Nghiên cứu: Tình trạng máu đông sau khi tiêm vắc-xin AstraZeneca xảy ra do kháng thể bất thường

Hai nghiên cứu trên được đăng trên Tạp chí Y học New England vào hôm 9/4 vừa qua. Cụ thể, nghiên cứu của các nhà khoa học Đức phân tích dữ liệu 11 bệnh nhân, gồm 9 phụ nữ, ở tuổi từ 22 đến 49. Khoảng từ 5 đến 16 ngày sau khi tiêm vắc-xin, 9 người trong số này xuất hiện triệu chứng bị huyết khối tĩnh mạch não – tình trạng máu đông chèn vào tĩnh mạch não. Một số người có cục máu đông trong phổi, bụng hoặc các vùng khác; 6 trong 11 người nói trên đã tử vong, một người thiệt mạng do xuất huyết não.

Mặc dù hầu hết các bệnh nhân là nữ, nhưng không biết liệu phụ nữ có dễ mắc bệnh hơn nam giới hay không. Nhiều nhân viên y tế ở Đức là phụ nữ, và họ là một trong những người đầu tiên được tiêm chủng. Một bệnh nhân có các bệnh nền từ trước đã ảnh hưởng đến việc đông máu.

Trong cuộc họp báo diễn ra vào hôm 9/4 vừa qua, Tiến sĩ Andreas Greinacher, tác giả của nghiên cứu, cho hay rằng những tình trạng kể trên rất có thể chỉ đóng một vai trò nhỏ trong các phản ứng xảy ra sau khi tiêm chủng. Ngoài ra, ông cho biết thêm rằng một số người có đặc điểm sinh học hiếm gặp có thể khiến hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể bất thường, sai hướng, và phản ứng ngược lại với vắc-xin. Các kháng thể đó sẽ dẫn đến tình trạng giảm tiểu cầu huyết khối, gây ra hiện tượng đông máu và chảy máu bất thường. Các nhà khoa học dự kiến đặt tên cho tình trạng này là “giảm tiểu cầu huyết khối miễn dịch do vắc-xin,” hay VITT.

Theo ông Greinacher, đây là “tin tốt lành” đối với phần đông dân số, những người không có đặc điểm sinh học bất thường tương tự. Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng: “Chúng ta không thể dự đoán được ai có khả năng phát triển loại kháng thể này.”

Cho đến nay, phòng thí nghiệm của ông Greinacher chỉ xác định được khoảng 40 trường hợp như trên, trong số 1,4 triệu người Đức đã được tiêm chủng. Ông cho hay rằng nếu chỉ mình vắc-xin (mà không có các yếu tố về đặc điểm sinh học hiếm gặp) là nguyên nhân gây ra vấn đề, thì sẽ có rất nhiều trường hợp khác gặp nguy hiểm.

Nghiên cứu thứ 2 của các nhà khoa học đến từ Na Uy cho kết quả tương tự. Nghiên cứu này được tiến hành trên 5 bệnh nhân, 1 nam và 4 nữ, ở trong độ tuổi từ 32 đến 54. Tất cả trường hợp này đều bị đông máu hoặc xuất huyết từ 7 đến 10 ngày sau khi tiêm vắc-xin AstraZeneca; 4 người trong số này có các cục máu đông trong não, và 3 người đã tử vong. Triệu chứng ban đầu của họ là đau đầu dữ dội. Giống với các bệnh nhân ở Đức, họ đều có lượng kháng thể bất thường kích hoạt tiêu cầu ở mức cao.

Các nhà khoa học Na Uy khuyến nghị việc điều trị dùng globulin miễn dịch dạng tiêm tĩnh mạch. Nhóm nghiên cứu cho biết tình trạng này hiếm gặp, nhưng “có thể tàn phá sức khỏe của những người trẻ tuổi.”

Hôm 9/4 vừa qua, các cơ quan quản lý châu Âu cũng cho biết họ đang xem xét các báo cáo về một số trường hợp đông máu xảy ra ở những người đã tiêm vắc-xin của hãng Johnson & Johnson. Tại Mỹ, các cơ quan liên bang đang điều tra các báo cáo về một dạng rối loạn máu bất thường khác liên quan đến sự sụt giảm nghiêm trọng lượng tiểu cầu xuất hiện ở hàng chục người đã được tiêm vắc-xin của Pfizer/BioNTech hoặc Moderna.

Theo New York Times,

Phan Anh

Xem thêm: