Cùng trả lời những câu hỏi mà Zuckerberg đã né tránh

Trong phiên điều trần với Quốc hội Mỹ, Mark Zuckerberg đã không trả lời hết các câu hỏi và đã hứa trả lời sau tới 25 câu. Quả là có nhiều câu khó nhưng cũng có những điểm mà Zuckerberg “nhắm mắt” cũng trả lời được. Một vài ví dụ như sau:

Câu hỏi 1: Facebook có theo dõi các hoạt động trên trình duyệt của người dùng ngay cả sau khi họ đăng xuất khỏi Facebook?

Từ năm 2014, Facebook đã áp bắt đầu theo dõi dữ liệu duyệt web của người dùng để quảng cáo chính xác hơn, nhằm thu được doanh thu lớn hơn. Vì vậy trên News Feed trong Facebook, bạn có thể thấy được quảng cáo cho các sản phẩm bạn tìm kiếm trên các trang mạng khác. Đây thực ra lại là một trong những công cụ mạnh nhất của Facebook. Mạng xã hội này gọi đây là “Sức mạnh của quảng cáo Facebook, ngoài Facebook.”

Bên cạnh đó, Facebook còn có một công cụ quảng cáo rất mạnh tên là Audience Network. Công cụ này cho phép Facebook quảng cáo trên các ứng dụng và trang web di động. Theo Business Insider, điều này có nghĩa là “Đối với các nhà quảng cáo, họ có nhiều lựa chọn quảng cáo hơn với giá rẻ hơn. Đối với các nhà sản xuất ứng dụng và web di động, thì đây là cách kiếm tiền qua Facebook. Đối với người dùng, nó có nghĩa là những quảng cáo bạn vốn chỉ thấy trên Facebook, thì giờ bạn sẽ thấy ở nhiều nơi khác trên web.” Hiện nay Google đang mạnh nhất trên lĩnh vực này còn Facebook đang đuổi lên rất nhanh.

Không chỉ vậy, trang ProPublica còn đưa tin, Facebook dùng rất nhiều công cụ và các mẹo để theo dõi người dùng trên internet, ngay cả khi bạn nghĩ rằng bạn không còn bị theo dõi. Ví dụ, nhà nghiên cứu người Hà Lan Arnold Roosendaal đã công bố một bài báo cho thấy nút “Like” của Facebook có thể truyền đi dữ liệu về người dùng ngay cả khi họ không nhấp chuột vào đó. Nhưng Facebook trả lời rằng lỗi mà ông Roosendaal đã tìm thấy chỉ là “bug” – một lỗi lập trình mà thôi.

Tuy vậy, Facebook cho bạn lựa chọn thoát khỏi các quảng cáo này trong phần cài đặt quảng cáo. Nhưng rất ít người trong chúng ta biết đến mục này, trong thiết kế của Facebook; mục này cũng không thực sự dễ tìm.

Câu hỏi 2: Liệu Facebook có thể theo dõi các hoạt động của bạn ở trên các thiết bị khác ngay cả khi bạn không đăng nhập Facebook?

Các công cụ quảng cáo của Facebook có thể theo dõi người dùng và gửi quảng cáo tới tất cả các thiết bị mà họ sử dụng.

Theo Buzzfeed, cho dù bạn có là người dùng Facebook hay không, nếu bạn ghé thăm các trang có nút “Like” của Facebook, nút này sẽ gửi thông tin về lần ghé thăm của bạn. Trên trang web của Facebook có viết:

“Nếu bạn đăng xuất hoặc không có tài khoản Facebook và ghé thăm một trang có nút “Like” hoặc các plugin khác, thì trình duyệt web của bạn sẽ gửi cho chúng tôi những thông tin hạn chế hơn.”

“Chúng tôi nhận được các thông tin về trang web bạn ghé thăm, ngày tháng, thời gian và các thông tin khác liên quan đến trình duyệt. Chúng tôi lưu những thông tin này để cải thiện sản phẩm của mình.”

Theo TheGuardian, thẩm phán Edward Davila ở San Jose đã bãi bỏ một vụ kiện Facebook trong đó nguyên đơn tố cáo Facebook dùng nút “Like” trong các trang web khác mà họ truy cập để thu thập thông tin của họ. Tuy vậy thẩm phán Davila trả lời rằng bên nguyên đơn hoàn toàn có thể thực hiện một số bước để bảo vệ quyền riêng tư của mình, ví dụ dùng Digital Advertising Alliance hoặc dùng chế độ ẩn danh (incognito mode).

Câu hỏi 3: Ai là đối thủ cạnh tranh lớn nhất của Facebook.

Instagram, do Facebook sở hữu. Tiếp theo là WhatsApp, cũng do Facebook sở hữu. Cùng với nhiều ứng dụng ở Trung Quốc mà theo trang wire, Facebook cũng mơ ước mong có được trong tương lai.  

Câu hỏi 4: Có phải Facebook lưu trữ 96 mục thông tin về người dùng?

