Cập nhật tiến trình đàm phán hòa bình Ukraine sau cuộc gặp tại Florida

Bảo Minh
•
Thứ Ba, 02/12/2025

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm thứ Hai (1/12) cho biết sau cuộc gặp giữa Mỹ và Ukraine tại Florida, vẫn còn một số vấn đề gai góc cần được giải quyết. Ông và các quan chức Ukraine khác đang công du châu Âu để vận động sự ủng hộ của các đồng minh, trong khi đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên đường tới Moscow để thông báo tình hình với Điện Kremlin.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio (bên trái) và Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng Quốc gia Rustem Umerov. (Ảnh: Chụp màn hình video)

Theo Reuters, các nỗ lực ngoại giao dày đặc nhằm chấm dứt cuộc chiến đẫm máu nhất châu Âu trong nhiều thập kỷ đã được triển khai xuyên Đại Tây Dương trong ngày thứ Hai. Trước đó, các quan chức Mỹ và Ukraine đã gặp nhau tại một khu nghỉ dưỡng sân golf thuộc sở hữu của đặc phái viên Trump – ông trùm bất động sản Steve Witkoff.

Ngoại giao tăng tốc: Mỹ – Nga – Ukraine – châu Âu đồng loạt tiếp xúc

Hôm thứ Hai tại Paris, Zelensky nhận được sự ủng hộ của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, và ngày thứ Ba ông sẽ tới Ireland. Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine dự kiến đến Brussels tham dự cuộc họp NATO.

Cùng lúc, đặc phái viên Witkoff đang trên đường tới Moscow, nơi ông sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin vào thứ Ba.

Trước đó, Ukraine và các đồng minh châu Âu đã thúc giục Washington sửa đổi kế hoạch hòa bình mà Mỹ đề xuất. Kế hoạch này ban đầu chấp nhận các yêu cầu chính của Nga: Ukraine phải nhượng thêm lãnh thổ, hạn chế quy mô quân đội, từ bỏ việc gia nhập NATO và cấm quân đội phương Tây đồn trú.

Tiến triển trong đàm phán Mỹ – Ukraine nhưng vẫn còn trở ngại

“Vẫn còn một số vấn đề gai góc cần được giải quyết,” ông Zelensky viết trên nền tảng X, mô tả hành trình căng thẳng ở châu Âu nhằm thảo luận kết quả cuộc gặp ở Florida. Ông nói: “Đây sẽ là một ngày vô cùng bận rộn”.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã chủ trì cuộc đàm phán hôm Chủ nhật tại CLB Shell Bay gần Miami do ông Witkoff sở hữu. Ông cho biết Washington “nhận thức rõ mức độ khó khăn của việc này (đạt được thỏa thuận), nhưng chúng tôi lạc quan nhờ những tiến triển đã đạt được”.

Ông Rubio nói thêm: “Vẫn còn nhiều việc phải làm. Đây là vấn đề nhạy cảm. Có rất nhiều yếu tố biến động, và rõ ràng còn một bên tham gia khác… bên đó phải là một phần của phương trình”.

Ukraine khủng hoảng cả trong lẫn ngoài

Đợt đàm phán này diễn ra trong bối cảnh Ukraine đang gặp khó khăn cả trên mặt trận lẫn trong nội bộ. Quân đội Ukraine liên tiếp thất bại trên tuyến đầu, đồng thời đối mặt với vụ bê bối tham nhũng lớn nhất kể từ khi chiến tranh bùng nổ, liên quan đến 100 triệu USD.

Chánh Văn phòng Tổng thống Zelensky, ông Andriy Yermak – người từng dẫn đầu đoàn đàm phán hòa bình của Ukraine – đã từ chức hôm thứ Sáu (28/11) sau khi cơ quan chống tham nhũng khám xét nơi ở của ông. Trước đó, 2 bộ trưởng Ukraine đã bị cách chức và 1 cựu đối tác kinh doanh của ông Zelensky trở thành nghi phạm chính.

