Tổng hợp các bản tin về những câu chuyện thời sự quan trọng liên quan đến luật di trú đang được bàn luận trên khắp Hoa Kỳ vào ngày 29 tháng 09 năm 2025 (hay ngày 30 tháng 09 năm 2025 tại Việt Nam).
4 người bị truy tố liên bang sau các cuộc biểu tình căng thẳng tại cơ sở giam giữ ICE (Cơ quan Di trú và Hải quan Hoa Kỳ) ở ngoại ô Broadview, Illinois. Ông Paul Ivery bị cáo buộc đã đe dọa một đặc vụ biên giới bằng lời nói: “Tao sẽ giết mày ngay bây giờ. (I’ll (expletive) kill you right now.)” Ngoài ra, ông được cho là đã “giật” mũ bảo hộ của đặc vụ để hạn chế hành động của người này, khiến mũ lệch và lộ cằm của đặc vụ với hơi cay. Ông Ivery bị truy tố các tội danh: hành hung, chống lại, cản trở hoặc can thiệp vào hoạt động của nhân viên liên bang. Ông Hubert Mazur bị cáo buộc đã đấu tay đôi với các nhân viên sau khi bị yêu cầu rút lui khỏi khu vực bảo vệ cơ sở. Trong quá trình đó, ông Mazur nắm tay một đặc vụ và bị đối phó, dẫn đến việc cả hai vật lộn rồi ông Mazur tiếp tục chống cự cho đến khi bị còng tay. Ông Mazur bị cáo buộc tội: cưỡng chế, chống lại, cản trở hoạt động của nhân viên liên bang. Bà Jocelyne Robledo (vợ của Collins) bị cáo buộc đã từ chối lệnh rút lui và dùng lực đẩy lại với các nhân viên, gây ra xô xát. Khi bị khám xét, bà Robledo được cho là mang theo một khẩu súng bán tự động 9 mm đã lên đạn, thắt ở vòng eo của bà. Ông Ray Collins (chồng của bà Robledo), theo cáo trạng, khi thấy vợ mình đối đầu với lực lượng, Collins tiến đến và “xông vào” các nhân viên. Ông này bị cáo buộc chống cự và làm bị thương ngón tay cái của một đặc vụ thuộc Cục Rượu, Thuốc lá, Vũ khí và Chất nổ (ATF). Khi bị bắt, ông Collins cũng được cho là mang theo một khẩu súng bán tự động 9 mm đã lên đạn tại vòng eo của mình. Ngoài ra, Cơ quan An ninh Nội địa (DHS) công bố rằng họ phát hiện một thiết bị nổ nào đó gần cơ sở ICE vào tối hôm biểu tình. Nạn nhân được xác định là Norlan Guzman-Fuentes, 37 tuổi, người El Salvador. Ông Guzman đang bị giam giữ tại trụ sở ICE (Cơ quan Thi hành Di trú và Hải quan Mỹ) tại Dallas khi một tay súng bắn tỉa mở cuộc tấn công vào cơ sở này. Ông Guzman trước đó đã bị bắt ở Dallas vào ngày 25 tháng 8 vì cáo buộc tội tấn công nghiêm trọng với vũ khí chết ngườ”, và có lệnh bắt giữ di trú. Tuy nhiên, cáo buộc về tội tấn công với vũ khí chết người đã bị bãi bỏ vào ngày 10 tháng 9 trước khi vụ nổ súng xảy ra. Hồ sơ tội phạm của Guzman cho thấy từ năm 2012 ông đã từng bị bắt ở Palm Beach County, Florida về các cáo buộc như sử dụng vũ khí, gây rối, và bạo lực (battery). Đặc biệt, có hai người khác bị thương nặng, nhưng theo báo cáo không có nhân viên ICE nào bị thương. Ông Ian Roberts, Giám đốc học khu Des Moines (Iowa) — học khu lớn nhất tiểu bang — bị Cơ quan Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) bắt giữ với cáo buộc ông đang sống và làm việc bất hợp pháp tại Hoa Kỳ. Ngày thứ Hai sau khi bị bắt, cơ quan quản lý giáo dục Iowa (Iowa Board of Educational Examiners) ra quyết định thu hồi giấy phép hành nghề của Roberts, vì cho rằng ông không còn hiện diện hợp pháp tại Hoa Kỳ. Thư từ của ban xét duyệt cấp tiểu bang nhấn mạnh: Roberts không đủ điều kiện giữ Chứng chỉ hành nghề Giám đốc Học khu (superintendent license) khi ông không còn hiện diện hợp pháp tại Hoa Kỳ. Sau khi giấy phép bị thu hồi, ban giám hiệu đã đặt ông Roberts vào diện nghỉ hành chính có lương (paid administrative leave). Họ cũng sẽ xem xét chuyển sang nghỉ không lương vì việc mất giấy phép khiến ông không còn hợp pháp để giữ chức vụ. Ban lãnh đạo học khu nói rằng họ sẽ tiếp tục đánh giá, xét các thông tin mới để quyết định hướng giải quyết tiếp theo. Tiểu bang Illinois có luật gọi là TRUST Act (ban hành 2017) và Illinois Way Forward Act (2021) – các đạo luật này hạn chế việc các cơ quan thực thi pháp luật cấp tiểu bang và địa phương (như các sheriff) phối hợp với Cơ quan Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) trong các hành vi thi hành lệnh nhập cư dân sự. Theo luật, nếu không có trát tòa