Ngày 6/10/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump chúc mừng chính trị gia bảo thủ theo đường lối diều hâu của Nhật Bản – Takaichi Sanae, đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do (LDP), và [có thể] trở thành nữ thủ tướng đầu tiên trong lịch sử nước này.

id14610256 EpochImages 4436072602 xl
Ngày 5/10, Tổng thống Trump phát biểu trên tàu sân bay USS Harry S. Truman trong lễ kỷ niệm 250 năm Hải quân Hoa Kỳ. (Ảnh: Madalina Kilroy/Epoch Times)

Ngày 6/10, Tổng thống Trump đăng bài trên mạng xã hội Truth Social, chúc mừng Nhật Bản vừa bầu ra nữ thủ tướng đầu tiên, mặc dù không nêu tên bà Takaichi.

“Đây là tin tuyệt vời cho đất nước tuyệt vời ấy. Xin chúc mừng tất cả!” – ông Trump viết

Ông Trump đánh giá bà Takaichi là một nhân vật “được kính trọng, có trí tuệ và bản lĩnh phi thường”.

Bà Takaichi, một nghị sĩ theo đường lối bảo thủ, đã giành chiến thắng trong cuộc bỏ phiếu chọn lãnh đạo đảng cầm quyền Dân chủ Tự do (LDP) hôm 5/10. Chiến thắng này mở đường để bà trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật.

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent hưởng ứng bài viết của ông Trump. Ông đồng tình với Tổng thống rằng đây quả là một tin vui đáng phấn khởi.

Trong bài đăng của mình, ông Bessent cũng chúc mừng bà Takaichi đắc cử chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do (LDP), sắp trở thành Thủ tướng Nhật Bản.

Ông ca ngợi bà là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, nhà hoạch định chính sách và người giao tiếp xuất sắc, đồng thời khẳng định bà sẽ là đối tác quan trọng trong việc củng cố quan hệ Mỹ – Nhật.

Ông nói thêm, Nhật Bản là đồng minh và bạn bè thân thiết nhất của Mỹ. Chúng tôi mong được hợp tác với bà và nội các mới trong các vấn đề kinh tế và an ninh quốc gia cùng quan tâm.

Bà Sanae Takaichi, 64 tuổi, từng giữ chức Bộ trưởng Kinh tế và An ninh, nổi tiếng với lập trường cứng rắn, nên được cư dân mạng Trung Quốc gọi là “Trump của Nhật Bản.”

Bà đắc cử chủ tịch LDP hôm thứ Bảy (4/10) và gần như chắc chắn sẽ đảm nhiệm chức thủ tướng. Vì được xem là đại diện tiêu biểu của phe bảo thủ diều hâu (bảo lưu và thủ giữ truyền thống) Nhật Bản, việc bà lên nắm quyền được dự đoán sẽ tác động mạnh đến quan hệ Nhật – Trung và ảnh hưởng sâu rộng đến hướng đi của liên minh Nhật – Mỹ.

Kiên quyết đối phó sự bành trướng của Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ)

Từ khi lần đầu được bầu vào Hạ viện năm 1993, bà Takaichi đã duy trì mối quan hệ thân thiết với cố Thủ tướng Shinzo Abe. Sau khi ông Abe trở lại nắm quyền năm 2012, bà từng đảm nhận các vị trí cấp cao như Chủ tịch Ủy ban Chính sách LDP và Bộ trưởng Nội vụ – Truyền thông.

Bà Takaichi có lập trường rất cứng rắn đối với ĐCSTQ, thường xuyên tuyên bố rằng sự bành trướng của Bắc Kinh là mối đe dọa thực tế đối với Nhật Bản. Trong các vấn đề chủ quyền trọng yếu, bà khẳng định nếu có chuyện xảy ra với Đài Loan thì cũng là chuyện của Nhật Bản, và chủ trương tăng cường hiện diện quân sự–hành chính của Nhật tại Biển Hoa Đông và eo biển Đài Loan.

Ngoài ra, bà còn kêu gọi hạn chế đầu tư và mua lại công nghệ của Trung Quốc tại Nhật, thúc đẩy ban hành luật nhằm củng cố an ninh kinh tế quốc gia và đóng vai trò then chốt trong việc tách rời chuỗi công nghệ Nhật–Trung.

Liên minh Nhật–Mỹ chuyển hướng: Tăng cường hợp tác, cùng đối kháng ĐCSTQ

Trọng tâm chính sách của bà Takaichi là “răn đe bằng sức mạnh”, khác biệt rõ với các chính trị gia truyền thống của Nhật Bản, điều này sẽ thúc đẩy quá trình tái định hình liên minh Nhật–Mỹ.

Thứ nhất, bà đề xuất sửa đổi Hiến pháp hòa bình để biến Lực lượng Phòng vệ thành “Quân đội Quốc phòng” thực thụ. Thứ hai, bà muốn nâng ngân sách quốc phòng lên mức 2% GDP và phát triển vũ khí tấn công tầm xa có khả năng phản công.

Bà khẳng định mục tiêu của mình là làm cho các cuộc tập trận và triển khai chiến lược quân sự chung Mỹ–Nhật diễn ra thường xuyên hơn, nhằm biến hoạt động răn đe ĐCSTQ ở khu vực Ấn Độ–Thái Bình Dương thành thường trực.

Điều này cho thấy dưới sự lãnh đạo của bà Takaichi, Nhật Bản sẽ chuyển từ thế phòng thủ bị động sang vai trò chủ động, tích cực hơn trong cấu trúc an ninh khu vực. Nhờ đó, Mỹ sẽ giảm bớt gánh nặng an ninh, còn liên minh Nhật–Mỹ sẽ trở nên thực chất và hiệu quả hơn trong việc kiềm chế sự bành trướng của ĐCSTQ.

Trong bài viết ngày 1/10, bà Takaichi khẳng định rằng nếu trúng cử, bà sẽ tiến hành “đối thoại vững chắc và thẳng thắn” với lãnh đạo ĐCSTQ về vấn đề Đài Loan, gọi Đài Loan là “người bạn quý giá của Nhật Bản” và bày tỏ mong muốn “làm sâu sắc hơn các mối quan hệ phi chính thức giữa hai bên.”

Cuộc bỏ phiếu bầu tân thủ tướng Nhật dự kiến sẽ diễn ra tại kỳ họp bất thường của Quốc hội vào ngày 15/10 tới. Giới quan sát đánh giá khả năng bà Takaichi đắc cử gần như chắc chắn.

Về quan hệ Mỹ-Nhật, ông Trump từng nhiều lần nhắc đến mối quan hệ thân thiết với Nhật, đặc biệt với cố Thủ tướng Shinzo Abe, người giữ vai trò quan trọng trong nhiệm kỳ đầu của chủ nhân Nhà Trắng.

Gần đây, hai nước cũng đạt được thỏa thuận thương mại, bao gồm mức thuế 15% đối với hàng hóa Nhật.

Bình Minh (t/h)