TP.HCM ghi nhận biến chủng COVID-19 mới NB.1.8.1, chiếm 83% mẫu bệnh phẩm, khiến số ca bệnh tăng. Ngành y tế khuyến cáo người dân thực hiện biện pháp phòng ngừa, đặc biệt với nhóm nguy cơ cao.

tp hcm ghi nhan bien chung covid 19 moi nb 1 8 1
TP.HCM ghi nhận biến chủng COVID-19 mới NB.1.8.1, chiếm 83% mẫu bệnh phẩm, khiến số ca bệnh tăng. (Ảnh: PeopleImages.com – Yuri A/shutterstock)

Ngày 25/5, Sở Y tế TP.HCM cho biết thành phố đã ghi nhận sự xuất hiện của biến chủng COVID-19 mới NB.1.8.1, chiếm 83% mẫu bệnh phẩm được giải trình tự gen trong tuần thứ 3 của tháng 5/2025.

Biến chủng này được cho là nguyên nhân khiến số ca mắc COVID-19 tại TP.HCM gia tăng trong thời gian gần đây.

Theo hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, từ tuần 16 đến tuần 20 (14/4 đến 18/5/2025), TP.HCM ghi nhận trung bình 11 ca mắc COVID-19 mỗi tuần, tăng mạnh so với mức 1-2 ca/tuần trong 15 tuần đầu năm.

Riêng tuần 20 (12/5 đến 18/5), số ca tăng lên 26, gấp hơn 2 lần trung bình 4 tuần trước đó (10 ca/tuần).

Tính từ đầu năm 2025, TP.HCM ghi nhận tổng cộng 79 ca, với 43 ca điều trị nội trú và 36 ca ngoại trú, không có trường hợp nặng phải thở máy.

Trên cả nước, tính đến ngày 19/5, ghi nhận 148 ca mắc tại 27 tỉnh thành, với sự gia tăng đáng kể tại TP.HCM, Hà Nội, TP. Hải Phòng và Nghệ An.

Biến chủng NB.1.8.1, hậu duệ của dòng JN.1 (thuộc nhánh Omicron), được phát hiện lần đầu vào ngày 22/1/2025 và đã xuất hiện tại ít nhất 22 quốc gia, vùng lãnh thổ, gồm Úc, Campuchia, Canada, Trung Quốc, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp, Đức, Hồng Kông (Trung Quốc), Ireland, Ý, Nhật Bản, Hà Lan, New Zealand, Singapore, Hàn Quốc, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Đài Loan, Thái Lan, Anh và Mỹ.

Theo bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm Oxy cao áp Việt – Nga, Bộ Quốc phòng, biến chủng này sở hữu đột biến tại vùng RBD (protein gai), giúp tăng khả năng bám dính vào tế bào người, từ đó lây lan hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, các vắc-xin cập nhật theo JN.1 vẫn có hiệu quả bảo vệ tốt, và biến chủng này chỉ làm giảm hiệu quả kháng thể 1,5-1,6 lần so với các biến thể trước.

Ngày 23/5, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp NB.1.8.1 vào nhóm biến chủng đang được theo dõi (VUM), nhưng chưa có bằng chứng cho thấy biến chủng này gây bệnh nặng hơn so với các biến thể trước. Một số nguồn ghi nhận WHO chưa xếp NB.1.8.1 vào bất kỳ nhóm nguy cơ nào (VUM, VOI, VOC).

Tại Đài Loan, nơi biến chủng này chiếm ưu thế, phần lớn ca bệnh nặng thuộc nhóm chưa tiêm đủ vắc-xin, người lớn tuổi hoặc có bệnh nền.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (US-CDC) cũng phát hiện NB.1.8.1 ở nhiều hành khách tại các sân bay lớn, và theo CBS News, biến chủng này góp phần làm gia tăng ca bệnh tại Trung Quốc và một số khu vực châu Á.

Triệu chứng của NB.1.8.1 thường nhẹ, gồm sốt nhẹ, đau họng, ho, nghẹt mũi, mệt mỏi, dễ nhầm với cảm cúm thông thường, khiến nhiều người không xét nghiệm và vô tình trở thành nguồn lây. Nhóm nghiên cứu COVID-19 của Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, phối hợp với Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU), đã tiến hành giải trình tự gen để xác định sự xuất hiện của biến chủng này. Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC) đang phối hợp với OUCRU để giám sát tình hình dịch, đánh giá nguy cơ và đề xuất biện pháp ứng phó.

Trước tình hình trên, Sở Y tế TP.HCM đã ban hành công văn số 5423/SYT-NVY ngày 21/5, yêu cầu các cơ sở y tế sẵn sàng thu dung, cấp cứu, điều trị và phát hiện sớm các trường hợp chuyển nặng, đặc biệt chú trọng bảo vệ nhóm nguy cơ cao như người lớn tuổi, người có bệnh nền và phụ nữ mang thai. Bộ Y tế cũng ban hành văn bản hỏa tốc ngày 25/5, yêu cầu các địa phương tăng cường phòng chống COVID-19, rà soát kế hoạch thu dung, điều trị, khu cách ly, thuốc men và vật tư.

Ngành y tế khuyến cáo người dân không hoang mang nhưng không được chủ quan. Các biện pháp phòng ngừa được nhấn mạnh gồm: đeo khẩu trang tại nơi công cộng, cơ sở y tế, phương tiện giao thông; hạn chế tụ tập đông người; rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn; rèn luyện thể lực, ăn uống đủ chất; đến cơ sở y tế khi có triệu chứng như sốt, ho, khó thở. Người đến hoặc trở về từ các quốc gia có số ca mắc cao cần chủ động theo dõi sức khỏe. Đặc biệt, việc tiêm nhắc lại vắc-xin được khuyến khích, nhất là với người lớn tuổi và người có bệnh nền.

Minh Long