Ngoại trưởng Pompeo tới Ả Rập Saudi làm việc về vụ nhà báo mất tích

Tổng thống Donald Trump đã cử Ngoại trưởng Mike Pompeo tức tốc tới Riyadh để làm việc với Quốc vương và Thái tử Salman về vụ nhà báo Jamal Khashoggi mất tích hồi đầu tháng 10 sau khi vào Lãnh sự quán Ả Rập Saudi tại Thổ Nhĩ Kỳ. Các nhà lãnh đạo Ả Rập Saudi đã đồng ý với Ngoại trưởng Pompeo về việc cần thiết phải thực hiện cuộc điều tra nhanh chóng và toàn diện về sự biến mất bất thường của nhà báo bất đồng chính kiến với Riyadh.

Embed from Getty Images

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hội đàm với Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman tại Riyadh hôm 16/10. 

Ngoại trưởng Pompeo đã tới Riyadh vào ngày 16/10 và trực tiếp hội đàm với Quốc vương và Thái tử Salman về trường hợp nhà báo Khashoggi.

Ông Jamal Khashoggi là công dân Mỹ, nhà báo của tờ Washington Post, được cho là đã gia nhập tổ chức Anh em Hồi giáo vào năm 1970. Trong các bài viết trên Washington Post vào mùa hè này, ông Khashoggi ủng hộ mạnh mẽ phong trào Anh em Hồi giáo. Trong khi, tổ chức này bị Canada, Nga, Ả Rập Saudi và một số nước khác liệt vào danh sách các nhóm khủng bố.

Ông Khashoggi được cho là đã vào Lãnh sự quán Ả Rập Saudi tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 2/10 và sau đó không còn xuất hiện nữa. Các phương tiện truyền thông Mỹ và quốc tế dẫn các nguồn tin chưa xác thực cáo buộc rằng ông Khashoggi đã bị sát hại theo lệnh của Thái tử Mohammed bin Salman. Thái tử Salman và các quan chức Ả Rập Saudi đã lên tiếng phủ nhận điều này.

Thông tin với báo giới về cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Pompeo và các quan chức Ả Rập Saudi, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert cho biết: “Ngoại trưởng đã nhắc lại quan ngại của Tổng thống [Trump] về sự biến mất của ông Jamal Khashoggi, cũng như mong muốn của Tổng thống trong việc xác định điều gì đã xảy ra. Ngoại trưởng Mỹ và Thái Tử Ả Rập Saudi đã đồng ý về tầm quan trọng của một cuộc điều tra kỹ lưỡng, minh bạch và kịp thời để đưa ra câu trả lời”.

Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Trump, Thái tử Salman “hoàn toàn phủ nhận bất kỳ hiểu biết nào về những gì đã xảy ra tại Lãnh sự quán tại Thổ Nhĩ Kỳ”, ông Trump viết trên Twitter. Tổng thống Mỹ nói thêm rằng: “Ông [Salman] ngồi cạnh Ngoại trưởng Mike Pompeo trong cuộc điện đàm và đã nói với tôi rằng ông đã bắt đầu và sẽ nhanh chóng mở rộng cuộc điều tra đầy đủ, toàn diện về vấn đề này. Sẽ sớm có câu trả lời”.

Theo Epoch Times, sau khi rời Ả Rập Saudi, Ngoại trưởng Pompeo sẽ tiếp tục tới Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ vào ngày 17/10 để gặp Ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu và đưa ra đề nghị giúp Thổ Nhĩ Kỳ điều tra vụ việc liên quan tới nhà báo Khashoggi.

Trước khi ông Pompeo tới Ankara, các chuyên gia pháp y Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến hành cuộc tìm kiếm dấu vết tại Lãnh sự quán Ả Rập Saudi trong khoảng 9 giờ từ 15/10 tới 16/10. Các điều tra viên đã lấy đi các mẫu đất và một cánh cửa sắt ở khu vườn trong Lãnh sự quán.

Epoch Times, dẫn theo nguồn tin từ một quan chức an ninh Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết cuộc tìm kiếm chưa thể đưa ra kết luận ông Khashoggi đã bị giết tại Lãnh sự quán.

Vị quan chức này nói thêm rằng: “Tuy nhiên, có một vài phát hiện và sẽ làm việc trên các phát hiện này”. Người này nói rằng Lãnh sự quán đã quét lại sơn sau thời điểm ông Khashoggi mất tích tại đây và cho rằng sơn có thể phá hủy một số bằng chứng, nhưng cũng khẳng định: “Các bằng chứng chưa thể bị phá hủy hoàn toàn và đội [điều tra] sẽ tiếp tục làm việc về những điều này”.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan trong một tuyên bố gần đây cũng cáo buộc rằng nhiều phần của Lãnh sự quán đã được sơn lại từ sau sự biến mất của ông Khashoggi.

“Cuộc điều tra đang tìm kiếm những thứ như chất độc và những chất này có thể đã bị sơn phủ lên”, ông Erdogan nói với báo giới.

Tổng thống Trump đã đe dọa sẽ áp đặt trừng phạt nếu cuộc điều tra phát hiện rằng ông Khashoggi đã bị giết hại, nhưng cho đến nay ông Trump vẫn bác bỏ việc hủy các hợp đồng bán vũ khí trị giá hàng trăm tỷ USD cho Ả Rập Saudi.

Ả Rập Saudi là nước sản xuất dầu mỏ lớn nhất thế giới, cũng là nhà nhập khẩu vũ khí hàng đầu của phương Tây và là đồng minh quan trọng của Mỹ chống lại Iran.

Mối quan hệ giữa Mỹ và Ả Rập Saudi đã được cải thiện đáng kể từ khi ông Trump bước vào nhiệm sở hồi cuối tháng 1/2017. Chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông Trump là tới thủ đô Riyadh của Ả Rập Saudi và tại đây ông Trump đã mang về cho nước Mỹ các bản hợp đồng bán vũ khí trị giá khoảng 110 tỷ USD. Thái tử Mohammed bin Salman được cho là có mối quan hệ gần gũi với ông Jared Kushner – con rể và cũng là cố vấn của Tổng thống Trump.

Ả Rập Saudi phủ nhận việc liên quan tới vụ việc nhà báo Khashoggi mất tích tại Thổ Nhĩ Kỳ và tuyên bố rằng họ sẽ trả đũa trước bất cứ áp lực hay biện pháp trừng phạt nào.

Xuân Thành

Xem thêm: