Ít vận động làm tăng nguy cơ tái phát nhồi máu cơ tim

Khánh Ngọc
•
Thứ Hai, 16/06/2025

Nghiên cứu gần đây cho thấy, những bệnh nhân ít vận động có nguy cơ tái phát biến cố tim mạch (nhồi máu cơ tim) hoặc tử vong trong vòng 1 năm cao gấp đôi. Tuy nhiên, chỉ cần thay thế 30 phút ngồi bằng bất kỳ hình thức hoạt động nào cũng có thể giảm một nửa nguy cơ đó.

benh tim mach — (Ảnh minh họa: Shutterstock)

“Nghiên cứu của chúng tôi cung cấp một trong những bằng chứng mạnh mẽ nhất cho đến nay rằng, việc ngồi lâu sau một biến cố tim mạch có liên quan đến nguy cơ cao hơn về các vấn đề tim mạch trong tương lai hoặc tử vong”, tác giả chính của nghiên cứu, Giáo sư Keith Diaz thuộc Trung tâm Y tế Đại học Columbia ở Thành phố New York, chia sẻ với The Epoch Times.

Sự nguy hiểm của lối sống ít vận động

Nghiên cứu mới được công bố trên Circulation: Cardiovascular Quality and Outcomes cho thấy việc thay thế 30 phút ngồi yên hoặc không vận động bằng bất kỳ mức độ hoạt động thể chất nào hoặc bằng 30 phút ngủ đều làm giảm nguy cơ tái phát nhồi máu cơ tim, phẫu thuật tim hoặc phải nhập viện trở lại.

Nghiên cứu đã theo dõi hơn 600 người trưởng thành với độ tuổi trung bình là 62, khoảng một nửa trong số đó là nam giới, từng được điều trị nhồi máu cơ tim hoặc đau thắt ngực tại một bệnh viện ở Thành phố New York.

Kết quả cho thấy, những người ít vận động hơn – trung bình ngồi yên hoặc không vận động hơn 14 giờ mỗi ngày – có nguy cơ mắc bệnh tim mạch (hội chứng mạch vành cấp) cao gấp đôi. Các triệu chứng có thể bao gồm đau ngực hoặc cảm giác khó chịu ở ngực hoặc tử vong trong vòng 1 năm. Cụ thể, nhóm ít vận động nhất dành trung bình 15,6 giờ mỗi ngày để ngồi, trong khi nhóm hoạt động thể chất chỉ ngồi trung bình 11,7 giờ.

Thay đổi nhỏ, hiệu quả lớn

Nghiên cứu phát hiện ra rằng, những người tham gia thay thế 30 phút ngồi yên bằng hoạt động nhẹ nhàng như dọn dẹp nhà cửa hoặc đi dạo đã làm giảm một nửa nguy cơ mắc các biến cố tim mạch nghiêm trọng hoặc tử vong. Nếu thay thế bằng hoạt động mạnh hơn như đi bộ nhanh hoặc làm vườn, nguy cơ giảm tới 61%.

Bác sĩ Robert Segal, người sáng lập Trung tâm tim mạch Manhattan và không tham gia nghiên cứu, đã đưa ra một cách hiểu đơn giản về nguy cơ: Hãy hình dung mạch máu như một vòi nước tưới trong vườn.

Bác sĩ Segal nói với The Epoch Times rằng: “Nếu nước chảy liên tục (khi bạn đang vận động), áp lực sẽ được duy trì cân bằng và linh hoạt. Nhưng nếu để vòi bị gập lại (khi bạn đang ngồi nhiều), áp lực sẽ tăng lên, cặn bẩn tích tụ và vòi nước sẽ yếu dần theo thời gian”.

Ông lưu ý rằng, về mặt sinh lý học, lưu lượng máu chậm lại do giảm tuần hoàn ở chân “làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông và làm huyết áp tăng cao”.

Điều thú vị là kết quả nghiên cứu còn cho thấy rằng, ngay cả việc thay thế thời gian ngồi bằng giấc ngủ cũng làm giảm nguy cơ xuống 14%. Những người năng động hơn thường thực hiện nhiều hoạt động nhẹ và ngủ lâu hơn. Ngược lại, những người ít hoạt động lại ngồi lâu hơn và ngủ ít hơn.

Giáo sư Diaz cho biết, ngủ giúp cơ thể và tâm trí phục hồi, điều này đặc biệt quan trọng sau một biến cố sức khỏe nghiêm trọng như nhồi máu cơ tim. “Đối với những người ít vận động, đây là một bước thay đổi nhỏ, khả thi nhưng có thể tạo ra khác biệt lớn cho sức khỏe sau khi xuất viện”.

Chiến lược phục hồi hợp lý sau nhồi máu cơ tim

Mặc dù việc giảm thời gian ngồi là rất quan trọng nhưng bác sĩ Segal khuyến nghị nên nhìn nhận quá trình phục hồi thông qua các giai đoạn sinh lý gồm gắng sức, hồi phục và tái tạo, đồng thời đặc biệt nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc nghỉ ngơi.

Những thay đổi lối sống khác giúp giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim bao gồm:

Thực hiện chế độ ăn Địa Trung Hải, giàu trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, cá béo và các loại hạt
Giảm tiêu thụ thịt chế biến sẵn, đường bổ sung và chất béo chuyển hóa
Kiểm soát căng thẳng mạn tính
Tuân thủ chặt chẽ việc sử dụng thuốc được kê đơn

Giáo sư Diaz nhấn mạnh rằng, mặc dù tập thể dục vẫn mang lại “lợi ích lớn nhất” về mặt sức khỏe, nhưng những phát hiện này là tin vui đối với những bệnh nhân không có thời gian, khả năng hay động lực để tập luyện.

Các hướng dẫn điều trị hiện tại sau biến cố tim mạch chủ yếu tập trung nhiều vào việc khuyến khích tập thể dục thường xuyên nhưng chưa đưa ra nhiều hướng dẫn về việc giảm thời gian ngồi. Nghiên cứu này mang lại các khuyến nghị có thể thực hiện được.

Ông cho biết: “Con đường hướng tới lối sống lành mạnh sau khi bị bệnh tim mạch là khả thi và dễ tiếp cận hơn chúng ta nghĩ. Điều này không chỉ dành riêng cho những người thường xuyên đến phòng tập thể dục hoặc tham gia phục hồi chức năng tim mạch”.

Giáo sư Diaz cũng lưu ý một số hạn chế của nghiên cứu, bao gồm việc hành vi ít vận động chỉ được đo lường qua mức độ hoạt động thể chất mà không xét đến các yếu tố xã hội hoặc môi trường. Ngoài ra, nghiên cứu chỉ tập trung vào nhóm bệnh nhân nằm viện ở New York nên kết quả có thể không áp dụng cho tất cả các nhóm dân cư.

Từ khóa bệnh tim mạch Nhồi máu cơ tim