Khi chương trình làm vườn “Bí mật của khu vườn” (Garden Secrets) của BBC được phát sóng ở Triều Tiên cách đây vài ngày, chiếc quần jean mà người dẫn chương trình Alan Titchmarsh mặc đã được làm mờ đi.

Trieu Tien
​​Truyền hình Triều Tiên làm mờ chiếc quần jean mà người dẫn chương trình BBC mặc để che giấu biểu tượng “chủ nghĩa đế quốc Mỹ”. (Ảnh chụp màn hình trên truyền hình Triều Tiên)

Theo báo The Guardian hôm 25/3 đưa tin, Triều Tiên đã phát sóng chương trình làm vườn “Bí mật của khu vườn” của BBC, trong đó chiếu cảnh Alan Titchmarsh quỳ gối trong sân và giới thiệu các phương pháp trồng cây, phần quần anh đang mặc bị làm mờ đi. Tuy nhiên, chiếc quần xanh vẫn lộ rõ, không khó để nhận ra anh ấy đang mặc một chiếc quần jean.

Theo phân tích, việc kiểm duyệt quần jean của Triều Tiên bắt đầu từ thời lãnh đạo Kim Jong Il, và việc này bị cáo buộc là một phần trong chiến dịch chống lại “văn hóa xấu của phương Tây“.

Theo trang tin NK News, có trụ sở chính tại Seoul, Hàn Quốc, chuyên cung cấp tin tức cũng như phân tích về Triều Tiên, Triều Tiên coi quần jean là biểu tượng của chủ nghĩa đế quốc Mỹ và nghiêm cấm người dân mặc quần jean.

Tuy nhiên, lệnh cấm trước đó chưa áp dụng với khách du lịch phương Tây đến thăm Triều Tiên nên quần jeans bị làm mờ xuất hiện khá “bất thường” trong những lần phát lại trên truyền hình. Chuyên gia về Triều Tiên Peter Ward cho biết, trong nhiều năm, Chính phủ Triều Tiên đã cho phép khách du lịch mặc hầu hết mọi loại trang phục kiểu phương Tây.

Tờ “Nhật báo Trung ương” (JoongAng Ilbo) của Hàn Quốc nêu trong các báo cáo liên quan rằng trong những năm gần đây, Triều Tiên tiếp tục tăng cường đàn áp ảnh hưởng văn hóa nước ngoài; đồng thời, Ủy viên Hội đồng Nhà nước Triều Tiên Kim Jong-un cũng nhấn mạnh rằng “văn hóa tư sản”“hành vi chống chủ nghĩa xã hội” là một loại vũ khí được các nước tư bản sử dụng để làm suy yếu Triều Tiên.

Ông Nam Sung-wook, giáo sư nghiên cứu về Triều Tiên tại Đại học Hàn Quốc ở Seoul, chỉ ra rằng kiểu kiểm duyệt này cho thấy Triều Tiên đang thực hiện nghiêm túc “Luật bài trừ văn hóa và tư tưởng phản động” được thông qua vào năm 2020, và mục đích chính của nó là cấm công dân Triều Tiên bắt chước nước ngoài ở mọi cấp độ, bao gồm cả cách ăn mặc và cách nói, thậm chí cấm mọi người truyền bá, xem hoặc nghe bất kỳ nội dung văn hóa nào được coi là chống chủ nghĩa xã hội. Những vi phạm nhỏ sẽ bị phạt lao động khổ sai nhiều năm, trong khi những vi phạm nghiêm trọng có thể dẫn đến án tử hình.

Vào tháng Hai, trong “Báo cáo về tình trạng kinh tế và xã hội của Triều Tiên” do Bộ Thống nhất Hàn Quốc công bố, một người đào thoát Triều Tiên tiết lộ rằng nếu anh ta mặc quần bó ở Triều Tiên, quần của anh ta sẽ bị xé rách hoặc bị cắt và sẽ bị phạt.

Báo cáo đề cập rằng lệnh cấm quần jean của Triều Tiên bắt đầu từ đầu những năm 1990. Kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, Chính phủ Triều Tiên cho rằng quần jean là biểu tượng của văn hóa phương Tây và đại diện cho chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa cá nhân của Mỹ.

Dưới thời ông Kim Jong Il, Triều Tiên đã áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ văn hóa phương Tây. Ngoài quần jean, các loại quần áo, âm nhạc và phim ảnh phương Tây khác cũng bị cấm. Sau khi ông Kim Jong-un lên nắm quyền, việc kiểm soát văn hóa phương Tây đã được nới lỏng. Ví dụ, ông cho phép người dân Triều Tiên sử dụng điện thoại di động và máy tính, đồng thời cho phép phát sóng các bộ phim và chương trình truyền hình phương Tây ở Triều Tiên. Tuy nhiên, Chính phủ Triều Tiên vẫn cảnh giác với văn hóa phương Tây. Năm 2022, Chính phủ Triều Tiên cấm công dân mặc trang phục “tư bản”, bao gồm quần jean, quần ôm sát chân và áo phông.