Theo trang Washington Post đưa tin vào năm 2016, Facebook không chỉ dùng 96, mà dùng tới 98 mục thông tin cá nhân để nhắm quảng cáo tới bạn. Các thông tin đó như sau:

1. Địa điểm
2. Tuổi
3. Thế hệ
4. Giới tính
5. Ngôn ngữ
6. Trình độ giáo dục
7. Chuyên môn
8. Trường học
9. Sắc tộc
10. Thu nhập và giá trị tài sản ròng
11. Loại nhà sở hữu
12. Giá trị nhà ở
13. Kích cỡ tài sản
14. Năm xây nhà
15. Diện tích nhà ở
16. Thành phần gia đình
17. Người dùng Facebook này có ngày kỷ niệm trong 30 ngày tới?
18. Người dùng ở xa gia đình và quê quán?
19. Người dùng là bạn của người có lễ kỷ niệm, mới cưới hoặc đính hôn, mới chuyển đi hoặc sắp có sinh nhật?
20. Người dùng có bạn trai/gái ở xa?
21. Người dùng có bạn trai/gái mới?
22. Người mới có việc?
23. Người mới đính hôn?
24. Người mới cưới?
25. Người mới chuyển nhà?
26. Người sắp có ngày sinh nhật?
27. Bố mẹ
28. Sắp có con?
29. Các bà mẹ, phân theo “loại” (bóng đá, thời trang …)
30. Người có hứng thú với chính trị?
31. Phe tự do hay bảo thủ?
32. Tình trạng mối quan hệ
33. Chủ lao động?
34. Ngành làm việc
35. Chức vụ
36. Loại văn phòng
37. Sở thích
38. Có dùng môtô không?
39. Người có kế hoạch mua ôtô hay không (loại ôtô, mua sớm hay muộn)
40. Những người gần đây mua phụ tùng hoặc phụ kiện?
41. Những người có xu hướng cần phụ kiện ôtô hoặc dịch vụ?
42. Phong cách và nhãn hiệu xe ôtô
43. Năm mua xe ôtô
44. Tuổi xe ôtô
45. Nếu mua xe tiếp thì dự định mua ôtô bao nhiêu tiền?
46. Liệu có định mua ôtô tiếp không?
47. Công ty bạn có bao nhiêu nhân viên?
48. Bạn có công ty riêng không?
49. Bạn có làm việc quản lý không?
50. Bạn có làm từ thiện không?
51. Bạn dùng hệ điều hành gì?
52. Bạn có chơi game canvas?
53. Bạn có bộ chơi game console không?
54. Bạn đã từng tạo một sự kiện Facebook nào chưa?
55. Bạn đã từng dùng Facebook Payments?
56. Bạn có trả trên mức trung bình của Facebook Payments không?
57. Bạn có điều hành một trang Facebook nào không?
58. Gần đây bạn có tải ảnh lên Facebook không?
59. Trình duyệt web
60. Dịch vụ Email
61. Người dùng công nghệ sớm hay muộn?  
62. Sống ở nước ngoài?
63. Bạn có thuộc liên hiệp tín dụng nào không, ngân hàng quốc gia hoặc địa phương?
64. Là nhà đầu tư?
65. Hạn mức tín dụng.
66. Bạn có là người dùng thẻ tín dụng tích cực?
67. Loại thẻ tín dụng.
68. Người có thẻ ghi nợ?
69. Người dùng có số tiền dư trên thẻ tín dụng?
70. Người dùng nghe radio?
71. Chương trình TV ưa thích
72. Người dùng có thiết bị di động?
73. Loại kết nối Internet
74. Người dùng gần đây mua smartphone hay tablet?
75. Người dùng truy cập Internet qua smartphone hoặc tablet?
76. Người dùng có dùng coupon?
77. Loại quần áo mà người nhà hay mua
78. Thời gian mà người nhà mua đồ nhiều nhất
79. Người dùng mua nhiều bia, rượi vang hoặc rượu mạnh
80. Người dùng mua thực phẩm?
81. Người dùng mua sản phẩm làm đẹp?
82. Người dùng mua thuốc dị ứng, ho/cảm, thuốc giảm đau, thuốc mua không kê đơn?
83. Người dùng mua đồ gia dụng.
84. Người dùng mua sản phẩm cho trẻ hoặc thú nuôi? Loại thú nuôi nào?
85. Người dùng mà gia đình mua sắm nhiều hơn trung bình?
86. Người dùng có xu hướng mua sắm online hay offline?
87. Loại nhà hàng người dùng thường ăn
88. Loại cửa hàng mà người dùng hay mua đồ.
89. Người dễ nhận các đề nghị bảo hiểm online, học lên cao, thế chấp tài sản, thẻ ghi nợ trả trước, TV vệ tinh?
90. Lượng thời gian người dùng sống trong nhà.
91. Người dùng có xu hướng sắp chuyển nhà?
92. Người dùng thích Olympic, bóng bầu dục ?
93. Người dùng thường xuyên đi xa, làm việc hoặc du lịch?
94. Người dùng không làm tại nhà?
95. Loại kỳ nghỉ mà người dùng có xu hướng đi.
96. Người dùng mới đi xa về.
97. Người dùng mới dùng ứng dụng du lịch gần đây?
98. Người dùng có chia sẻ nhà dùng cho kỳ nghỉ?

Sau vụ scandal của Cambridge Analytica và phiên điều trần của ông chủ Facebook, có vẻ như người dùng đã vỡ lẽ về rất nhiều thông tin bảo mật cá nhân lỏng lẻo mà mình đã không để ý trước đây, hoặc nói rộng ra là sức mạnh và những rủi ro đi kèm của thời đại thiết bị di động, Internet và mạng xã hội.

Theo Wire.com
Nguyên Khánh