Theo tờ Ukrainskaya Pravda, Yermak đã đáp lại yêu cầu từ chức bằng một cơn thịnh nộ kéo dài nửa tiếng, trong đó ông được cho là đã “lăng mạ, chỉ trích và buộc tội” ông Zelensky. Các nguồn tin mô tả cuộc trao đổi này là một “cuộc chia tay tồi tệ”, đồng thời cho biết thêm rằng ông Yermak đặc biệt tức giận trước “sự bỏ rơi” của ông Zelensky .

(Ảnh chụp màn hình tờ Ukrainskaya Pravda)

Tờ báo cũng đưa tin các quan chức cấp cao Ukraine đã phối hợp nỗ lực loại bỏ ông Yermak trong một cuộc trò chuyện riêng, được cho là có sự tham gia của Chủ tịch Quốc hội Ruslan Stefanchuk, Bộ trưởng Quốc phòng Denis Shmigal và Phó Thủ tướng Mikhail Fedorov. Theo tờ báo, quyết định sa thải ông Yermak đã được đưa ra vài tuần trước các cuộc đột kích.

Yermak phủ nhận mọi hành vi sai trái và phàn nàn về việc thiếu sự hỗ trợ, nói rằng ông đã bị “phỉ báng” mặc dù vẫn ở Kiev trong suốt cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Theo cựu Thủ tướng Ukraine Nikolay Azarov, Mỹ và EU đã “bơm” tổng cộng 360 tỷ USD vào Ukraine. “Tham nhũng… ở Ukraine chiếm từ 15% đến 30% [giá trị viện trợ nước ngoài bị đánh cắp],” ông Azarov viết trên Telegram hôm thứ Hai. “Con số này gần với 30% hơn,” ông nói thêm. Cựu thủ tướng ước tính từ 54 tỷ đến 108 tỷ USD có thể đã bị thất thoát do tham nhũng.

Trước vụ tham nhũng mới bị phanh phui này, vào tháng 1/2023, một phóng sự điều tra về các hợp đồng mua sắm thực phẩm bị thổi giá tại Bộ Quốc phòng Ukraine dẫn đến việc từ chức của Bộ trưởng Quốc phòng khi đó ông Aleksey Reznikov. Chỉ vài tháng sau, Chánh án Tòa án Tối cao Vsevolod Knyazev bị bắt vì bị cáo buộc nhận hối lộ 2,7 triệu USD.

Năm 2024, Cơ quan Kiểm toán Nhà nước báo cáo hàng loạt vi phạm quy mô lớn trong các dự án tái thiết được tài trợ bằng viện trợ phương Tây, với hàng tỷ hryvnia (UAH) biến mất. Cũng trong năm đó, các cơ quan chống tham nhũng Ukraine phát hiện đường dây tham nhũng trị giá 1,4 triệu USD liên quan đến việc bán trái phép cơ sở bảo dưỡng chính tại cảng biển Chernomorsk ở Biển Đen.

Các quan chức Nga lập luận rằng những tiết lộ mới nhất về tham nhũng cho thấy một cuộc khủng hoảng sâu sắc hơn ở Kiev. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho rằng vụ bê bối sẽ gây ra những hậu quả “cực kỳ tiêu cực” đối với sự ổn định chính trị của Ukraine, trong khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố vụ việc chứng minh rằng các nhà lãnh đạo ở Kiev đã thoái hóa thành một “băng đảng tội phạm nắm giữ quyền lực để làm giàu cá nhân”.

Tổng thống Trump hôm Chủ nhật, trả lời báo chí trên chiếc Air Force One, cho biết Ukraine “có một số vấn đề nhỏ rắc rối” (ám chỉ bê bối tham nhũng). Ông nhắc lại quan điểm rằng cả Nga và Ukraine đều muốn chấm dứt chiến tranh và nhấn mạnh có cơ hội lớn để đạt được thỏa thuận.

WSJ: Vấn đề then chốt trong đàm phán hòa bình Ukraine – Mỹ vẫn chưa được giải quyết

Wall Street Journal đưa tin hôm Chủ nhật, dẫn lời các quan chức nói rằng bảo đảm an ninh cho Ukraine vẫn chưa được giải quyết sau vòng đàm phán mới nhất giữa Kiev và Washington về việc chấm dứt xung đột với Nga.

