Venezuela thả 10 công dân Mỹ trong 1 thỏa thuận

Mấu chốt của thỏa thuận này là hơn 250 người di cư Venezuela được El Salvador trả tự do, những người này đã bị giam giữ sau khi El Salvador đồng ý nhận khoản thanh toán 6 triệu USD từ chính quyền Trump vào tháng Ba để giam giữ họ trong một nhà tù khét tiếng tại El Salvador.

Thỏa thuận này đã ngay lập tức vấp phải phản ứng dữ dội khi ông Trump viện dẫn một đạo luật thời chiến từ thế kỷ 18 – Đạo luật về Người nước ngoài là kẻ thù (Alien Enemies Act) – để nhanh chóng trục xuất những người mà chính quyền ông cáo buộc là thành viên của băng đảng đường phố bạo lực Tren de Aragua. Tuy nhiên, chính quyền không đưa ra bằng chứng cụ thể nào để hỗ trợ cho các cáo buộc này.

Những người Venezuela này đã bị giam giữ trong một siêu nhà tù có tên là Trung tâm Giam giữ Khủng bố (CECOT), được xây dựng nhằm giam giữ các thành viên băng đảng bị tình nghi trong cuộc chiến chống băng đảng của Tổng thống Bukele tại El Salvador. Các tổ chức nhân quyền đã ghi nhận hàng trăm trường hợp tử vong và tra tấn trong nhà tù này.

Trong số những người Mỹ được trả tự do vào thứ Sáu có Lucas Hunter, 37 tuổi, người mà gia đình cho biết đã bị lính biên phòng Venezuela bắt cóc vào tháng Giêng khi anh đang đi nghỉ ở Colombia.

“Chúng tôi không thể chờ đợi để gặp lại anh ấy và giúp anh ấy hồi phục sau biến cố kinh hoàng này”, em gái của anh, Sophie Hunter, chia sẻ.

Việc trả tự do cho những người Venezuela là một chiến thắng vô giá đối với Tổng thống Maduro khi ông đang nỗ lực khẳng định vị thế tổng thống bất chấp bằng chứng đáng tin cậy cho thấy ông đã thất bại trong cuộc bầu cử năm ngoái. Vốn luôn bị cáo buộc vi phạm nhân quyền, Maduro đã lợi dụng việc giam giữ những người này ở El Salvador trong nhiều tháng để gây sức ép với chính phủ Hoa Kỳ, buộc ngay cả một số đối thủ chính trị mạnh mẽ nhất của ông cũng phải đồng tình với lời lên án của ông về cách đối xử với người di cư.

Sự trở về của những người di cư sẽ cho phép ông Maduro tái khẳng định sự ủng hộ trong nhóm cử tri đang ngày càng thu hẹp của mình, đồng thời chứng minh rằng ngay cả khi chính quyền Trump và các quốc gia khác coi ông là một tổng thống bất hợp pháp , ông vẫn nắm quyền vững chắc.

Việc công bố tài liệu này diễn ra chỉ một tuần sau khi Bộ Ngoại giao tái khẳng định chính sách xa lánh các quan chức chính phủ Maduro và chỉ công nhận Quốc hội được bầu năm 2015 là chính phủ hợp pháp của đất nước. Được ký bởi Rubio, bức điện tín cho biết các quan chức Hoa Kỳ được tự do gặp gỡ và thảo luận với các thành viên Quốc hội “nhưng không được phép tiếp xúc với đại diện của chế độ Maduro trừ khi được Bộ Ngoại giao cho phép”.

Chính quyền Venezuela đã bắt giữ gần chục công dân Hoa Kỳ vào nửa cuối năm 2024 và cáo buộc họ có liên quan đến các âm mưu gây bất ổn đất nước.

“Chúng tôi đã cầu nguyện cho ngày này gần một năm nay. Anh trai tôi là một người vô tội bị chính quyền Maduro lợi dụng làm quân cờ chính trị”, Christian Casteneda, người có anh trai là Wilbert, một lính đặc nhiệm SEAL của Hải quân, bị bắt tại phòng khách sạn ở Caracas năm ngoái, cho biết trong một tuyên bố.

Global Reach, một tổ chức phi lợi nhuận đã vận động trả tự do cho ông và một số người Mỹ khác, cho biết các quan chức Venezuela ban đầu đã vu cáo ông có liên quan đến một cuộc đảo chính nhưng sau đó đã rút lại tuyên bố đó.

Những người Mỹ này nằm trong số hàng chục người, bao gồm các nhà hoạt động, thành viên phe đối lập và lãnh đạo công đoàn, bị chính phủ Venezuela bắt giữ trong chiến dịch tàn bạo nhằm đàn áp những người bất đồng chính kiến trong 11 tháng kể từ khi Maduro tuyên bố giành chiến thắng trong cuộc bầu cử lại.

Chính phủ Hoa Kỳ, cùng với một số quốc gia phương Tây khác, không công nhận tuyên bố chiến thắng của Maduro và thay vào đó chỉ ra các bảng thống kê do liên minh đối lập thu thập cho thấy ứng cử viên của họ, Edmundo González , đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng 7 năm 2024 với tỷ lệ hơn 2:1.

Tranh cãi về kết quả đã dẫn đến các cuộc biểu tình ngay lập tức, và chính phủ đã phản ứng bằng cách bắt giữ hơn 2.000 người, chủ yếu là thanh niên nghèo. González đã trốn sang Tây Ban Nha lưu vong để tránh bị bắt.

Mặc dù Hoa Kỳ không công nhận ông Maduro là tổng thống hợp pháp tuy nhiên hai chính phủ vẫn thực hiện các cuộc trao đổi gần đây.

Vào tháng 5, Venezuela đã trả tự do cho một cựu chiến binh Không quân Hoa Kỳ sau khoảng 6 tháng bị giam giữ. Gia đình Scott St. Clair cho biết chuyên gia ngôn ngữ này, người đã phục vụ 4 nhiệm kỳ ở Afghanistan, đã đến Nam Mỹ để điều trị chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương.

ông St. Clair đã được bàn giao cho Richard Grenell, đặc phái viên của Trump về các nhiệm vụ đặc biệt, trong một cuộc họp trên một hòn đảo Caribe.

Ba tháng trước đó, 6 người Mỹ khác mà chính phủ Hoa Kỳ coi là bị giam giữ sai trái ở Venezuela đã được thả sau khi ông Grenell gặp ông Maduro tại dinh tổng thống.

Trong cuộc họp tại thủ đô Caracas của Venezuela, đặc phái Grenell đã thúc giục ông Maduro tiếp nhận lại những người di cư bị trục xuất đã phạm tội ở Hoa Kỳ. Hàng trăm người Venezuela đã bị trục xuất về nước, nhưng hơn 200 người bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ đã bị giam giữ kể từ giữa tháng 3 tại nhà tù ở El Salvador.

Luật sư ít có cơ hội tiếp cận những người trong tù, nơi được canh gác nghiêm ngặt, và thông tin bị khóa chặt, ngoại trừ những video tuyên truyền của nhà nước được sản xuất rầm rộ cho thấy những người đàn ông xăm mình bị nhốt sau song sắt.

Kết quả là, các nhóm nhân quyền nổi tiếng và luật sư làm việc với người Venezuela trong các vụ kiện có rất ít thông tin về hoạt động của họ cho đến khi họ lên máy bay.