Chiến dịch tái tranh cử của cựu Tổng thống Donald Trump đã bác bỏ bản tin của tờ Washington Post dẫn nguồn tin giấu tên cho rằng ông Trump nói tại một buổi gây quỹ rằng sẽ ném bom Moscow và Bắc Kinh. Chiến dịch Trump gọi bài báo đó của Washington Post là “Tin giả”.

Washington Post đưa tin hôm thứ Ba (28/5), ông Trump đã nói trong bài phát biểu trong một hoạt động gây quỹ lưu động toàn quốc rằng, nếu Nga xâm chiếm Ukraine hoặc Trung Quốc xâm chiếm Đài Loan, ông sẽ ném bom Moscow và Bắc Kinh.

Washington Post cho biết những bình luận nêu trên của ông Trump đã khiến một số nhà tài trợ tại sự kiện kinh ngạc.

Những phát ngôn của ông Trump theo Washington Post đưa tin là trái ngược với quan điểm xử lý các cuộc xung đột tại Ukraine và Đài Loan (nếu có) của ông Trump trước nay.

Về cuộc chiến tranh Nga – Ukraine, ông Trump đã nhiều lần công khai hứa rằng sẽ giải quyết cuộc xung đột vũ trang dai dẳng này trong vòng 24 giờ nếu ông tái đắc cử. Ông Trump một số lần đã tiết lộ rằng ông sẽ ngồi đàm phán với cả Tổng thống Ukraine Zelensky và Tổng thống Nga Putin.

Chính tờ Washington Post cũng đã từng đưa tin rằng ông Trump hy vọng sẽ kết thúc cuộc chiến tranh Ukraine thông qua việc gây sức ép lên Kyiv để buộc họ phải đồng ý chấp nhận mất một số lãnh thổ đã bị Nga sáp nhập để đổi lấy hòa bình lâu dài.

Hồi tháng Hai, tờ Bloomberg cũng đưa tin rằng, một cố vấn giấu tên của cựu Tổng thống Trump đã nói rằng nếu ông Trump thắng cử vào tháng Mười Một tới đây, thì ông có thể gây áp lực buộc Ukraine phải đàm phán hòa bình với Nga. Cách gây áp lực của ông Trump là đe dọa cắt viện trợ quân sự quy mô lớn của Washington cho Kyiv.

Về vấn đề Đài Loan, trong chiến dịch tranh cử và trả lời truyền thông thời gian qua, ông Trump luôn từ chối trả lời rõ lập trường của ông trong mối tương quan giữa Đài Loan và Trung Quốc. Ông Trump nói rằng ông không muốn trả lời câu hỏi này vì điều đó sẽ ảnh hưởng đến đòn bẩy đàm phán ngoại giao khi ông trở lại Nhà Trắng.

Dù phát ngôn của ông Trump liên quan đến Moscow và Bắc Kinh chỉ là đồn đoán và không được xác thực, nhưng phía Trung Quốc cũng lên tiếng phản ứng gay gắt.

Hôm thứ Năm (30/5), tại cuộc họp báo thường kỳ, phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm, đã được hỏi về các bản tin đưa tin về phát biểu của ông Trump. Ông Ngô Khiêm trả lời: “Nếu các báo cáo là đúng thì những ngôn luận nói trên của ông Trump là rất điên rồ”.

Dù hiện tại không nói rõ lập trường về Đài Loan, nhưng trong nhiệm kỳ thứ nhất tại Nhà Trắng ông Trump đã ủng hộ mạnh mẽ quốc đảo dân chủ.

Trong thời gian làm tổng thống từ năm 2017 đến năm 2020, ông Trump đã ủng hộ mạnh mẽ Đài Loan, bao gồm cả việc bán vũ khí – chính sách này sau đó được duy trì dưới thời Tổng thống Joe Biden.

Sau khi ông Trump thắng cử năm 2016, ông cũng đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Đài Loan lúc đó là bà Thái Anh Văn. Vào tháng 12/2020, ông đã ký “Đạo luật Đảm bảo Đài Loan” (Taiwan Assurance Act of 2020), kêu gọi bình thường hóa việc bán vũ khí cho Đài Loan và ủng hộ sự tham gia có ý nghĩa của Đài Loan vào các tổ chức quốc tế.

Hiện tại, ông Trump là ứng cử viên Đảng Cộng hòa cho cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024. Reuters đưa tin, cựu Đại sứ Mỹ do ông Trump bổ nhiệm tại Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu, ông James Gilmore đã đến thăm Đài Bắc vào đầu tháng 5 và phát biểu tại Trung tâm Phục hồi và Đổi mới Châu Á – Thái Bình Dương, một tổ chức tư vấn của Đài Loan, ông nói: “Tôi tin rằng ông Trump sẽ hỗ trợ Đài Loan sau khi nhậm chức”.

Ông James Gilmore nói rằng, ông Trump không ủng hộ độc lập mà chỉ đơn giản là cố gắng thuyết phục các đồng minh chú ý hơn đến việc phòng thủ của chính họ.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo dưới thời chính quyền Trump đã nhiều lần bày tỏ sự ủng hộ đối với Đài Loan, ông cho rằng bất kể kết quả bầu cử Mỹ ra sao, Đài Loan nên tin tưởng vào Mỹ, nếu Trung Quốc xâm lược Đài Loan, Mỹ chắc chắn sẽ can thiệp (Chúng tôi sẽ có mặt ở đó / We will be there).

Mỹ ủng hộ Đài Loan và yêu cầu các bên “giữ nguyên hiện trạng

Hôm thứ Ba (ngày 28/5), Mỹ tuyên bố Nghị quyết 2758 của Liên Hợp Quốc được thông qua năm 1971 không ủng hộ các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với Đài Loan. Nghị quyết thay thế Trung Hoa Dân Quốc (tên chính thức của Đài Loan) bằng Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa với tư cách là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an. Tuy nhiên, nghị quyết không đề cập đến địa vị chủ quyền của Đài Loan.

Khi được hỏi liệu nghị quyết này có công nhận các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với Đài Loan hay không, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói với Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) hôm thứ Ba (ngày 28/5): “Không, nó không khẳng định.

Ông Mark Lambert, Điều phối viên các vấn đề Trung Quốc của Bộ Ngoại giao Mỹ và Phó Trợ lý Ngoại trưởng, cho biết tại một sự kiện gần đây rằng:“Bắc Kinh đã nhầm lẫn khi kết hợp nghị quyết (Nghị quyết 2758) với nguyên tắc ‘một Trung Quốc’ của nhà cầm quyền Trung Quốc và tuyên bố sai rằng nghị quyết này phản ánh sự đồng thuận của cộng đồng quốc tế về ‘nguyên tắc một Trung Quốc’”.

Hải Đăng (T/h)