Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các khối ngành Kinh tế – Kỹ thuật (Bộ KH&CN) – ông Trịnh Thanh Hùng giải thích rằng việc Bộ này đăng tin kit xét nghiệm COVID-19 của Công ty Việt Á được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chấp thuận là do “sơ suất chưa xem xét kỹ lưỡng thông tin phản hồi của WHO”. 

pham quocviet
Ông Phan Quốc Việt (trái) trong buổi họp báo giới thiệu bộ kit của Công ty Việt Á tại Bộ KH&CN ngày 5/3/2020. (Ảnh: baochinhphu.vn)

Ngày 20/12, lần đầu tiên một Bộ thuộc Chính phủ Việt Nam bị báo chí nhà nước đồng loạt chỉ trích vì đã đăng thông tin sai lệch rằng WHO đã chấp thuận bộ kit xét nghiệm COVID-19 do Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á (sau đây gọi là Công ty Việt Á) sản xuất.

Ngày 26/4/2020, trang web của Bộ KH&CN công bố thông tin: “Bộ KIT xét nghiệm COVID-19 của Việt Nam sản xuất vừa được Tổ chức Y tế thế giới chấp thuận”.

Bộ này cho hay: “Ngày 24/4, Tổ chức Y tế Thế giới đã chấp thuận bộ KIT xét nghiệm COVID-19 của Việt Nam do Bộ Khoa học và Công nghệ giao cho Học viện Quân y và Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á phối hợp nghiên cứu và sản xuất.”

“WHO đã đánh giá bộ KIT LightPower iVA SARS-CoV-2 1st RT-rPCR do Công ty Việt Á sản xuất theo Quy trình Danh sách Sử dụng khẩn cấp (EUL) và cấp mã số EUL 0524-210-00”.

Tuy nhiên, một ngày sau khi Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Việt Á – ông Phan Quốc Việt bị bắt, báo chí nhà nước đồng loạt chỉ ra WHO đã không phê duyệt bộ kit xét nghiệm của Công ty Việt Á.

bo kh cn go bai
Bản tin đăng ngày 26/4/2020 của Bộ KH&CN rằng “WHO đã chấp thuận bộ kit do Công ty Việt Á sản xuất”. (Ảnh chụp màn hình/most.gov.vn)

Các báo đăng bản thông báo của WHO vào tháng 10/2020, rằng KIT LightPower iVA SARS-CoV-2 1st RT-rPCR do Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á sản xuất “không đủ điều kiện để WHO thu mua”. 

Trên trang web của WHO, kit xét nghiệm của Công ty Việt Á có tên trong Danh sách “SARS‐CoV‐2 IVDs: sản phẩm không được chấp thuận cho EUL” cập nhật ngày 10/12/2021.

Trong ngày 20/12, bản tin của Bộ KH&CN bị gỡ không kèm thông báo. Theo Tuổi Trẻ, vào tháng 4/2020 (thời điểm đăng bản tin trên), Bộ KH&CN đã loan tải thông tin “WHO đã đánh giá bộ kit do Công ty Việt Á sản xuất theo quy trình danh sách khẩn cấp (EUL) và cấp mã số EUL 0524-210-00” qua các thông cáo báo chí chính thức, thông tin chính thức và phát ngôn chính thức tại các cuộc họp.

bo kh cn go bai 0
Các bản tin về việc bộ kit xét nghiệm của Công ty Việt Á được Bộ Y tế Anh cấp giấy chứng nhận và WHO công nhận đều đã bị gỡ bỏ trên trang web của Bộ KH&CN. (Ảnh chụp màn hình/most.gov.vn):

Cuối ngày 20/12, báo Dân Việt cho hay trao đổi về việc gỡ bỏ toàn bộ thông tin công bố về kit xét nghiệm của Công ty Việt Á trên trang web, ông Trịnh Thanh Hùng, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các khối ngành Kinh tế – Kỹ thuật (Bộ KH&CN) nói rằng Bộ này sơ suất trong việc xem xét thông tin phản hồi của WHO về bộ kit xét nghiệm của Công ty Việt Á.

Ông Hùng cho hay WHO mới chỉ chấp thuận đưa bộ kit test của Công ty Việt Á vào quy trình đánh giá xem xét sử dụng chứ không phải “chấp thuận sử dụng”. “Đây là sơ suất của Bộ KH&CN” – ông Hùng nói, Dân Việt dẫn tin.

Một ngày trước cuộc buổi họp báo giới thiệu bộ kit của Công ty Việt Á tại Bộ KH&CN ngày 5/3/2020, Bộ Y tế đã ra Quyết định  số 774/QĐ-BTY ngày 4/3/2020 ban hành danh mục 2 sinh phẩm chẩn đoán invitro xét nghiệm virus Corona (SARS-CoV-2) được cấp số đăng ký do Học viện Quân y và Công ty Việt Á sản xuất để dùng trong đợt dịch bệnh COVID-19. Với quyết định này, 2 sản phẩm kit xét nghiệm của Công ty Việt Á được sản xuất hàng loạt, sử dụng chính thức tại Việt Nam.

Tại danh sách cập nhật các kit xét nghiệm COVID-19 kèm giá bán ban hành kèm Công văn số 5288 do Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình Y tế (Bộ Y tế) Nguyễn Minh Tuấn ký ngày 2/7/2021, bộ kit xét nghiệm COVID-19 của Công ty Việt Á có giá bán 470.000 đồng/bộ, khả năng cung cấp lên đến 3 triệu bộ/tháng.

viet a
Thông tin kit xét nghiệm COVID-19 do Công ty Việt Á sản xuất “được Bộ Y tế cấp số đăng ký, WHO cấp chứng nhận chất lượng sản phẩm cho phép lưu hành toàn cầu” được đưa vào bản tin công bố 10 sự kiện KH&CN nổi bật năm 2020, do báo Chính phủ đăng tải. (Ảnh chụp màn hình/baochinhphu.vn)

Nguyễn Quân

Xem thêm: