Tổng thống Mỹ cũng cảnh báo rằng nếu không đạt được một thỏa thuận với Trung Quốc thì Nhà Trắng sẽ đánh thuế lên toàn bộ các sản phẩm nhập khẩu còn lại của Trung Quốc. Tổng thống Mỹ lưu ý rằng nền kinh tế Trung Quốc đã “bị ảnh hưởng rất nặng nề” bởi các sắc thuế trước đó của Mỹ.

“Nếu chúng ta có thể mở cửa Trung Quốc và làm cho nó công bằng, lần đầu tiên từ trước tới giờ – điều này đáng lẽ phải được thực hiện nhiều năm trước bởi các Tổng thống khác nhưng không – tôi rất sẵn lòng làm điều đó. Nhưng Trung Quốc rất muốn đạt một thỏa thuận,” ông Trump khẳng định.

Xuân Thành

Xem thêm: