Facebook trên Android âm thầm thu thập lịch sử cuộc gọi và tin nhắn từ hàng năm nay

Gần đây một số người dùng Facebook đã bất ngờ thấy dữ liệu lịch sử cuộc gọi của mình, gồm cả tên người gọi, thời gian và độ dài cuộc gọi trong tệp dữ liệu có thể tải xuống từ Facebook. Tuy nhiên, họ nói rằng chưa hề đồng ý rõ ràng cho Facebook thu thập những dữ liệu này.

Một người dùng Twitter là Mat Johnson nói: “Tệp đó chứa các thông tin của từng cuộc gọi của tôi trong cả một năm”. Một người khác là Dylan McKay cho biết: “Bằng cách nào đó họ có toàn bộ lịch sử cuộc gọi của tôi với mẹ của bạn gái tôi.”

Downloaded my facebook data as a ZIP file

Somehow it has my entire call history with my partner's mum pic.twitter.com/CIRUguf4vD

— Dylan McKay (@dylanmckaynz) March 21, 2018

Sau khi tin tức lan rộng trong cộng đồng người dùng mạng xã hội, một người phát ngôn của Facebook đã trả lời rằng:

“Việc lưu lại lịch sử cuộc gọi và tin nhắn là do người dùng Facebook Lite và Messenger lựa chọn. Nó giúp bạn tìm kiếm và kết nối với những người bạn quan tâm, cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt hơn khi dùng Facebook. Người dùng phải đồng ý rõ ràng thì Facebook mới được thu thập. Nếu họ không muốn thì có thể tắt tính năng này bất kỳ lúc nào trong phần cài đặt, hoặc là ở đây cho người dùng Facebook Lite, và tất cả lịch sử cuộc gọi và tin nhắn được chia sẻ trước đó sẽ bị xóa. Mặc dù chúng tôi có một số quyền truy cập trong Android, thì việc tải lên những thông tin này vẫn luôn là do người dùng tùy chọn.”

Tuy nhiên điều này mâu thuẫn với trải nghiệm của người dùng. Anh Dylan McKay đã chia sẻ với trang arstechnica.com, anh cài đặt Messenger năm 2015 nhưng chỉ đồng ý cho ứng dụng này những quyền hạn tối thiểu để cài đặt. Anh cho biết đã xóa và cài đặt lại ứng dụng vài lần trong vài năm sau đó, nhưng chưa bao giờ đồng ý rõ ràng cho ứng dụng quyền đọc lịch sử tin nhắn và cuộc gọi, nhưng lịch sử tin nhắn và cuộc gọi của McKay được ghi lại tới tận tháng 7/2017.

>> Vụ bê bối của Facebook cho thấy tiêu chuẩn kép của truyền thông cánh tả

Một trường hợp khác là của tác giả bài viết trên arstechnica.com, anh dùng Facebook trên Blackphone 2 vào năm 2015, nhưng chưa bao giờ thấy yêu cầu rõ ràng xin truy cập vào dữ liệu tin nhắn và cuộc gọi. Tuy thế, anh thấy có dữ liệu về cuộc gọi từ cuối năm 2015 đến cuối 2016, khi anh cài lại hệ điều hành trên Blackphone 2 và xóa hết các ứng dụng.

Thực tế, Facebook có một cửa sổ cho phép người dùng tùy chọn “liên tục tải lên” thông tin về lịch sử cuộc gọi và tin nhắn hay không, nhưng không biết họ đã đưa ra tính năng này từ bao giờ, liệu có phải chỉ mới đưa ra gần đây?

Trang arstechnica.com đã chỉ ra rằng nếu bạn cho phép Facebook đọc các số liên lạc trong khi cài đặt trên Android trên một số phiên bản trước đây, cụ thể là trước Android 4.1 (Jelly Bean), thì theo mặc định Facebook cũng có thể truy cập vào lịch sử cuộc gọi và tin nhắn. Cấu trúc về quyền truy cập này cũng thay đổi trong API phiên bản 16 của Android. Nhưng các ứng dụng Android có thể đi đường vòng để tránh sự thay đổi này nếu nó được viết cho phiên bản API trước của Android, do đó API của Facebook có thể tiếp tục có quyền truy cập vào cuộc gọi và tin nhắn bằng cách chỉ định một phiên bản Android sớm hơn. Google đã loại bỏ version 4.0 của Android API vào tháng 10 năm 2017. Đây cũng là thời điểm cuối cùng mà lịch sử cuộc gọi của người dùng Facebook được lưu lại.

iOS của Apple không bao giờ cho phép các ứng dụng truy cập lặng lẽ vào dữ liệu cuộc gọi như vậy.

iOS có cho phép một số ứng dụng đặc biệt truy cập vào những dữ liệu này (như ứng dụng chặn các cuộc gọi hay tin nhắn spam), nhưng chúng phải được bật lên một cách cụ thể qua một quá trình giống như cho phép sử dụng bàn phím của bên thứ ba. Đa số các ứng dụng trên iOS không thể truy cập vào lịch sử cuộc gọi hay tin nhắn, và ứng dụng Facebook trên iOS không thể lấy được những dữ liệu này trên iPhone.

Facebook đã giải thích cơ chế hoạt động của tính năng tự động tải lên này, và khẳng định rằng bạn có thể lựa chọn có bật tính năng này hay không. Nhưng họ không hề giải thích vì sao lại phải lưu lại cả thời gian và độ dài cuộc gọi.

Ngoài ra, họ cũng khẳng định rằng họ không bán những dữ liệu này, và không thu thập nội dung của các cuộc gọi hay tin nhắn của bạn.

Trước đây, Facebook cũng đã một lần mất mặt trước công chúng khi cài đặt để hiển thị một cửa sổ đề nghị người dùng chọn Facebook Messenger làm ứng dụng gửi tin nhắn mặc định. Trên cửa sổ đó chỉ có nút OK mà không có nút từ chối, với một nút cài đặt nhỏ và rất mờ ở dưới.

Nguyên Khánh tổng hợp