Ông Tập cảnh báo về nguy cơ căng thẳng kiểu Chiến tranh lạnh ở châu Á – TBD

Hôm thứ Năm (11/11), Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cảnh báo về việc quay trở lại tình trạng căng thẳng như thời kỳ Chiến tranh lạnh tại châu Á – Thái Bình Dương, đồng thời thúc giục các quốc gia hợp tác nhiều hơn trong khắc phục đại dịch COVID-19 và biến đổi khí hậu.

Embed from Getty Images

Phát biểu trên của ông Tập được đưa ra tại một hội nghị kinh doanh trực tuyến bên lề Hội nghị thượng đỉnh về Hợp tác Kinh tế châu Á – Thái Bình Dương. Ông nói tất cả các nước trong khu vực phải cùng hành động giải quyết những thách thức chung.

“Những nỗ lực để vẽ ra các đường lối tư tưởng hoặc tạo nên các nhóm nhỏ trên cơ sở địa chính trị chắc chắn sẽ thất bại,” ông Tập cho biết.

“Khu vực châu Á- Thái Bình Dương không thể và không nên lại rơi vào tình trạng đối đầu và chia rẽ của kỷ nguyên Chiến tranh lạnh.”

Nhà lãnh đạo Trung Quốc cũng kêu gọi nỗ lực chung để thu hẹp “khoảng cách tiêm chủng”, giúp các nước đang phát triển dễ tiếp cận vắc-xin ngừa COVID-19 hơn. 

“Chúng ta cần biến đồng thuận chung rằng vắc-xin là lợi ích công cộng toàn cầu thành hành động cụ thể để bảo đảm phân phối công bằng và hợp lý,” ông nói.

Ông cũng nói các nước cần tăng cường hợp tác trong nghiên cứu, sản xuất, thử nghiệm và công nhận các loại vắc-xin của nhau “để thoát khỏi cái bóng của đại dịch và sớm đạt được hồi phục kinh tế.”

Tình trạng căng thẳng đang gia tăng tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương với tranh chấp biển Đông, Hoa Đông; cũng như vấn đề Đài Loan. Tuy vậy, mới đây hiềm khích giữa Mỹ và Trung Quốc đã được bù đắp lại một phần bằng thoả thuận bất ngờ giữa Bắc Kinh và Washington về khí hậu. 

Hôm thứ Tư, Trung Quốc cho biết họ đã đạt một đồng thuận với Mỹ tại Hội nghị thượng đỉnh Glasgow về biến đổi khí hậu, một lĩnh vực quan trọng mà chính quyền Biden cho là có tiềm năng hợp tác.

Ông Tập không đề cập trực tiếp đến thỏa thuận với Mỹ nhưng nói rằng “tất cả chúng ta đều có thể đi trên con đường phát triển xanh,  cacbon thấp bền vững.” 

“Cùng nhau, chúng ta có thể khởi đầu một tương lai phát triển xanh,” ông nói. 

“Trung Quốc sẽ tiếp tục cam kết thúc đẩy hợp tác cùng có lợi và đóng góp cho sự phát triển kinh tế của khu vực châu Á – Thái Bình Dương.” 

Đồng thuận Mỹ – Trung về khí hậu được đưa ra trước cuộc hội đàm trực tuyến giữa ông Tập và Tổng thống Mỹ Joe Biden, được cho là sẽ sớm diễn ra trong tuần tới.

Nó xuất hiện vào thời điểm căng thẳng tại châu Á – Thái Bình Dương đang gia tăng.

Bắc Kinh đã tăng cường hoạt động quân sự gần Đài Loan với số lượng máy bay kỷ lục xâm nhập vùng nhận diện phòng không của đảo quốc vào đầu tháng Mười.

Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken nói hôm thứ Tư rằng Mỹ sẽ bảo đảm Đài Loan có thể tự vệ để ngăn ngừa bất cứ ai “cố gắng phá vỡ nguyên trạng bằng vũ lực.” 

Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ vùng biển Đông giàu khoáng sản, nơi hàng tỷ đôla thương mại hàng hải đi qua hàng năm, bác bỏ các yêu sách cạnh tranh từ Brunei, Malaysia, Philippin, Đài Loan và Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, Mỹ, Anh và Úc đã thông báo hồi tháng Chín rằng họ đã thành lập một liên minh mới với tên AUKUS, tuy không nhắc đến Trung Quốc nhưng đã làm Bắc Kinh tức giận phản đối. Theo thỏa thuận AUKUS, Úc sẽ mua các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân sử dụng công nghệ Mỹ. Động thái này được cho là sẽ góp phần kiềm chế Trung Quốc trong khu vực.

Ngân Hà (theo AFP)

Xem thêm: