Tổng thống Trump nhắm vào các cơ quan LHQ bị coi là ‘chống Mỹ’

Phạm Duy
•
Thứ Năm, 06/02/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có hành động chống lại các cơ quan của Liên Hợp Quốc (LHQ) mà chính quyền ông cho rằng có khuynh hướng chống Mỹ và tuyên truyền “chủ nghĩa bài Do Thái”, theo một sắc lệnh hành pháp được ký vào thứ Ba (4/2). Động thái này diễn ra trong bối cảnh Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang có chuyến thăm Washington, DC.

co Lien Hiep Quoc — Hình ảnh lá cờ Liên Hiệp Quốc đang tung bay trong gió. (Ảnh: Shutterstock)

Ông Trump đã ra lệnh rút nước Mỹ khỏi Hội đồng Nhân quyền LHQ (UNHRC) và cấm tài trợ cho Cơ quan Cứu trợ và Việc làm LHQ dành cho người tị nạn Palestine ở Cận Đông (UNRWA). Ông Trump cũng yêu cầu Bộ Ngoại giao Mỹ xem xét lại sự tham gia của nước này vào Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của LHQ (UNESCO).

Theo sắc lệnh, ba cơ quan trên đã đi chệch khỏi sứ mệnh cốt lõi của LHQ là thúc đẩy hòa bình, thay vào đó lại “hành động trái với lợi ích của Mỹ, tấn công các đồng minh của chúng ta và tuyên truyền chủ nghĩa bài Do Thái”.

Chính quyền Israel đã cáo buộc UNHRC và UNESCO có thành kiến chống Israel khi giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền của người Palestine và di sản văn hóa. Họ cũng tuyên bố rằng các nhân viên UNRWA đã tham gia vào cuộc tấn công bất ngờ của nhóm Hamas vào tháng 10/2023, dẫn đến việc Israel đáp trả bằng một chiến dịch quân sự kéo dài 15 tháng – hiện đang tạm dừng theo lệnh ngừng bắn do LHQ làm trung gian.

Được thành lập vào năm 1949 để hỗ trợ những người Palestine bị ảnh hưởng bởi xung đột Ả Rập – Israel, UNRWA đã phủ nhận các cáo buộc này. Tuy nhiên, sắc lệnh của ông Trump khẳng định rằng UNRWA đã bị “xâm nhập” bởi các phần tử khủng bố, và lặp lại tuyên bố của Israel rằng tổ chức này có liên quan đến cuộc tấn công của Hamas.

Trong buổi lễ ký tại Phòng Bầu dục, ông Trump tuyên bố Liên Hợp Quốc có “tiềm năng to lớn” xứng đáng nhận được sự hỗ trợ liên tục của Hoa Kỳ, với điều kiện là các nhà lãnh đạo của tổ chức này “hành động có trách nhiệm“. Ông Trump nhấn mạnh rằng Liên Hợp Quốc phải “công bằng với các quốc gia xứng đáng được công bằng” mà không nêu tên bất kỳ quốc gia nào.

Ông Trump cũng cho rằng Hoa Kỳ đóng góp quá mức vào ngân sách của Liên Hợp Quốc. Hệ thống Liên Hợp Quốc chủ yếu được tài trợ bởi các quốc gia thành viên dựa trên tổng thu nhập quốc dân của mỗi nước.

Chính quyền Trump lần thứ nhất đã rút Hoa Kỳ khỏi UNHRC và cắt quỹ cho UNRWA vào năm 2018. Trong năm 2021, Tổng thống Joe Biden đã đảo ngược các hành động này trong nhiệm kỳ của mình.

Phát biểu cùng với ông Netanyahu vào thứ Ba (4/2), ông Trump tuyên bố Hoa Kỳ sẽ “tiếp quản” và “sở hữu” Gaza và biến nơi này thành “Riviera của Trung Đông“. Ông Trump nhắc lại lập trường của mình rằng người Palestine nên được tái định cư vĩnh viễn ở nơi khác, điều mà những người chỉ trích cho rằng sẽ tương đương với việc thanh trừng sắc tộc đối với vùng đất Palestine.

Liên Hợp Quốc ước tính hơn 90% nhà cửa ở Gaza đã bị phá hủy hoặc bị hư hại nghiêm trọng trong đợt leo thang bạo lực mới nhất, dẫn đến việc di dời phần lớn dân số địa phương, tức là khoảng 1,9 triệu người. Vào thứ Hai (3/2), chính quyền địa phương đã cập nhật số người chết trong khu vực này lên hơn 61.700, và cho biết hiện họ nhận định rằng hàng nghìn người mất tích đã chết.