án hình sự liên bang hoặc lệnh tòa án, các nhân viên thực thi pháp luật không được giữ người cho ICE, cho phép ICE truy cập nhà tù địa phương, hoặc chia sẻ dữ liệu không công khai liên quan đến người bị giam giữ. Một số nhân viên cho rằng luật hạn chế này gây khó khăn cho việc phối hợp giữa các cấp thực thi pháp luật trong các vụ việc nghiêm trọng, đặc biệt nếu liên quan đến tội phạm nghiêm trọng. Có ý kiến lo ngại về an toàn: nếu ICE không thể nhận người từ nhà tù địa phương, họ có thể phải đi “tìm” người trong cộng đồng, dễ gây rủi ro hơn. Một số nhân viên mong muốn luật này được sửa đổi hoặc bãi bỏ để họ có thể hỗ trợ ICE hợp pháp trong những trường hợp mà họ cho là quan trọng về an ninh công cộng. Ngược lại, các nhóm ủng hộ quyền của người nhập cư (ví dụ ACLU Illinois, Illinois Coalition for Immigrant and Refugee Rights) lo ngại rằng nếu các nhân viên thực thi pháp luật hợp tác với ICE thì người dân nhập cư sẽ e ngại báo cáo tội phạm hay hợp tác với cảnh sát địa phương, làm tổn hại an ninh cộng đồng. Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) đã công bố hình ảnh những khẩu súng bị tịch thu từ những người biểu tình chống ICE (Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan) ở Chicago. DHS cho biết họ khởi kiện điều tra sau khi phát hiện có vẻ như một thiết bị nổ gần cơ sở giam giữ ICE tại Chicago.Theo thông báo của DHS: 11 kẻ bạo loạn đã bị bắt vào đêm đó ở Chicago ngay sát hàng rào của cơ sở giam giữ ICE. Đây là hai khẩu súng đã bị tịch thu từ những kẻ bạo loạn. Trong cuộc đụng độ này, lực lượng liên bang đã buộc phải sử dụng pepper balls (bi đâm hơi cay) và hơi cay để giải tán đám đông. Các cuộc biểu tình diễn ra khi khoảng 50 người biểu tình tụ tập trước trung tâm của ICE ở Broadview, ngoại ô Chicago. Trong số đó, có ít nhất một người bị bắt mang theo súng. Vào ngày 19 tháng 9 năm 2025, tại Jersey City và Princeton, bang New Jersey, Hoa Kỳ. ICE đã bắt giữ 9 công dân Chile. Lý do bắt giữ: (1) Những người này nhập cảnh hợp pháp vào Mỹ, nhưng vi phạm điều kiện nhập cảnh — cụ thể là ở lại quá hạn visa. (2) Họ có lịch sử phạm tội khá nặng về trộm cắp và các hành vi liên quan, trải qua nhiều tiểu bang. Đặc biệt, họ được cho là có liên kết với các “South American Theft Groups” (các tổ chức trộm cắp xuyên quốc gia Nam Mỹ), vốn hoạt động trong nhiều bang và chuyên thực hiện các vụ trộm cao cấp, đột nhập vào nhà dân và doanh nghiệp. ICE nhấn mạnh cam kết ngăn chặn những người nước ngoài nhập cảnh ngắn hạn nhưng đã phạm tội tại Mỹ lợi dụng hệ thống nhập cư để gây hại cho cộng đồng. FBI Newark cho biết họ tiếp tục phối hợp với ICE qua lực lượng đặc nhiệm liên bang để xác định và phá vỡ các tổ chức trộm cắp Nam Mỹ nhắm vào các khu vực của New Jersey. Bà Tricia McLaughlin, Thứ trưởng Bộ An ninh Nội địa (DHS) kiêm Phụ trách Truyền thông, trong cuộc phỏng vấn với tờ Newsmax, cho biết các cuộc biểu tình nhắm vào các cơ sở ICE (Cục Di trú & Hải quan Hoa Kỳ) đang trở nên chuyên nghiệp và phối hợp hơn, không còn là các cuộc tụ tập ngẫu nhiên. Bà nhấn mạnh rằng chính phủ liên bang đang theo dõi dòng tiền (following the money) để tìm ra ai là người tài trợ cho những hoạt động biểu tình này. DHS, Bộ Tài chính, Cơ quan Điều tra An ninh Nội địa và FBI phối hợp để truy vết nguồn tài trợ. Ngoài ra, bà McLaughlin cảnh báo công luận phải hiểu rõ ai đang bị giam giữ trong các cơ sở ICE, nêu ra rằng trong đó có“những người buôn ma túy, nghi phạm khủng bố, thành viên băng đảng MS-13, kẻ ấu dâm… những kẻ thuộc loại tồi tệ nhất — và đặt câu hỏi vì sao những người này lại bị phản đối khi họ đang bị cách ly trong các cơ sở xử lý di trú. Bà McLaughlin cũng cho rằng các cuộc biểu tình đã chuyển từ hòa bình sang hỗn loạn và bạo lực, với việc lực lượng liên bang bị tấn công, xe cộ bị chặn, và hoạt động bị cản trở. Bà nói rằng khi lực lượng thực thi pháp luật bị hành hung hoặc bị cản trở, họ sẽ áp dụng các biện pháp cần thiết để đáp trả. TT. Trump: Sẽ áp thuế 100% đối với các bộ phim quay ở nước ngoài