Các nhà đàm phán cũng thảo luận về mốc thời gian bầu cử tiềm năng và các vấn đề lãnh thổ.

Phái đoàn Ukraine, do quan chức an ninh hàng đầu Rustem Umerov dẫn đầu thay cho ông Andrey Yermak, đã thảo luận lộ trình hòa bình của Tổng thống Mỹ Donald Trump với Ngoại trưởng Marco Rubio, đặc phái viên Steve Witkoff và cố vấn không chính thức Jared Kushner. Cuộc họp tại Florida hôm Chủ nhật kéo dài hơn 4 giờ.

Một nguồn tin thân cận với phái đoàn Ukraine nói với AFP rằng đàm phán “không dễ dàng” và “việc tìm kiếm các công thức và giải pháp vẫn đang tiếp tục”.

Ông Umerov công khai cảm ơn Washington vì những nỗ lực của phía Mỹ — thông điệp nhắm tới Tổng thống Trump, người trước đó từng trách cứ Kiev vì “không đủ biết ơn”. Ông Umerov nói rằng “Mỹ đang ủng hộ chúng tôi. Mỹ đang làm việc cùng chúng tôi”.

Các cuộc thảo luận được cho là đã đề cập tới khung thời gian khả dĩ cho cuộc bầu cử mới ở Ukraine và khả năng trao đổi lãnh thổ giữa Nga và Ukraine.

Tổng thống Nga Vladimir Putin tuần trước nói rằng ký một thỏa thuận với Kiev là “không thể về mặt pháp lý” bởi tình trạng của Zelensky, khi nhiệm kỳ tổng thống của ông đã hết từ năm ngoái nhưng ông từ chối tổ chức bầu cử do thiết quân luật.

Ông Putin họp báo: Đề xuất hòa bình của Mỹ, chính quyền Kiev không hợp pháp, an ninh châu Âu

Kiev tiếp tục bác bỏ các yêu cầu cốt lõi của Nga, bao gồm rút quân khỏi Donbas và công nhận các biên giới mới của Nga. Bản chất và phạm vi của bất kỳ bảo đảm an ninh nào từ Mỹ và phương Tây dành cho Ukraine cũng vẫn còn bỏ ngỏ.

Theo Politico, ông Rubio phát tín hiệu tới các nhà bảo trợ châu Âu của Kiev rằng Washington sẽ thúc đẩy đạt thỏa thuận hòa bình trước khi đưa ra bất kỳ bảo đảm an ninh nào cho Ukraine.

Politico: Mỹ muốn đạt thỏa thuận hòa bình Ukraine trước khi đưa ra bảo đảm an ninh

Nga yêu cầu Ukraine từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và trở thành quốc gia trung lập. Moscow cũng nhấn mạnh rằng họ sẽ không cho phép vũ khí hạt nhân hoặc quân đội phương Tây hiện diện trên lãnh thổ Ukraine, cảnh báo rằng kịch bản đó có thể dẫn tới chiến tranh với khối này.

Nga tuyên bố đã chiếm được Pokrovsk sau một năm giao tranh dữ dội

Quân đội Nga đã chiếm được thành phố khai mỏ Pokrovsk (còn gọi là Krasnoarmeysk) của Ukraine ở vùng Donetsk phía đông, nơi bị tấn công trong khoảng một năm qua, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết với các nhà báo Nga hôm thứ Hai.

Ông Peskov cho hay Tổng thống Vladimir Putin đã được thông báo. Kiev chưa đưa ra xác nhận ngay lập tức.

Trong đoạn video thô do Bộ Quốc phòng cung cấp, các binh sĩ thuộc Cụm quân Trung tâm của Nga xuất hiện đang chạy từ điểm ẩn nấp này sang điểm ẩn nấp khác và truy quét các tòa nhà ở Pokrovsk.

Là một phần của cụm đô thị lớn và là nút giao thông đường sắt – đường bộ chủ chốt, thành phố này có vai trò quan trọng trong hậu cần.

Các lực lượng Nga cũng được cho là đã chiếm thị trấn Vovchansk ở vùng Kharkiv lân cận.