Việc phát sóng chương trình đã khiến Titchmarsh trở thành một người nổi tiếng ở Triều Tiên. Anh nói đùa: “Tôi chưa bao giờ nghĩ chương trình của mình sẽ đến được Triều Tiên. Tôi hy vọng thiên nhiên yên bình của nghề làm vườn ở Anh có thể được người dân Triều Tiên chào đón”.

Hiện vẫn chưa rõ bằng cách nào Triều Tiên mua được bản quyền phát sóng chương trình này. NK News cho rằng Triều Tiên thường xuyên phát sóng các tài liệu “trung lập về chính trị” từ nước ngoài, bao gồm các chương trình thể thao, khoa học công nghệ. Tuy nhiên, do Triều Tiên phát triển vũ khí hạt nhân nên bị quốc tế trừng phạt quốc tế, vì vậy chương trình rất có thể là đánh cắp bản quyền.

Bị xử tử bằng 12 phát súng vì bán phim nước ngoài

Theo báo cáo của Daily NK, Triều Tiên đã ban hành “Luật bài trừ văn hóa và tư tưởng phản động” được gọi là “Luật chống làn sóng Hàn Quốc” vào ngày 4/12/2020. Luật này cấm người dân trong nước phổ biến hoặc bán sản phẩm văn hóa đại chúng của các quốc gia như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, bao gồm phim ảnh, phim truyền hình nhiều tập, âm nhạc và khiêu vũ, v.v. Kể từ khi luật chính thức được thực thi, chính quyền Kim Jong-un đã tiến hành trấn áp nghiêm ngặt, đặc biệt là phạm tội liên quan đến nội dung làn sóng Hàn Quốc. Sau khi những người phạm tội bị bắt, ngoài việc bị giam tại trung tâm quản lý, họ còn sẽ bị kết án tùy theo mức độ phạm tội, thậm chí có thể bị kết án tử hình.

Người ta nói rằng một người đàn ông Triều Tiên đã bị xử tử vì bí mật bán phim, phim truyền hình và đĩa nhạc Hàn Quốc. Lãnh đạo Kim Jong-un đã ra lệnh xử tử anh ta, khi đó khoảng 500 người có mặt để xem, thậm chí gia đình người đàn ông này còn bị buộc phải ngồi ở hàng ghế đầu để chứng kiến ​​cảnh hành quyết người thân của mình, quá trình hành quyết có thể nói là vô cùng tàn khốc.

Nguồn tin cho biết, người đàn ông họ Li là kỹ thuật viên trưởng của Ủy ban quản lý nông nghiệp Wonsan (vị trí hướng dẫn kỹ thuật cho các nhà máy, xí nghiệp và trang trại). Theo thông báo, anh bị con gái của đội trưởng tổ tuần tra khu phố báo cáo chính quyền về việc anh đang bí mật bán đĩa CD và ổ USB chứa phim, phim truyền hình và ca nhạc Hàn Quốc. Sau đó anh đã bị bắt.

Khoảng 40 ngày sau khi bị bắt, ngày 25/4/2021, anh bị bắn trước mặt khoảng 500 người, lực lượng thực thi pháp luật đã bắn 12 viên đạn vào Li. Trong số những người có mặt lúc đó có quan chức thành phố Wonsan và gia đình họ cũng như các giáo viên và sinh viên đại học. Gia đình Li thậm chí còn bị buộc phải đứng ở hàng ghế đầu trước đám đông, vợ, con trai và con gái anh đã chứng kiến cảnh hành quyết.

Các nguồn tin tiết lộ rằng sau khi Li bị hành quyết, thi thể của anh được gói trong một túi vải, nhét vào hộp và mang đi. Vợ anh ngất xỉu tại chỗ, 4 người hành hình đưa cô lên xe tải như ném đồ vật, những người hàng xóm nhìn thấy cảnh tượng bi thảm này đều bật khóc, nhưng vì lo lắng sẽ bị buộc tội thông cảm với tư tưởng phản động nên họ chỉ có thể nghiến răng khóc thầm. Có thông tin cho rằng vợ và các con của Li đã bị đưa đến trại tập trung nhà tù chính trị.

Vào tháng 1/2022, một cặp vợ chồng trẻ ở độ tuổi 20 bị hành quyết công khai tại Pyeongseong, tỉnh Nam Pyongan, lúc đó có hàng trăm người chứng kiến ​​toàn bộ quá trình hành quyết.

Hai người này đã bị bắt vì bí mật bán nội dung liên quan đến làn sóng văn hóa Hàn Quốc, dù sau đó được tiết lộ rằng người phụ nữ này là con gái của một giám đốc chính trị ở tỉnh Nam Bình Nhưỡng nhưng họ vẫn không thể thoát khỏi án tử hình do mức độ nghiêm trọng của tội danh, thậm chí còn ảnh hưởng đến con đường làm quan của bố cô.